Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1977, Qupperneq 19

Náttúrufræðingurinn - 1977, Qupperneq 19
eftirtalin atriði: fjöldi og gerð skráp- tungutanna, þverraðir stórgerðra bif- hára á vinstri fálmara og litmunstur fálmara. Davis hafði þó aðeins ame- rísk eintök með höndurn og studdist við evrópskar lýsingar á H. ventrosa. Þegar við skoðuðum lifandi íslensk eintök kom brátt í ljós að þau voru að 1 íkamsbyggingu og lit alveg eins og Davis lýsir. Hins vegar eru ev- rópsku lýsingarnar ntiklu ófullkomn- ari en lýsing Davis. Við gerðum því ráðstafanir til Jtess að afla lifandi ein- taka af H. ventrosa frá Evrópu og höfum við skoðað eintiik frá Oslófirði í Noregi og frá Danmörku. Eintök Jtessi voru í engu frábrugðin íslensk- um eintökum að líkamsgerð, og voru með áberandi þverraðir stórra bif- liára á úthlið vinstri fálmara. Þau voru |tó ljósari að lit en eintök frá vesturströnd íslands, en hins vegar ójrekkjanleg að Jtessu leyti frá Stokks- eyrarsniglunum. H. ventrosa í Evrópu er Jtó Jrekkt að Jrví að vera breytileg að lit. Samkvæmt Jtessu eru Hydrobia ventrosa og H. totteni ein og sama tegundin. Utan Islands er Jjví H. ventrosa útbreidd um Norðvestur Evrópu (norður í Noreg) og norðaust- 3. mynd. Pintill af stranddoppu frá Stóra Hrauni. — Penis oj H. ventrosa from Iceland. anverða Norður-Ameríku (Massachu- setts, Labrador, Hudsonflói). Hydrobia ventrosa reyndist auð- greind frá öðruni algengum Evrópu- tegundum, H. ulvae (Pennant) og Potamopyrgus jenkinsi (Smith) á vinstri fálmara einum: H. ulvae er með áberandi bifháragarða beggja vegna á fálmaranum og sívalnings- laga svartan blett nærri fálmaraend- anum, en P. jenkinsi er án bifhára- garða. Fjórðu evróputegundina, H. neglecta Muus, höfum við ekki séð. En hún Jrekkist m. a. frá H. ventrosa á lögun pintils (penis, 3. mynd). Eins og áður getur, eru stranddopp- urnar (PI. ventrosa) allbreytilegar að lit og er jtar um að ræða breytilegt magn svarts litarefnis í húðinni. Breytileiki Jtessi er sýndur á 4. mynd. Eintök frá Vogi og Melabökkum (4. mynd, rniðja) voru flest miðlungi dökk, með heillegum dökkgráum og ljósum Jrverrákum á snoppunni, og fálmarar voru litlausir að mestu en með svartan blett fremst. Eintök frá Stokkseyri (4. mynd, efst) voru flest mun ljósari, með slitróttar dökkar Jjverrákir á snoppu, og eintök úr Gálgahrauni (4. mynd, neðst) voru áberandi svört með dökkgráa fálm- ara. Sú spurning vaknar að sjálfsögðu hvort stranddoppan sé nýkomin til landsins, þar sem hennar hefur ekki orðið vart fyrr en nýlega. Þennan möguleika er vissulega ekki unnt að útiloka. En hin víða útbreiðsla strand- doppu hérlendis mælir gegn Jrví, að hún sé nýkonrin, og sennilega á hún eftir að korna í ljós á mun fleiri stöð- urn liérlendis við nánari eftirgrennsl- an. Við teljum Jrví líklegt að strand- 13
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.