Fálkinn - 14.02.1966, Síða 23

xð feSur okkar og afar hafi verið betri menn en við? Hvað er hœft í þessu? — Til þess að fá einhver
ilr siðgœði á Islandi lakara nú en það var fyrir 30 árum, og ef svo er, þá að hvaða leyti? — Þessir
lkureyri, Guðbrandur Magnússon fyrrv. forstjóri, séra Gunnar Árnason og Jóhannes úr Kötlum. —
Ég viSurkenni, að þetta
svar er ekki fullnægjandi,
því hér er eðeins átt við
ákveðinn hóp æskufólks.
Margt hefur breytzt á 30
árum. Styrjöldin og afleið-
ingar hennar koma hér við
sögu. Öíl þjóðin hefur tekið
stakkaskiptum og þeim ekki
öllum til góðs. Fyrir þrjátíu
árum barðist þjóðin í bökk-
um. Nú hefur hún allt til
alls. Þetta ætti ekki að
valda skaða, heldur flýta
fyrir komu velferðarríkisins.
En velferðarríki verður ekki
byggt upp með auðmagni
og efnishyggju. Ef Drottinn
byggir ekki húsið, erfiða
smiðirnir til ónýtis, segir
í heilögu orði. Og það er
satt. Það eru auðsæ hættu-
merki í lífi þjóðarinnar í
siðgæðisefnum.
Velferðarríkið kemur ekki
nema Drottinn Guð byggi
það upp með okkur. Þótt
þú vinnir gjörvallt heimsins
glys grípur þú þó aldrei
nema fis; — svo segir sr.
Matthías í jólakvæðinu
fræga frá 1891.
Margir tala um lífsleiða,
einkum meðal æskufólks.
Æskan er heilbrigð í gerð,
en hún er í hættu, ef hún
finnur ekki annað en fis og
glys. Ég óttast að hún sjái
of mikið af þessu, en fái of
lítið að heyra um Guð, „sem
skapar allan lífsfögnuð", svo
að enn sé vitnað í jólakvæði
sr. Matthíasar.
Sé æskan í dag verr á
vegi stödd í siðgæðisefnum
en áður var, þá hvílir sökin
að verulegu leyti á okkur
hinum eldri, okkur sem öl-
um hana upp, meðal ann-
arra á þeim, sem voru ungir
fyrir þrjátíu árum. Og þá
fer að verða vafi á, hvor
tíminn er betri, þá eða nú.
Jesús Kristur boðaði vel-
ferðarríkið fyrstur allra.
Það átti að ríkja í manns-
hjörtum. Hann kallaði það
Guðsríki. Látum ríki hans
koma, þá verður allt svo
frjálst, fagnaðarríkt og gott.
Þá leiðist æskunni aldrei
framar.
Eiríkur Sigurðsson.
Allur samanburður er
vandasamur í þessu efni. Ég
hef ekkert kynnt mér fjölda
afbrota, og svar mitt verður
því aðeins lauslegt álit.
En ég álít að siðgæði hafi
hnignað með þjóðinni á
þessu tímabili. Það siðferði-
lega los kom með heims-
styrjöldinni síðari og dvöl
erlends hers í landinu. Hin-
ar fornu kristilegu siðgæðis-
hugmyndir hafa sljóvgast
hjá mörgum, en lítið nýtt
komið í staðinn. Siðgæðis-
hugmyndir eru hér mjög á
reiki. En til þess að siðaboð
geti stuðlað að góðri breytni,
er ekki nóg að þau séu utan-
aðlærð, heldur festi rætur í
hugum og hjörtum fólksins.
Þótt ég telji, að siðgæði
hafi hnignað, álít ég að all-
ur almenningur kosti kapps
um að lifa samkvæmt al-
mennum siðgæðiskröfum nú
sem fyrr. En hlutfallslega
fleiri brjóti hin viðurkenndu
siðgæðisboð en áður. Og
stundum verða menn alveg
höggdofa, hvað peninga-
græðgin getur leitt menn
langt í svikum og þjófnaði.
Oft birtast í blöðunum
fréttir um stórkostlegar grip-
deildir í peningastofnunum
og fyrirtækjum. Það er ein
hlið hins almenna siðgæðis.
Þá er alþjóð kunnugt um
stórkostleg skattsvik, sem
hér eiga sér stað.
Guðbrandur Magnússon.
Séra Gunnar Árnason.
Jóhannes úr Kötlum.
FÁLKINN 23