Andvari - 01.01.1922, Síða 45

Andvari].
Porvaldur Thoroddsen.
41
bragð og málfar (setningalag) virðist Þorvaldur
vera mjög skeytingarlaus. Þelta hvort tveggja er víða
mjög óvandað hjá honum og jafnvel sumstiðar því
nær að kallast megi luralegur bragur á, hvort sem
litið er til orðavals eða málfars. Sama skeytingar-
leysið kemur jafnvel fram í stafsetningu og greinar-
merkjum. í ritum Þorvalds úir og grúir af hinum
fáránlegustu orðmyndum (t. d. sjá/ar, hædstur og
hæztur o. m. 11.). Þelta skiptir þó venjulega ekki
miklu. Þó er það hin mesta óprýði að sjá í liinum
stórvönduðu og ágætu uppdráttum herforingjaráðsins
danska, sem Þorvaldur sá um, það er tók til staða-
nafna, t. d. bæjarnafnið Hjörsey, prentað Hjör/sey.
Hverjum gæli til hugar komið, þeim sem á annað
borð teldi staðinn eiga skylt við orðið lijörlur, en að
skrifa þá Hjartarey? Slíkar misfellur mætti lengi telja,
og er þó ekki til annars en gremjast af, með svip-
uðum hætti sem menn tekur sárl lýti á því, sem
mönnum er kært.
Niðurskipan eða skipulag efnis er víða í lausara
lagi i ritum Þorvalds, einkum framan af. Þetta er
að ýmsu leyti skiljanlegt. Þorvaldur rilaði lengi
framan af mestmegnis ferðasögur. Nú eru ferðasögur
sú tegund bókmennta með öllum þjóðum, sem reglu-
lausasta má telja. í þær má setja nálega hvað sem
vera skal, þess að velsæmi höfundarins setji honum
ekki hömlur. Þar ægir venjulegast saman athugunum
af öllu tægi, oft um hin sundurlausustu efni; þetta
má teljast hafa fengið hefð á sig alstaðar. Þorvaldi
hefir veitt erfiðlega að losast við ferðasagnalagið,
sem hann hafði tamið sér. Þetta veldur hjá honum
lausari gerð og linari tökum á efni, sumstaðar marg-
mælgi nokkurri og endurtekningum. Hins vegar er