Vikan - 23.11.1961, Blaðsíða 33

Vel klæddir
karlmenn velja
Amaro.
11 ií ífl jfi f® 1 pniitzUH
íj[H| 11' jÍHíhhL j þiíjðU
AMARO KARLMANNANÆRFÖTIN EIGA MIKLUM VINSÆLDUM
AÐ FAGNA — ENDA í SENN ÞÆGILEG OG ÓDÝR
liann verður að kaupa sinn drykk
sjálfur — og mat.“
„Hver er þetta ... ?“
„Þetta er góður og gegn leikari,
sem allir hafa ánægju af að sjá. Það
var t. d. fyrir nokkru, að hann átti
að borða rifjasteik og drekka rauð-
vin á sviðinu, og þá keypti hann
sjálfur sitt rauðvin úr kjallaranum
— eitt staup eða svo — og lét færa
sér rjúkandi rifjasteik. Þá þurfti
hann ekki að leika ánægjuna yfir
matnum, þvi hún var þegar fyrir
hendi.“
„Er þetta eina undantekningin?"
„Sú eina.“
„Og þú segir að þetta sé mikill
matmaður, góður og vinsæll leik-
ari . . . kannske söngmaður lika?“
„Já, söngmaður mikill,“ segir
Ouðni og brosir ihygginn.
Það er margt manna á bak við
tjöldin, rneðan leiksýning fer fram.
Þar standa leikarar og statistar í
smáhópum og ræðast við, spyrja
hvert annað hvernig þetta eða hitt
hafi tekizt. Öðru hverju hverfur
einn úr hópnum, setur á sig við-
eigandi svip og hverfur fram fyrir
tjöldin. Eftir litla stund kemur ein-
hver annar frá sv.ðinu, móður og
másandi, jafnvel þótt ekki sé sýni-
legt að hann hafi reynt neilt á sig
]>ar frammi. Sumir hverfa hljóðlega
og rólega inn i setustofu, aðrir
hoppa upp af æsingi, hlaupa fram
til að hafu fataskipti, eða kveikja
i sígarettu til að róa taugarnar.
Þarna gengur líka um borðalagður
brunavörður, sem á að hafa gætur
á öllum eldi og vera til taks, ef eitt-
hvað skyldi koma fyrir.
En mest ber á skuggunum.
Þeir eru fjölmargir, og hver virð-
ist hafa sitt verk að vinna.
„Þetta eru greinilega þínir aðstoð-
ármenn, Guðni. En segðu mér ...
af hverju eru þeir allir svona svart-
klæddir og með svarta hettu sem
þeir geta brugðið yfir höfuðið?"
„Jú, það er vegna þess að það
kemur stundum fyrir að þeir þurfa
að fara inn á sviðið, þegar ljósin
eru slökkt augnablik, til að lagfæra
eitthvað, eða breyta. Þegar þeir eru
svona svartklæddir, sjást þeir ekki
framan úr sal. Ef þú tekur vel eftir,
geturðu kannske séð skugga læðast
um sviðið, en að jafnaði sér það
enginn.“
„Já, auðvitað er það ástæðan. En
mér skyldi ekki detta þetta sjálfum
í hug. Sniðugt. Hvað hefirðu annars
marga starfsmenn?“
„Þeir eru liklega eitthvað um 15
samtals. Skuggarnir eru sjö, og
hver hefur sitt ákveðna verk að
vinna, sem er þrauthugsað fyrir-
fram. Þú sérð það, næst þegar skipt
er um leiksvið í hléi, hvað þeir eru
snöggir og ákveðnir.“
Og það er eins og við manninn
mælt, að nú er tjaldið dregið fyrir
og ljós öll kveikt að tjaldabaki, þar
sem maður var áður að paufast í
hálfmyrkri. Ég hefi svo mikinn
áhuga á því, scm fram fer á sjálfu
sviðinu, að ég tek ekki eftir neinu
öðru. Skyndilega verður mér litið
upp — og það fyrsta, sem mér dettur
í hug, er að ég sé að verða vitlaus,
eða að mitt síðasta sé komið.
Allir veggir og tjöld snarsnúast
fyrir augunum á mér. Salurinn suýst
allur í kring um mig, eins og væri
ég i hringekju.
,,Ég drakk ekkert af kokkteilnum
áðan,“ er ein min fyrsta hugsun.
Svo lit ég niður til að átta mig, og
þá sé ég að gólfið er kyrrt. Það eru
bara veggirnir og loftið, scm snýst.
Svo fer ég að átta mig. Ég stend
inni á miðju gólfi, og sviðið sjálft
snýst í hring með mig, en auðvitað
eru veggirnir kyrrir á sínum stað.
Loksins stöðvast gólfið og ég sé
sökudólginn, — einn skuggann, sem
stendur við nokkurskonar vindu og
stjórnar ferðinni. Enginn segir neitt,
því allir aðrir en ég og þú vita hvað
er að gerast, og allir aðrir hafa
líka nóg að gera. En ég stend kyrr
og horfi á.
Allt í einu kallar einhver á mig:
„Passaðu þig!“
,,Á hverju ...“
Og um leið dettur eitthvað ofan
á mig. Eitthvað kolsvart, þungt en
mjúkt. Áður en ég get áttað mig
er ég flæktur inn í tjald, sem hefur
verið látið falla niður á milli leik-
sviðsins og baksviðsins. Ég losa mig
og geng til liliðar, en óðara kemur
annað tjald og strýkst við mig. Nú
verð ég hræddur og hleyp i burtu.
Þá dett ég kylliflatur.
Eitthvað þvælist fyrir löppunum
á mér, sem verður mér að falli.
Ég lít við . . . og nú fölna ég fyrir
alvöru.
Við hlið mér liggur lík af gamalli
konu, gráhærðri og sótugri. Hendur
hennar eru bundnar saman og reipi
vafið utan um hana. Mér dettur í
hug bíómyndin: „Sönghallarundr-
in, þar sem nýtt lík fannst að
tjaldabaki aðra hverja mínútu.
„... en þá sá ég að þetta var hún
Gunna ...“
Já, hún Gunna liggur þarna til-
búin til áð láta troða sér upp i
strompinn, þar sem hún á að detta
niður áhorfendum til hrellingar eða
kátínu.
Ljósin slokkna að tjaldabaki og
einhver kallar lágt rétt hjá mér:
„Ljós i sal!“ og annar endurtekur:
„Ljós í sal“. Maður í litlum klefa,
fullum af allskonar tökkum, hand-
föngum og mælum, snéri mikilli
sveif hægt og rólega, og liklega
hafa ljósin slokknað i salnum.
„Hvernig í ósköpunum ferðu að
botna í öllum þessum tökkum,
maður?“
„Blessaður, þetta kemur ineð æf-
ingunni. Það er líklega ekkert
flóknara en myndavélin, sem þú ert
méð.“
Svona er lítillætið tungutamt hjá
sumum.
í litlum klefa við hliðina á leik-
sviðinu situr stúlka við litið borð
og les i bók.
„Þetta kalla ég rósemi á frumsýn-
ingu, að sitja við bókarlestur,“
verður mér að orði.
„Þetta er sufflörinn," segir Guðni
brosandi „eða það sem á íslenzku
er kallað hvlslari. Hún hefur liand-
ritið af leiknum fyrir framan sig
og fylgist með því, sem fram fer.
Ef einliver leikarinn skyldi gleyma
setningu, þá fikrar hann sig sem
næst henni og hún hvíslar að honum
til að minna hann á.
„Er það oft, sem á því þarf að
halda?“
„O-já, víst kemur það fyrir, og
þá ekki sízt á frumsýningu, þegar
leikarar eru taugaspenntir og ekki
nógu vanir hlutverkinu.“
Stúlkan les og les, og leikurinn
gengur sinn gang. Á leiksviðnu er
skríkt og skrækt dansað og duflað,
hlegið og grátið, — og inni á skrif-
stofu hjá þjóðleikliússtjóra eru
þjónar að hella freyðandi kampa-
vini i glitrandi kristalsglös, þvi að
frumsýningin er að verða búin og
glaðir skulu gleðjast saman yfir
unnum sigri.
En við skulum bara fara heiru
og fá okkur kaffisopa áður en við
komum okkur 1 rúmið.
G. K.
VIKAN 33