Náttúrufræðingurinn - 1971, Blaðsíða 57

NÁTTÚ RU FRÆ ÐIN G U R1N N
261
hrauni. Einkum er miklu meira í því a£ ólívíni, eins og sjá má af
töflu 1. Þess skal þó getið, að talið hefur verið aðeins fir einni
þunnsneið úr I,ambavatnsgígum og taldir 1098 punktar, en úr
Skaftáreldahrauni er talið úr 8 þunnsneiðum og samtals 17213
punktar. Úr Skaftáreldahrauni voru tekin 5 sýnishorn af hrauni úr
vesturgjánni, þ.e. úr gígaröðinni vestan Laka, en 3 úr austurgjánni,
sem gaus þegar vesturgjáin var að mestu hætt gosum. Var þetta gert
til þess að sjá, hvort verulegar breytingar hefðu orðið á samsetn-
ingu hraunsins meðan á gosinu stóð. Eins og sjá má af töflunni
hefur það ekki orðið.
TAELA 1
1 2 3
Plagioklas 35,2% 47,6% 48,6%
Pyroxen 30,7% 37,2% 36,2%
Olivin 11.5% 0,8% 0,8%
Ógegnsætt efni (Opaque material) 22,5% 14,4% 14,1%
99,9% 100,0% 99,1%

Taldir punktar 1098 10196 7017
Nr. 1 er Lambavatnsgígir, nr. 2 Skaftáreldahraun vestan megin
og nr. 3 er sama hraun að austan.
Að svo komnu máli eru engin tök á að segja, hvenær gosið við
Lambavatn hefur átt sér stað né heldur, hversu umfangsmikið
það hefur verið, því að Skaftáreldahraunin hylja það að mestu. Þó
má vera, að það komi í leitirnar víðar á þessu svæði þegar betur
verður að hugað.
Geta má þess, að ofan á gígunum er Ijóst öskulag, sem því er þó
a.m.k. ögn yngra en þeir. Askan er að nokkru gróf, næstum vikur,
sum kornin 3—5 mm í þvermál. Hún er gulleit til hvít að lit og
næstum einvörðungu litlaust gler. Ljósbrot öskunnar er nálægt
n 1,50-1,51.
Si02 innihald glersins er því nálægt 68—70%. Þetta kemur vel
heim við ösku frá Heklu og er líklegast, að askan sé þaðan komin.
Telur Jens Tómasson, sem þekkir Hekluösku betur en nokkur