Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1978, Blaðsíða 53

Náttúrufræðingurinn - 1978, Blaðsíða 53
HEIMILDIR Eliasson, Sigunjin, 1974: Eldsumbrot í Jökulsárgljúfrum. Náttúrul'ræðingur- inn, 44: 52—70, Reykjavík. Sigurðsson, Oddur et al., 1975: Dettifoss- virkjun, jarðfræðiskýrsla. Orkustofn- un, Reykjavík. Sœmundsson, Kristján, 1973: Straumrák- aðar klappir kringum Asbyrgi. Nátt- úrufr. 43: 52—60. Tómasson, Haukur, 1973: Hamfarahlaup í Tökulsá á Fiöllum. Náttúrufr. 43: 12-34. Þórarinsson, Sigurður, 1956: On the Varia- tions of Svínafellsjökull, Skaftafells- jökull and Kvíárjökull in Öræfi. Jök- ull, 6: 1-15. — 1958: The Öræfajökull Eruption of 1362. Náttúrugripasafn Islands, Reykjavík. — 1959: Some Geological Problems in- volved in the Hydroelectric Develop- ment of Jökulsá á Fjöllum. Raforku- málaskrifstofan, Reykjavík. — 1960: On the Geology and Geophysics of Iceland by J. Askelsson et al. VIII. Jökulsárgljúfur and Asbyrgi, 69—74. — 1964: On the Age of the Terminal Moraines of Brúarjökull and Hálsa- jökull. Jökull, 14: 67—75. — 1971: Aldur ljósu gjóskulaganna úr Heklu samkvæmt leiðrcttu geislakols- tímatali. Náttúrufr. 41: 99—105. S U M M A R Y Some Remarks on Prehistoric Floods in the Jökulsá á Fjöllum Glacial River, Northeast-Iceland by Siguruin Eliasson, Skinnastadur, 671 Kópasker, Iceland. The author traced old flood deposits in several traverses across the Jökulsá River Canyons, NE-Iceland, in relation to C14-dated ashlayers (S. Thorarinsson, 1958, 1971) cf. Fig. 4. The main results are as follows: Striated lavas of probable Younger Dryas Period age were found in the Ásheidi uplands, pointing towards a more northerly advance of the ice-margin in that period than argued by K. Sæ- mundsson (1973). A thin layer of boulders and gravel in the western part of Ásheidi, dispersed on pahoehoe lava, is thouglit to be of glacial and glaciofluvial origin (Fig. 1). Striations arouncl the dry Ás- byrgi Canyon, attributed by Sæmundsson to transport of rock debris by catastrophic floods in earliest postglacial times, are identified as genuine glacial striae (Fig. 2). Deposits of three tremendous glacial floods were found in soil profiles around the Jökulsá River Canyons, dated re- spectively at 4600 y B.P., 3000 y B.P. and 2000 y B.P. (C14-age, half-value period 5730 years). High, coarse gravel terraces in the Forvöd Valley and the Svínadalur Valley were deposited in the flood of 3000 y B.P. All three floods split in two main forks a short distance north of the Hljódaklettar Crater Row, one flowing down to the Ásbyrgi Canyon, the other down the more easterly Landsgljúfur Canyon. The flood of 2000 y B.P. eroded many of the present wide canyons and united the two older gorges of the Ás- byrgi Canyon. On the Eyjan, a high cliffbound island-remnant of the wall be- tween the older gorges, is a boidderlayer, situated on top of the H3-ashlayer (C14- age 2900 y B.P.), Fig. 7 and 8. The prob- nble peak flow of this flood was at least 200 thousand m3/discharge/s, and was, perhaps, the biggest of the three floods. The Jökulsá River, however, heads in the Vatnajökull ice-cap. The Ásbyrgi Canyon is mostly eroded in three successive cata- strophic floods during the past 5000 years, but has probably never been the actual channel of the Jökulsá River. 179
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.