Fálkinn - 24.10.1962, Side 38

Mínir meiin
Framhald af bls. 35.
dag í dag, að ég hafi nokku sinni séð
fallegri trillu en Láng
Það væri efni í ævisögu Guðjóns í
Hliðinni, hví hann hafði ekki Lang úti
í Vogi þar sem hægt var að leggja upp
á bryggju og hafa bátinn á floti í stað-
inn fyrir að hafa hann inni í vík, þar
sem þurfti að setja hann upp með gang-
spili eftir hvern róður. Þetta var skap-
gerðaratriði.
Guðjón átti skúr í víkinni. Þar salt-
aði hann fiskinn og þar var skorið úr
sker þegar hann reri með beitufæri eða
línu. Hann geymdi kræklinginn í
flæðarmálinu þannig, að ekki var hægt
að ná til beitunnar nema á háfjöru, ell-
egar þá með langskeptri kvísl.
Hann geymdi líka lifrina í tunnum
undir skúrveggnum. Þá var ekki nein
bræðsla á staðnum og menn tóku oft
lifur úr þessum tunnum þegar þeir
þurftu að rota kríur.
Guðjón ávítaði aldrei nokkurn mann
fyrir iifrarstuld. Einu sinni man ég, að
hann hafði orð á því, er mikið hafði
verið að gert, að nú hefði víst bann-
settur fuglinn komizt í tunnuna.
Einhvern tíma bar þar að konu, sem
menn stóðu í flæðarmálinu í Gleðivík
og rotuðu kríur. Þetta var góðhjörtuð
kona, en orðhvöss, og átaldi mennina
harðlega. Guðjón sagði þá, að ekki
myndi blessuð krían fá mikið af lifr-
inni, ef enginn fengist til þess að stugga
frá bannsettum kjóanum. — En á eftir,
þegar konan var farin, bað hann hlut-
aðeigandi veiðimenn að gera svo vel og
hætta að nota sína lifur til þessarar starf-
semi. Hins vegar væri okkur meira en
frjálst að drekka sjálfrunnið þorskalýsi
úr tunnunum hans, ef svo ólíklega vildi
til að okkur fýsti að verða einhvern-
tíma kvensterkir.
Þegar Guðjón á Hlíðinni bað menn
að gera svo vel að gera ekki eitthvað,
þá gerðu menn það ekki. Og það er
mikið á sig lagt til að verða sterkur
að drekka sjálfrunnið lýsi. En þeir, sem
öðiuðust vinfengi Guðjóns, fengu að
slíta slóg þegar hann stóð í aðgerð. Og
þeir lærðu að hausa og fletja fisk. Og
þeir lærðu að skera úr skel í skúrnum
hjá honum. Og loks fengu þeir að fara
á sjó með honum, og þegar menn urðu
sjóveikir, þá breiddi hann undir þá
stakk og yfir þá doppu og sagði —
þetta venst af mönnum.
Ég sá Guðjón ekki reiðan nema einu
sinni. Þá var Björn heitinn í Borgarfirði
að skera úr skel hjá honum í skúrnum.
Hann var orðinn blindur, og einu sinni
þegar við vorum að drekka kaffi, brá
einhver neftóbaksdós undir teskeiðina
hjá honum þegar hann ætlaði að fá sér
strásykur.
Guðjón varð ekki var við þetta fyrr
en Björn gamli skirpti kaffinu út úr
sér. Og þá varð Guðjón svo reiður, að
hann bað strákinn, sem gerði þetta, að
38 FÁLKINN
gera svo vel og hypja sig strax út úr
skúrnum og heim til sín.
En jafnvel Guðjón á Hlíðinni hlaut
að verða fyrir barðinu á náttúruspott-
inu.
Eitt af mörgu, sem Guðjón á Hlíðinni
hafði umfram aðra menn, voru kraftar.
Hann var jötunefldur. Ég sá hann einu
sinni taka fullt olíufat seilingarhæð af
bryggju ofan í valta skektu og láta það
niður við tærnar á sér. Þá var ekki nema
borð fyrir skektunni, því þetta var stál-
tunna.
Svo er það einu sinni, að Guðjón var
að flyja efni í símalögn á Láng, — bæði
kúlur og kúlukróka. Krókarnir voru
í hundrað kílóa kössum og Guðjón rétti
kassana upp á Láng þar sem tveir menn
tóku við þeim og stöfluðu þeim. Það
var ekki fyrr en mennirnir tveir tóku
við kössunum að maður sá, að þeir voru
þungir.
En svo kom Guðjón að einum kassa,
sem ekki var þungur. Það fékkst aldrei
skýring á því, hví þessi krókakassi var
tómur. En Guðjón tók á honum eins og
hinum kössunum og datt aftur yfir sig
á fjörugrjótið. Hann varð aldrei jafngóð-
ur í bakinu síðan.
Svo algild er reglan um náttúruspott-
ið í jafnvægislögmálinu, að jafnvel reg-
inafl hins gáfaðasta happamanns, verð-
ur honum að falli í átaki ef nokkuð ber
útaf.
Reglan um náttúruskopið er sjálfsagt
ekki án undantekninga. En mér hefur
ekki tekizt að hafa upp á neinni undan-
tekningu. Og sannast sagna veit ég
ekki hvort heldur ég hlakka til eða
kvíði fyrir, að hitta þann mann, sem
sannfærir mig um að hann sé skotheld-
ur fyrir þess konar skopi. Því einhvern
tíma hlýt ég að hitta þann mann. Og
eitthvað óskaplega skrýtið hlýtur að
henda þann mann samdægurs.
En það er vandi að segja þessar stuttu
sögur um náttúruspottið og jafnvægis-
lögmálið á íslandi.
Þær eiga að vera stuttar sögur, og
það er ekki nema á fárra manna færi
að segja þær.
Þorsteinn Ö. Stephensen kann vel að
segja stuttar sögur. Ég hef heyrt hann
segja margar þess háttar sögur ágæt-
lega vel.
Að vísu hnupla ég kjarnanum úr
einni af sögum hans síðar í þessari bók,
en samt ætla ég að segja eina af sögum
Þorsteins Ö. í heilu lagi til dæmis um
það, hvernig mér finnst stutt saga vel
sögð.
Það var þegar fréttastofa Ríkisút-
varpsins og leiklistardeildin voru til
húsa á Klapparstíg 26.
Þorsteinn kom til mín á kvöldvakt-
inni, undir klukkan tíu, og spurði hvort
ég þekkti Sigurjón Markússon. Hann
harmaði það að ég skyldi ekki hafa
kynnzt honum og sagði:
Ég hef kynnzt Sigurjóni Magnússyni
tvisvar. Fyrst kynntist ég honum þann-
ig, að hann varð stúdent tuttugu og
fimm árum á undan mér. Síðan iiðu
mörg ár. Svo kynntist ég honum aftur,
þannig, að Sverrir Kristjánsson eignað-
ist barn með dóttur hans.
Þessi ævisögukjarni þriggja merki-
legra manna er ekki nema fjörutíu orð,
en er þó fullkominn. Og gjarnan hefði
ég viljað taka mér þennan sagnastíl til
fyrirmyndar. En ég hef skuldbundið
mig til að segja í þessari bók náttúru-
skopsögur af mínum mönnum á sam-
tals 220 blaðsíðum í stóru broti og hlýt
því að biðja vandláta lesendur velvirð-
ingar á því, sem umfram er fyrstu blað-
síðuna.
IOIIO í staöiim . . .
Framhald af bls. 21.
að reyna við það næst þegar ég fæ
tækifæri til að fara utan.
— Hefur aðsókn verið góð að nám-
skeiðunum hér?
— Hún hefur verið mjög góð, en
nokkur misskilningur er enn ríkjandi
hér á landi á eðli og tilgangi judo.
Margir verða fyrir sárum vonbrigðum
eftir fyrsta tímann. Þeir héldu að judo
væri eitthvert töframeðal, sem hægt
væri að læra á örstuttum tíma til þess
að geta á auðveldan hátt orðið sigur-
stranglegur í slagsmálum. En þetta er
algjör misskilningur. f judo gilda
strangar leikreglur og þar eru engin
fólskubrögð leyfð, þvert á móti. Judo er
fyrst og fremst jafnvægisíþrótt og leik-
fimi og hún er mjög seinlærð. Einnig
verður góður judo-maður að temja sér
kurteisi jafnt í æfingum og utan þeirra.
Þetta á raunar við um allar íþróttir, en
í judo er sérstaklega mikil áherzla lögð
á góða framkomu og menn hindraðir á
frambraut , ef þeir eru viðriðnir ein-
hver misferli. Judo hefur fyrir skömmu
verið viðurkennd sem Olympíuíþrótt og
gefur auga leið, að slíkt hefði ekki gerzt
nema um sanna og heilbrigða íþrótt
væri að ræða.
— Hvað er það í stuttu máli, sem
menn læra í judo?
— Sá, sem leggur stund á judo, æfir
vörp, þar sem andstæðingnum er varp-
að á bakið, byltur, þar sem lært er að
hljóta byltu án þess að hún valdi sárs-
auka eða meiðsum, og fangbragðaglímu,
þar sem allar aðferðir, er gætu leitt til
meiðsla, eru útilokaðar, en mikið úrval
af árangursríkum aðferðum eða brögð-
um er haldið eftir. Sá sem æfir judo
þjálfar allan líkamann, jafnframt því
sem hann tileinkar sér einbeitni, hraða,
jafnvægi í hreyfingum og fimi.
— Þurfa menn ekki að hafa talsverða
krafta til þess að ná árangri í judo?
— Nei, alls ekki. Það skiptir í raun-
inni engu máli hvernig menn eru vaxn-
ir, hvort þeir eru háir eða lágir, þrek-
vaxnir eða grannvaxnir. Núverandi
heimsmeistari, Geesink, er til dæmis
1.99 á hæð, en einn mesti judomeistari,
sem uppi hefur verið, var ekki nema
1.70 Á síðasta meistaramóti sigraði einn
keppandi, sem var 134 pund að þyngd,
annan sem var 265 pund.