Fálkinn - 13.12.1961, Page 20

I
Stutt frá bænum á Flugu-
stöðum er allhátt fjall, er
Kjölfjall heitir. Nafn sitt mun
það hafa af því, að efsta brún
þess mun hafa þótt eigi ósvip-
uð kili á bát. Nokkuð hátt
uppi í fjallinu er hár hóll eða
klettadrangur, sem nefndur er
Þjófaholuhaus. í þessum hól
er frekar mjó hola, er Þjófa-
hola nefnist. Ekki veit ég til
þess. að nokkur maður hafi
kannað holu þessa, því að of-
an í hana þyrfti að síga í
bandi, ef ætti að rannsaka
hana. Holan liggur beint nið-
ur, og má sjá alldjúpt niður
í hana. Á um tveggja mann-
hæða dýpi, þá klofnar hún og
sést þar lítil grastorfa, — síð-
an liggja tvær holur á ská
sitt á hvert ofan í bergið. Eng-
inn veit, hvað djúpar þær eru,
en ef hent er steini niður í
þær, heyrist pompa lengi
Iengi, svo djúpar hljóta þær
að vera.
I fyrndinni er sagt að hald-
ist hafi við í holu þessari
smalar tveir. annar frá Flugu-
stöðum, en hinn frá Rannveig-
arstöðum, bæjum, sem eru
sinn hvorum megin við Hofsá.
Er sagt, að þeir hafi lifað á
Fjórir af þátttakendum leiðangursins í Þjófarétt. Talið
frá vinstri: Karl Elíasson, Starmýri, Guðmundur Þor-
steinsson, Friðjón Árnason frá Kistufelii og greinarhöf-
undur, Þorsteinn Þorsteinsson. — Á stóru myndinni hér
efra er Friðjón undir stallinum.
því að stela fé sér til matar
í Kjölfjallinu. En til þess að
ná fénu, ráku þeir það í
Klettagjótu, sem síðan er
nefnd Þjófarétt. Er hlaðið fyr-
ir annan enda gjótunnar, auð-
sýnilega mannaverk. Til þess
að komast niður f holuna,
höfðu smalarnir fest kaðal-
stiga á holubarminn og fóru
þar upp og niður. Hvorki hol-
an né réttin sjást frá bæjum
í sveitinni, því að hár hjalli
skyggir á.
En sagan segir, að eitt sinn
hafi fólk frá Rannveigarstöð-
um séð þegar smalarnir voru
að reka saman fé, en þá var
brugðið við og mönnum safn-
að um alla sveitina. Eftir tals-
verða leit fannst holan og voru
smalarnir þá þar niðri. Voru
þeim settir tveir kostir, að
koma upp úr holunni eða
svelta > hel niðri f henni. —
Annar þeirra tók þann kost-
inn að fara upp, en hinn sat
kyrr, — en leitarmenn drógu
stigann upp. og mun smalinn,
er eftir sat, hafa soltið til
dauða.
Þannig hljóðar sögnin um
Þjófaholu, Ég skal viður-
kenna, að fyrst er ég las
hana, furðaði ég mig á, að til
skyldi vera órannsakaður
hellir svona nærri byggð.
En mér fór sem fleirum að
þegar á skyldi herða varð ég
að gefast upp án þess að kom-
ast lengra en á stallinn, þar
sem holan skiftist.
Þá skorti mig bæði ljós og
kaðla (og ef til vill áræði) til
að fara lengra.
Síðan eru liðin nokkur ár, og
þótt margt hafi breytzt er hol-
an jafn lítt könnuð og fyrr.
Við erum á leið upp fjallið
fimm saman. Þetta eru Álft-
firðingarnir Pétur Ragnarsson.
frá Rannveigarstöðum og Karl
Elísson Starmýri ásamt Borg-
firðingunum Guðmundi og
Þorsteini Þorsteinssonum frá
Skálpastöðum, og Friðjóni
Árnasyni frá Kistufelli. Hann
er okkar reyndasti f j allamaður.
Nú skal gera úrslitatilraun
við holuna. Dagur er kominn
að kvöldi og jónsmessunótt
fer í hönd. Það hlýtur að vera
góður tími til hellarannsókna,
því eins og allir vita er það
einmitt þá sem óskasteinar
fljóta upp á yfirborð jarðar á
afviknum stöðum. Og hvar er
þeirra fremur von en hér?
Rétt fyrir sunnan okkur er
Gabbrofjallið hans Einars á
Hvalnesi og til hinnar hand-
arinnar silfurbergsnámurnar í
Helgustaðafjalli, ekki svo