Vikan - 04.12.1958, Síða 20

HANN húkti á bekknum undir klukkunni á
Lækjartorgi og: horfði á jólaskrautið sem
hafði verið hengt utan á verzlun Haraldar
Árnasonar, litadýrðin og ljósin höfðu djúp áhrif
á þessa skáldlegu sál. Hann potaði höndunum
enn dýpra niðurí vasana og fann kynlega fró
i því að heyra gatslitið fóðrið láta undan. Hann
krosslagði fæturna og hnipraði sig saman, gróf
hökuna niðurí hálsmálið og klemmdi axlirnar upp
að eyrum.
Það var norðannæðingui’ og snjóflygsurnar
höfðu varla sezt á svellbunkann á torginu þegar
næsta hviða feykti þeim veg allrar veraldar. Það
var engan mann að sjá á götunni enda var að-
fangadagskvöld jóla.
Það logaði á hverju götuljósi og kaupmennirnir
höfðu strengt snúrur yfir Austurstræti og Lauga-
veginn og hengt á þessar snúrur alla vega lit
Ijósker, rauð og gul og græn og blá, og þessar
Ijósasnúrur dingluðu fyrir vindinum svo tilsýnd-
ar var að sjá sem bylgjur í litskrúðugu ljóshafi.
En bak við allt þetta ljóshaf var myrkrið svo
einkennilega svart, — svartara en venjulegt
myrkur — það var myrkrið bak við jólaljósin.
Á einum húsgaflinum hafði verið komið fyrir
heljarstórum grenisveigum, sem mynduðu orðin
GLEÐILEG JÓL. En einn stafurinn var fokinn
burtu svo nú stóð þarna LEÐILEG JÓL. Glugg-
arnir í öllum verzlunum voru uppljómaðir og
skrautið var með kyrrum kjörum en heldur hafði
saxast á jólavörurnar í hillunum og ekki hirt um
að láta nýjar í staðinn rétt fyrir lokun þegar allir
voru að flýta sér heim til að klæða sig í nýju
fötin svo þeir gætu með góðri samvizku etið jóla-
steikina, meyra og ilmandi beint úr ofninum.
Toggi hafði lengi vel reynt að berja saman
fótunum til að halda á þeim hita en það var til-
gangslaust til lengdar, kuldann lagði gegnum göt-
ótta sólana og læsti sig uppeftir fótunum og það
hafði ekkert að segja þótt hann hefði vafið göml-
um dagblöðum alveg uppá kálfa. Þessvegna lét
hann fótinn hvíla á svellinu án þess svo mikið að
færa hann til og reyndi að ímynda sér að kuldi
væri hiti.
Hann bölvaði sjálfum sér fyrir að hafa ekki
haft rænu á að stela sér almennilegum skóm
fyrir hátiðirnar. Hann hefði svosem mátt vita það
af reynslu liðinna ára að aldrei er eins örðugt
að finna opna smugu á mannlausum kjallara eða
opinn glugga á auðum bragga og einmitt á fæð-
ingarhátíð frelsarans. Þá var einsog menn hefðu
sérstalcan vara á og negldu vandlega fyrir hverja
glufu og birgðu hvert skúmaskot, hugsandi sem
svo í sinni kristilegu undirvitund að enginn mætti
gera sig svo digran að ætla sér hlutverk frelsar-
ans og hírast fjarri yl og birtu sjálfa jólanóttina.
Núorðið hlyti að vera pláss fyrir alla á hótelinu.
Hann dró hægri höndina uppúr vasanum og
beygði olnbogann nokkrum sinnum til að liðka
sig, stakk svo vísifingri uppí sig og smeygði
naglbrotinu milli tannanna þar sem enn voru tvær
og tvær saman. Hann hafði þó étið pylsu snemma
í morgun og hafði sannreynt það að kjöttægjur
sem höfðu leynst milli tannanna allan daginn
losnuðu oft er líða tók á kvöldið þegar munn-
vatnið hafði seitlað í gegn.
En því ,var ekki að heilsa í þetta sinn, hann
hlaut að hafa gleypt pylsuna í heilu lagi.
Hann spýtti útúr sér og strauk á sér kjálkann,
það brakaði svo þægilega í skeggbroddunum þeg-
ar hann nuggaði sigggrónum lófunum eftir
kjammanum á sér.
Hann bölvaði sjálfum sér fyrir að hafa ekki
haft sinnu á að verða sér úti um smálögg af
kogara til hátíðabrigða, hann hlyti þó að hafa
getað slegið sér tíkall fyrir hádegi þegar búðar-
ösin var mest og peningar streymdu manna milli.
Hann bölvaði sjálfum sér fyrir þessa vesal-
mennsku, það var engu líkara en hann væri að
missa alla sjálfsbjargarviðleitni. Gunni kafteinn
vinur hans hafði þó sýnt af sér þá rögg að kom-
ast yfir hálfflösku af pólskum spíra og sat nú ef-
laust i góðum fagnaði í einhverju miðstöðvarher-
bergi austur í bæ. En hann hafði ekki frétt af
þessu afreki vinar síns fyrr en um seinan.
Hann hrökk uppúr hugleiðingum sinum þegar
drepið var á öxl hans, heldur ómjúklega. Hann
leit upp og allra snöggvast brá fyrir vonarglampa
í augum hans en slokknaði jafnskjótt. Þeir stóðu
yfir honum tveir svartklæddir með loðhúfur á
höfði og stjarna framan á. Þeir höfðu brett upp
kragana á síðum frökkunum og það glitraði á
gylltu hnappana eins og augu í jólaengli. En
svipurinn á þeim var ólíkur því sem sjá má á
englamynduml
Viltu ekki hypja þig, góði, sagði annar og ýtti
við honum, okkur langar ekki að hirða þig hel-
frosinn hér í fyrramálið.
Og hvert á ég sosum að fara, spurði hann
og þókaði sér unT set, teygði fram álkuna og
skáskaut uppá þá augunum.
Eigðu það við sjálfan þig, svaraði sá með loð-
húfuna.
Eru ekki bekkii' til að sitja á? sagði maðurinn,
ég veit ekki betur en bæjarfélagið hafi látið setja
þessa bekki handa fólki.
Ætlarðu að rífa kjaft? spurði nú loðhýfingur
ógnþrunginni röddu og færði sig feti nær.
Vinur okkar drattaðist á fætur og stóð keng-
boginn fyrir framan lögregluþjónana því það
var alltof mikið átak að rétta úr sér öllum i
einu eftir svo langa setu á bekk bæjarfélagsins.
Er ekkert pláss hjá ykkur? spurði hann og
gerði sig vælulegan í röddinni ef verið gæti að
þeir vorkenndu honum svona á jólanóttinni.
Troðfullt fyrir löngu og meira en það, svaraði
vörður laganna og sló saman höndunum til merk-
is um að sér væri að verða kalt og leiddist þófið.
Þið hafið nú stundum boðið mér gistingu þegar
mér lá ekki á, svaraði Toggi og gerði sig hissa
á óréttlæti þjóðfélagsins.
Þú verður að sjá um þig sjálfur núna.
Þeir voru sýnilega orðnir óþolinmóðir og æstir
í að komast á billjardinn á stöðinni og fá heitt
kaffi svo Toggi tók það ráð að dragnast útí
Austurstræti.
20
VIKAN