Vikan - 01.08.1963, Blaðsíða 14

IELI HESTAHIRÐIRINN fPh.
hljóðpípur og litlar bastkörfur.
Stundum reisti hann sér smala-
kofa af litlum efnum, og þegar
norðanvindurinn rak á undan
sér hópa af krákum niður eftir
dalnum, eða þegar trjátíturnar
flugu svo lágt með jörðu að sól-
glitrandi vængir þeirra snertu
næstum gróðurinn, þá steikti
hann akörn, er hann fékk í eik-
arlundunum, við viðarglæður,
rétt eins og það væru kastaníu-
hnetur, eða að hann glóðaði stór-
ar brauðsneiðar í eldinum, þeg-
ar brauðið var byrjað að mygla
af elli, því þegar hann var í
Passanitello-högunum að vetri
til, voru nærliggjandi vegir svo
slæmir, að oft leið svo hálfur
mánuður að hann sá ekki neina
mannveru í námunda við sig.
Don Alfonso, sem samkvæmt
þjóðfélagsstöðu foreldra sinna,
naut allra þæginda lífsins, öf-
undaði Ieli af segldúkspoka hans,
en í honum geymdi hann allt
sem hann þurfti til dagslegs lífs:
brauð, lauk, smáflösku af víni,
hálsklút til varnar gegn kulda,
pinkil af fatalörfum ásamt nál-
um og þræði, blikkkassa, sem í
voru áhöld til að kveikja eld.
Hann öfundaði hann einnig af
hylli styggu, skjóttu hryssunnar
með fallega ennistoppinn og
gáfulegu augun, sem frýsaði af
vonzku ef einhver ætlaði að fara
á bak henni. Hún lét sér vel líka
að Ieli færi á bak henni og eins
að hann klóraði henni á bak við
eyrun, sem voru ákaflega við-
kvæm, þefaði af honum vinalega
og virtist jafnvel hlusta á það
sem hann sagði.
„Skiptu þér ekkert af þessari
hryssu,“ sagði Ieli. „Hún er svo
sem ekkert slæm í sér, en hún
þekkir þig ekki“.
Eftir að Scordu, maðurinn frá
Buccheri, fór í burtu með
Calabriu-hryssuna sem hann
hafði keypt á Jónsmessumark-
aðnum með því skilyrði að hún
gengi í stóðinu fram að vínupp-
skerutíma, var jarpi folinn henn-
ar munaðarlaus. Hann var eirð-
arlaus og leitaði í allar áttir,
frýsandi og hneggjandi, með út-
þandar nasir. Ieli hljóp á eftir
honum og kallaði til hans háum
rómi, og folinn hægði á sér og
hlustaði á hann. Hann stóð þarna
með reistan makka og hvikul
— VIKAN 31. tbl.
eyru og barði sig með taglinu.
„Það er vegna þess að móðir
hans var tekin frá honum, þess
vegna lætur hann svona,“ sagði
Ieli, „hann veit ekki hvað hann
á að gera af sér. Það verður að
gefa honum gætur, því að í
þessu hugarástandi gæti honum
komið í hug að hlaupa fram af
hömrunum. Svona var það með
mig þegar mamma dó, ég sá
hvorki veginn né dlaginn."
Það fór svo að Jlokum að fol-
inn fór að bíta með hinum hross-
unum, en virtist þó gera það með
hálfum huga.
„Sjáum til, hann. er á góðum
vegi með að gleyina móðurmiss-
inum. — En hann verður seldur
líka. Hestar eru spettir á í þeim
tilgangi að selja þá, lömbin fæð-
ast og er síðan slátrað og skýin
myndast í þeim tilgangi að fram-
leiða regn. Aðeins fuglarnir eru
óháðir og hafa ekkert að gera
annað en að fljúga og syngja
allan d.agjiin.“
Hugmyndir hans voru óskýrar
og seinar að mótast, því oftast.
hafði hann ekki haft nokkra lif-
andi sál til að tala við. Og það:
var enginn asi á honum ef hann
þurfti að segja eitthvað, það var
því líkast sem hann þyrfti að
grafa djúpt í hugarfylgsni sín og
ætti erfitt með að gefa hugmynd-
um sínum form og mynd. Það
var því líkast að þær þyrftu að
spíra og vaxa innra með honum
og kæmu svo í ljós smám saman
eins og blómsturknappar á trjá-
greinum á sólrílrum degi.
„Fuglarnir“, sagði hann eiiT-
hverju sinni, „þeir verða að afla
sér fæðu og þegar jörðin er þak-
in snjó, þá de>yja þeir.“
Síðan hugs.aði hann sig um
stundarkorn, 'in bætti svo við:
„Þú ert eb.is og fuglarnir, en
þegar vetur'mn kemur geturðu
setið inni i hlýjunni og þarft
ekkert að gera.“
Don Alfonso svaraði því til að
hann gengi þó í skóla og Þyrfti
að læra. Þá glennti Ieli upp aug-
un og starði á hann eins og eitt-
hvert furð’uverk. Og ekki varð
undrun hf ms minni þegar ríki
drengurixv.i tók sér bók í hönd
og las fyr ir hanrn. Hann leit með
hálfgerðr'i tortryggni til bókar-
innar, & r hlustaðí þó með at-
hygli. Þtað mátti sjá það á titr-
ingnum á augnalokum hans að
hann fylgdist gaumgæfilega
með lestrinum, því hann var
einna líkastur veru, sem stendur
á þroskastiginu milli manns og
dýrs. Hann hafði yndi af kvæð-
um, þau kitluðu eyru hans og
hann skynjaði hrynjandi hins
laglausa Ijóðs. Stundum hleypti
hann brúnum og studdi hönd
undir kinn, en á svip hans mátti
sjá einkenni einhvers konar innri
baráttu. Máske laut hann höfði
og sagði: „Já, já“, brosti slótt-
ugu brosi og klóraði sér í höfð-
inu. Þegar riki drengurinn skrif-
aði eitthvað til að sýna hversu
mikið hann gæti gert, stóð Ieli
hjá honum tímunum saman og
horfði á, en allt í einu brutust
grunsemdir hans út. Hann gat
ekki skilið hvernig hægt væri að
endursegja af pappír orð, sem
hann hafði sagt eða eitthvað,
sem Don Alfonso hafði sagt, eða
jafnvel orð sem hann hafði aldrei
sagt, og viðræður þeirra enduðu
oftast á því að hann dró sig í
hlé með óræðu brosi á andlitinu.
Sérhver nýjung er komst inn
i höfuð hans, gerði hann tor-
trygginn, og hann virtist þurfa
að þefa af öllu ókunnu á sama
frumstæða háttinn og skjótta
merin. En hann lét ekki í Ijós
neina furðu yfir því sem gerðist
í veröldinni. Ef einhver hefði
sagt honum að hestar í borgum
ferðuðust í vögnum, hefði hann
ekki látið það á sig fá, en tekið
því með hinu hefðbundna af-
iskiptaleysi, sem er órækasta sér-
kenni hins sikileyzka bónda.
Honum var eiginlegt að af-
rsaka fávizku sína með fátækt-
inni, eins og fátæktin væri or-
:sök fávizkunnar. Ef hann var í
vandræðum með að svara ein-
hverju, sagði hann oftsinnis þrá-
kelknislega og brosti við:
„Ég veit ekkert um þetta, enda
*er ég fátækur."
Einu sinni bað hann vin sinn
Alfonso að skrifa nafn Möru á
pappírsblað er hann hafði fund-
ið, guð má vita hvar, því hann
hirti yfirleitt allt sem á vegi hans
varð og stakk því í pinkilinn.
Dag nokkurn var hann óvenju
þögull og alvarlegur á svip,
horfði í ýmsar áttir og stundi
að lokum upp:
„Ég er búinn að eignast vin-
stúlku.“
Alfonso, sem jafnvel kunni að
lesa, glápti á hann.
„Já,“ endurtók Ieli. „Það er
Mara, dóttir massaro Agrippinu,
sem bjó hér, en á núna heima í
Marinero í stóra húsinu á slétt-
unni. Þú getur séð það frá Piano
Del Lettighiere, þarna uppfrá."
„Ertu þá að hugsa um að gifta
þig?“
„Já, þegar ég hefi aldur til og
fæ orðið fjórar onzur á ári í
kaup. En Mara veit ekkert um
þetta ennþá.“
„Hvers vegna hefurðu ekki
sagt henni frá því?“
Ieli hristi höfuðið og féll í
hugleiðingar. Hann leysti upp
pinkilinn og fletti í sundur papp-
írsblaðinu sem hann hafði fengið
Alfonso til að skrifa á fyrir sig.
Á pappírsblaðinu stóð skýrum
stöfum: „Mara“. Skógarvörður-
inn, Don Gesualdo, hafði lesið
það og sömuleiðis bróðir Cola,
þegar hann var að sækja hrossa-
baunirnar fyrir klaustrið.
„Sérhver maður sem kann að
skrifa," bætti Ieli við, „hann get-
ur jafnvel geymt orð sín í
kveikjustokk, borið þau á sér og
jafnvel sent þau frá sér hvert
sem hann vill.
„Hvað ætlarðu þá að gera við
þetta pappírsblað núna, þegar þú
kannt ekki að lesa?“ spurði
Alfonso hann.
En Ieli yptti bara öxlum, vafði
blaðið með hinni merkilegu árit-
un á vandlega saman og stakk
því í pinkilinn.
Hann var búinn að þekkja
Möru síðan hún var smástelpa.
Kunningsskapur þeirra hófst
með slagsmálum, er þau hittust
á berjamó. Litla stúlkan, sem
vissi að hún var á „hennar eigin
landi“, hafði þrifið í hálsmálið
á skyrtu Ielis og reynt að halda
honum sem ótíndum þjófi. Um
stund lumbruðu þau hvort á
öðru, en þreyttust smámsaman
á því og létu sér nægja að hár-
reyta hvort annað, svona fyrir
siðasakir.
„Hver ert þú eiginlega?“
spurði Mara.
En þar sem Ieli var ekki van-
ur formfestu eða almennum siða-
reglum, vildi hann ekki segja til
nafns.
Framhald á bls. 44.