Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1922, Síða 24
18
Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
íslenskar bókmentir að fornu og nýju. Samlestur
og samtöl.
IV.
Samvinnufræðsla á Islandi.
Þegar pöntunarfélög höfðu starfað hér á landi 14 ár,
mynduðu þau með sér, árið 1895 fræðslu og kynningar-
samband. Að tilhlutun þess var gefið út Tímarit kaupfélag-
anna hio fyrra, mjög merkilegt rit. Þá kom afturkippur í
fræðslustarfsemina um stund. Fyrra Sambandið lognaðist
út af. En veturinn 1902 stofnuðu þrjú félög í Þingeyjar-
sýslu smuband sín á milli, sem síðan hefir stækkað, svo
að það er nú stærsta verslun á íslandi, ef miðað er við
tölu félags- og viðskiftamanna. Fjórum árum síðar byrjaði
Sambandið að gefa út tímarit, 3—4 hefti á ári. Og 1912—
15 sendi það fyrirlestramann, Sigurð Jónsson í Ystafelli,
um hin helstu héruð landsins, þar sem einhver samvinnu-
félög störfuðu. Félögin voru sem óðast að fjölga um þetta
leyti, og ganga í Sambandið. En þar sem að mörgum þeirra
stóðu sjálfmentaðir menn, sein að vísu ræktu starf sitt
með mestu samviskusemi, en voru þó ekki vel undir
störfin búnir, að því er snertir sérþekkingu, þá þótti stjórn
Sambandsins miklu skifta að bæta bókfærslu sumra fé-
laganna, en þó einkum að koma á meira samræmi milli
starfsaðferða félaganna. Var þá sett nefnd í málið á aðal-
fundi 1913. Lagði nefnd sú til, að halda skyldi námskeið
fyrir starfsmenn félaganna, til að bæta úr þessum ann-
marka. Þess má geta, að félögunum hafa mjög sjaldan
bætst heppilegir starfsmenn úr skóla þeim, sem kaupmenn
hafa haldið uppi. Flestir þeir menn farið aðrar leiðir. Hið
fyrsta námskeið var haldið á Akureyri á útmánuðum
1916. Kendu þar aðallega tveir menn. Sigurður Jónsson
í Ystafelli tók félagsmálahliðina, en Hallgrímur Kristins-
son kaupfélagsstjóri kendi reikning og bókhald. Náms-