Náttúrufræðingurinn - 1977, Side 19

eftirtalin atriði: fjöldi og gerð skráp-
tungutanna, þverraðir stórgerðra bif-
hára á vinstri fálmara og litmunstur
fálmara. Davis hafði þó aðeins ame-
rísk eintök með höndurn og studdist
við evrópskar lýsingar á H. ventrosa.
Þegar við skoðuðum lifandi íslensk
eintök kom brátt í ljós að þau voru
að 1 íkamsbyggingu og lit alveg eins
og Davis lýsir. Hins vegar eru ev-
rópsku lýsingarnar ntiklu ófullkomn-
ari en lýsing Davis. Við gerðum því
ráðstafanir til Jtess að afla lifandi ein-
taka af H. ventrosa frá Evrópu og
höfum við skoðað eintiik frá Oslófirði
í Noregi og frá Danmörku. Eintök
Jtessi voru í engu frábrugðin íslensk-
um eintökum að líkamsgerð, og voru
með áberandi þverraðir stórra bif-
liára á úthlið vinstri fálmara. Þau
voru |tó ljósari að lit en eintök frá
vesturströnd íslands, en hins vegar
ójrekkjanleg að Jtessu leyti frá Stokks-
eyrarsniglunum. H. ventrosa í Evrópu
er Jtó Jrekkt að Jrví að vera breytileg
að lit. Samkvæmt Jtessu eru Hydrobia
ventrosa og H. totteni ein og sama
tegundin. Utan Islands er Jjví H.
ventrosa útbreidd um Norðvestur
Evrópu (norður í Noreg) og norðaust-
3. mynd. Pintill af stranddoppu frá
Stóra Hrauni. — Penis oj H. ventrosa
from Iceland.
anverða Norður-Ameríku (Massachu-
setts, Labrador, Hudsonflói).
Hydrobia ventrosa reyndist auð-
greind frá öðruni algengum Evrópu-
tegundum, H. ulvae (Pennant) og
Potamopyrgus jenkinsi (Smith) á
vinstri fálmara einum: H. ulvae er
með áberandi bifháragarða beggja
vegna á fálmaranum og sívalnings-
laga svartan blett nærri fálmaraend-
anum, en P. jenkinsi er án bifhára-
garða. Fjórðu evróputegundina, H.
neglecta Muus, höfum við ekki séð.
En hún Jrekkist m. a. frá H. ventrosa
á lögun pintils (penis, 3. mynd).
Eins og áður getur, eru stranddopp-
urnar (PI. ventrosa) allbreytilegar að
lit og er jtar um að ræða breytilegt
magn svarts litarefnis í húðinni.
Breytileiki Jtessi er sýndur á 4. mynd.
Eintök frá Vogi og Melabökkum (4.
mynd, rniðja) voru flest miðlungi
dökk, með heillegum dökkgráum og
ljósum Jrverrákum á snoppunni, og
fálmarar voru litlausir að mestu en
með svartan blett fremst. Eintök frá
Stokkseyri (4. mynd, efst) voru flest
mun ljósari, með slitróttar dökkar
Jjverrákir á snoppu, og eintök úr
Gálgahrauni (4. mynd, neðst) voru
áberandi svört með dökkgráa fálm-
ara.
Sú spurning vaknar að sjálfsögðu
hvort stranddoppan sé nýkomin til
landsins, þar sem hennar hefur ekki
orðið vart fyrr en nýlega. Þennan
möguleika er vissulega ekki unnt að
útiloka. En hin víða útbreiðsla strand-
doppu hérlendis mælir gegn Jrví, að
hún sé nýkonrin, og sennilega á hún
eftir að korna í ljós á mun fleiri stöð-
urn liérlendis við nánari eftirgrennsl-
an. Við teljum Jrví líklegt að strand-
13