Ljósberinn - 01.12.1949, Side 4

180
LJÓSBERINN
JOINI LITLI
SAGA EFTIR SKÓGGARÐ
f útigangsveitunura láta menn jafnan sauð-
fé ganga sjálfala, sera kallað er, framan af
vetrinum, og sauði eða geldfé oft allan vet-
urinn, einkum ef hann reynist í vægara lagi.
Þá er oft ekkert skeytt uni féð dögum eða
jafnvel vikum sanian, þegar gott er. Það fer
þá um eins og því sýnist, og fjarlægist oft
húsin og heimili sitt; velur sér fæðuna, þar
sem það finnur hana bezta, og kann bezt við
sig. Það fvlgir oft efstu reitum, ef jörðin
nær til fjalls, og lendir þannig alllangt upp
í fjöll og heiðar, ef þar er um nokkra jörð
að gera.
Þegar útlitið Ijókkar, og loftvogin fellur,
[)á kemur stundum felmtur á smalamanninn,
sem Veit, að féð er úti um livippinn og
hvappinn illa statt, ef í hríð gengur. Hann
kallar í snatri á hundinn sinn, hleypur af
stað, sem fætur toga; lióar og sigar, sem
mest hann má, og reynir að ná sem flestu
í hús, áður en hríðin og náttmyrkrið skell-
ur á til fulls.
Þess végna er afar áríðandi að vera eftir-
tektarsamur, glöggur, gætinn og snarráður,
aldrei kemur sér betur en |)á að eiga góðan
fjárhund, og góðar forustukindur. Þær hafa
komið í góðar þarfir, og koma sjálfsagt oft
enn, þegar þarf að reka féð á móti hríðinni
og fannferginu. Með þessa hjálp má oft lak-
ast að ná fénu í hús, j>egar )>að annars væri
ómögulegt.
Það hefur vakið athvgli rnargra, hversu
útigangsfé er oft fljótt að hafa sig að hús-
um, þegar ófær veður eru í aðsigi. Það er
eins og skepnurnar finni það á sér, að óveðr-
ið er í nánd, og fyrir hefur það komið, að
hjörðin hefur reynzt gleggri á veðurbrigðin
en smalinn.
* '
Sölvi bóndi í Fögruhlíð var allfjármargur
hóndi og vel við efni. Kigi var hann Ijúf-
menni kallaður, og lítl við alþýðuskap, enda
helzt honum illa á hjóniim. Sjálfur vann
hann eins og herserkur, og þótti eigi koma
minnu í verk en margir tveir aðrir, sem |)ó
eru kallaðir meðalmenn. Eigi þótti lionuni
allt mikið, sem aðrir afköstuðu, þótt \el
þættu liðtækir annars staðar.
Kona Sölva hét Snjólaug og þótti vera
honum samhent í flestu. Þau áttu fjögur
börn, var hið elzta piltur, sem Björn hét.
Hann var nú á 13. árinu, og lét faðir hans
hann vinna það, sem liann gat, enda gerði
það hoiium ekki mikið. Hann var tápmik-