Fálkinn - 14.12.1964, Blaðsíða 18

Undarlegar sagnir eru til um Þórisdal, þar átti að
vera sauðland betra en í byggð og sauðir stœrri og
vœnni. Allt frá dögum Grettis sterka Ásmundssonar,
trúði alþýða því, að í Þórisdal vœri hulið pláss, þar
sem útilegumenn œttu bú. Jón Guðmundsson lœrði
orti kvœði um Þórisdal, er hann nefndi Áradalsóð. —
Á. 16. öld fór Vopna Teitur hinn sterki í Auðsholti f
Biskupstungum að leita dalsins, en lenti í þoku, þegar
hann kom inn fyrir Skjaldbreið. tJr þokunni heyrðist
honum sífellt kallað: Tröllin taka þig allan, Teitur, ef
fer þú að leita. Teitur sneri aftur við svo búið. Síðan
var ekki leitað að Þórisdal fyrr en sumarið 1664, að þeir
mágarnir, síra Helgi Grímsson á Húsafelli og síra
Björn Stefánsson prestur á Snœúlfsstöðum í Grímsnesi
fundu dalinn.
... Bjöm hét maður, son
Stefáns prests. Hann var lærð-
ur maður og klerkur að vígslu.
Hann bjó á Snúlfsstöðum í
Grímsnesi og söng þar að kirkj-
um um Grímsnesið. Björn var
mikill maður og sterkur, ung-
ur og ókvæntur, áræðismaður
mikill og hugaður vel.
Það var til tíðinda of sumar
þetta (það er 1664), að Björn
prestur og Helgi prestur
(Grímsson á Húsafelli), fund-
ust suður að Nesi (við Seltjörn)
um alþing og voru þar nokkrar
nætur erinda sinna. Björn
prestur kvað ætlan sína, að
mágur hans var maður allfróð-
ur í sögum og fornu riti. Þar
kom niður mál hans, að hann
frétti eftir um Þórisdal, hvað
hann ætlaði um, hvar vera
mundi. Helgi prestur sagði slíkt
er honum þótti líkast, að eitt-
hvað merki hans mundi mega
sjá af miðjum Geitlandsjökli, er
lægi austanvert við Kaldadal,
því væri dalur sá langur, þá
væri hann annað hvort um
miðjan jökulinn eður sæist til
hans af honum miðjum ein-
hverjar líkur eða merki.
En af tali þessu kom það
upp um sumarið, að Björn
prestur reið við 3. mann úr
Grímsnesi og kom til Húsa-
fells um nótt að hitta Helga
prest, mág sinn, og systur sína.
Birni presti var vel fagnað. En
er hann hafði verið tvær næt-
ur að. kynni, bjóst hann brott
og fyigdi Helgi prestur honum
á leið. Þeir riðu frá Húsafelli
öndverðan næsta dag fyrir
Ólafsmessu hina fyrri, það var
fimmtudag, og gjörðu eigi orð
á um ferðir sínar. Þeir riðu
brátt ei almannaveg, i fullt
suður á fjallið upp frá Húsa-
felli, fyrir vestan gil það, er
þar fellur ofan gljúfrið, og
þaðan stefndu þeir beint suður
jökul þann, er Ok er kallaður.
Og er þeir komu norðanvert
við Okjökulinn, þá námu þeir
staðar og skyggndust fyrir.
Ungur maður nokkur var í
ferð þeirri, er Björn hét Jóns-
son á Hömrum bjó i Grímsnesi.
Björn var maður skólagenginn
og menntur vel. Nú sem hér
var komið, gerðu klerkar bert
fyrir Birni og kváðust mundu
leita upp Áradal, er lengi hefði
margar gátur um verið, létust
og staðráðnir nú í brott þaðan
að stefna þvert austur yfir
miðjan Kaldadal og upp á Geit-
landsjökul í austur þaðan og
sögðu svo, að sú ferð skyldi
ei lengur yfir höfuð leggjast,
kváðu þeir og Björn skyldu
með fara til forvitnis og frá--
18
FALKINN