Vikan - 23.11.1961, Blaðsíða 5

f fullri alvoru;
an
að
er
grefa Nniát t **
„Gaman er aS gefa smátt, að
gamni sínu á jólunum,“ kvað skáldið
fyrir nokkrum áratugum og lét
fylgja jólagjöf. Og ósjálfrátt vaknar
hjá manni grunur um, að hann
lrafi með hendingum þessum viljað
afsaka það, að hann skyldi ekki
geta gefið stærra.
Það væri annars ekki með öllu
ófróðlegt að efna til skoðanakönn-
unar meðal almennings þessa mán-
uðina, varðandi þennan visustúf,
komast að raun um hve margir vildu
skrifa undir það, að „gaman væri að
gefa smátt, að gamni sínu á jólun-
um.“ Ég geri ekki ráð fyrir að þeir
yrðu margir. Væri hendingunni hins
vegar breytt, syndgað gegn stuðlum
og hrynjandi og sagt sem svo, að
gaman væri að geta geíið smátt,
mætti gera ráð fyrir að útkoma
skoðanakönnunarinnar yrði eitt-
hvað önnur — en þó því aðeins að
ekki þyrfti að leggja nafn sitt við
svarið.
Fólk skammast sín nefnilega fyrir
að gefa smátt. Allur almenningur er
haldinn þeim heimskulega misskiln-
ingi að móttakandi gjafar meti vin-
arhug gefandans i sinn garð í krónu-
tali, eða eftir verðmæti gjafarinnar,
og vili þvi hafa gjöf sina sem
stærsta. Gætir þess ekki að það er
beinlínis móðgun við þiggjandann
að ætla honum slikt. Um leið gerir
gefandinn sig beran að þvi lágkúru-
legasta mati á vináttu sem hugsazt
getur, enda mun margur hafa fengið
að sanna að litt væri treystandi
þegar á reyndi þeirri vináttu, sem
keypt var óhófsgjöfum, og er það i
rauninni engum nema mátulegt.
Annað er það einnig, sem þessu
óhófi veldur — margir gefendanna
álita, að aðrir telji verðmæti gjafa
þeirra mælikvarða á efnahag og
þjóðfélagslegan frama, og gefa því
sem stærst til að auka á gjaldtraust
sitt og ímyndaða virðingu, og aldrei
stærra en þegar þeim finnst halla
undan fæti fyrir sér, efnahagslega
eða virðingarlega. Á þessum grund-
velli er svo efnt til einskonar kapp-
hiaups í gjafabruðlinu, sem háð er af
slíku fyrirhyggjuleysi og miskunn-
arleysi, að fólk oíbýður efnahag
sinum ef því er að skipta, heldur en
að „hleypa“ öðrum þar fram úr sér;
það mun meira að segja algengt, að
það taki fjölskylduna marga mán-
uði að koma efnahag sinum i horf
eftir ofreynsluna i jólagjafakapp-
hlaupinu. Vissulega er einnig það
viðkomendum mátulegt fyrir
heimsku sína, en þó ber þess að
gæta að almennur hugsunarháttur
er svo afvegaleiddur orðinn, að það
skal sterkari skapgerð tii, en venju-
legu fólki er gefin, að koma sér
lijá þátttöku i þessari heimskulegu
keppni.
Það gerir og keppni þessa i senn
bæði enn lieimskulegri og skað-
legri, að þar er aldrei um neinn
endanlegan sigur að ræða heldur
stöðugan ósigur allra aðila, því að
hver stór gjöf um þessi jól táknar
það, að gefa verður aðra stærri um
næstu jói; hver efnakagsskerðing
um þessi jól krefst enn meiri og
langæari efnahagsskerðingar um
þau næstu. Það er þvi ekki að
undra þótt margur maðurinn kviði
jóluuum og hafi litla gleði af þessari
hátið gleðinnar, sem varla getur
kallazt réttnefni lengur eins og allt
er í pottinn búið. Þetta gjafaókóf á
ekkert skylt við gleðina af að gefa
— þvert á móti verður hver gjöf,
þegar út i kapphlaupið er komið,
hermdargjöf, bæði gefanda og
þiggjanda, sem veldur báðum á-
hyggjum.
En það er tómt mál að tala um
þetta. Jólagjafakapphlaupið er orðið
eitt af okkar þjóðfélagsmeinum, sem
ekki verður upprætt nema alger
hugarfarsbreyting komi til. Og það
er hætt við að hún láti á sér
standa. ... -fc
fræði og efnafræði er þá að vissu
leyti talið til stærðfræðilegra náms-
greina. Nemendaflokkur, sem lærði
algebru af raíeindaheila i nokkra
mánuði reyndist skara fram úr
öðrum — og eldri flokki — sem
numið hafði sömu námsgrein á
„venjulegan“ hátt í tvo vetur. Til-
raunir með spænskunám hafa sýnt,
að rafeindaheilakennslan sé allt að
því lielmingi skjótvirkari en nokkur
eldri kennsluaðferð.
Að sjálfsögðu kemur engum til
hugar að rafeindaheilarnir geti
leyst kennarana algerlega af hólmi.
En hitt er þegar talið vist, að þeir
geti auðveldað þeim kennsluna svo
mjög, að hver einn kennari geti
kennt margfalt fleiri nemendum
með aðstoð þeirra, þar eð starf hans
verði einkum fólgið i yfirumsjón
með náminu og heildarleiðbeining-
um, en ekki upptugguskýringum á
einstökum atriðum.
Og það verður auk þess mikið og
vandasamt verk að skipuleggja
kennsluna og búa verkefnin í „hend-
ur“ rafeindaheilunum, og það verk
verður ekki unnið af öðrum en
reyndum og lærðum kennurum. En
um leið opnast þá lika leið til þess,
að lærdómur þeirra og hæfileikar
komi öllum nemendum að gagni,
þannig að þeir eigi allir kost á hinni
fullkomnustu kennslu i sinum náms-
greinum.
Heimssýningin í Moskvu 1967.
Ákveðið hefur verið að efnt skuli
41 heimssýningar i Moskvu að sex
árum liðnum, og verður hún hliði
stæð heimssýningum þeim, sem
stóðu i Brússel og New York á sín-
um tíma — nema hvað hún verðui
vitanlega enn stórkostlegri.
Undirbúningur að sýningunni er
þegar hafinn. Tveim kunnum rúss-
neskum verkfræðingum, B. Rubenko
og F. Rozanow, hefur verið falin
þar forysta fjölmennrar sveitar alls-
konar sérfræðinga, og er starf
þeirra þegar það langt komið, að
sýnt hefur verið líkan af byggingum
Framhald á bls. 38.
rússnesku hjólbarðarnir eru
mikið endurbættir og hafa
unnið sér, verðugt lof þeirra
bifreiðaeigenda sem oft þurfa
að aka á misjöfnum vegum
eða hreinum vegleysum,
slitþol þeirra er ótrúlegt,
enda er bæði efni og vinna
miðað við að framleiðslan
sé betri en áður þekktist.
Munið að spyrja þá, sem
reynzlu hafa af þessum frá-
bæru hjólbörðum einmitt
hér, við hin erfiðu skiljTði,
í landbúnaði, þungaflutning-
um og einkaakstri.
BETRA VERÐ - MEIRI GÆDI
MARS TRADING COMPANY
Klapparstíg 20 - sími 17373.
VIKAN 5