Vikan - 18.01.1968, Blaðsíða 22

FMt VOLDUM
TIL EINANGIUNAR
í ellefu ór var hann einhver
valdamesti maður veraldar. Nú
lifir hann algerlega einangruðu
lifi í þessu húsi.
Krústjov hefur hundinn sinn allt-
af með sér ó gönguferðunum og
leikur sér gjarnan við hann. Hér
sést hann fleygja priki út í vatn-
ið til þess að lóta seppa sækja
það.
I 11 ár var þessi maSur æðsti
maður Sovétríkjanna, og þar með
einhver valdamesti maður veraldar.
En öllum að óvörum var hann sett-
ur af 15. október 1964. Honum var
ýtt út úr Kreml, en þó á hreinlegri
hátt en sumum flokksbræðrum hans.
Og þar með endaði Krúsjoff-tíma-
bilið, tímabil mikilla sviptinga og
stórrá viðburða. Endalok Krúsjoffs
sem stjórnmálamanns voru ekki
skýrð á einn eða neinn hátt. Pravda
sagði aðeins að hann væri „hættu-
legur tækifærissinni". Seinna kom
opinber yfirlýsing þess efnis, að
Krúsjoff hefði sjálfur beðið um að
fá að draga sig í hlé, vegna þess
að heilsan væri farin að bila.
SEM LIFANDI LÍK.
í dag hefur Nikita Krúsjoff eng-
in áhrif. Hann er 73 ára gamall, og
hann lifir algerlega einangruðu lífi.
Blöðin í Rússlandi nefna hann al-
drei, þar er nánast forboðið að
minnast á hann.
Eg man vel eftir því, þegar ég
sá Krúsjoff í fyrsta skipti. Það var
á aðalflugvellinum í Moskvu. Hann
var þar mættur ásamt fjölmörgum
æðstu leiðtogum Flokksins til þess
að taka á móti Walter Ulbright,
kollega sínum í Austur-Þýzkalandi.
Þennan dag var Krúsjoff í sérstak-
lega góðu skapi. Hann lék við hvern
sinn fingur, og það var hægt að
láta sér detta í hug að hann væri
gamanleikari að atvinnu. En hann
var heldur ekki lengi að skipta yfir
í hátíðlegheitin, ef með þurfti. Oft-
ast var hann þó eins og bóndi —
glaðlyndur og skemmtilegur og
Nikita Krúsjoff var sviptur völdum
1964. SíSan hefur hann lifað ein-
angruðu lífi á búgarði sínum fyrir
utan IVIoskvu. Hann er orðinn beisk-
ur og leiður, fær sjaldan heimsókn-
ir og er vaktaður nótt og dag. Eng-
inn spyr hann ráða í stjórnmálun-
um heima fyrir. Hann eyðir degin-
um í gönguferðir og Ijósmyndun,
og hann les sögur Tjekovs. Bezti
vinur hans er hundur. Hann hefur
reynzt honum betur en margur
stjórnmálamaðurinn.......
VIKAN 3 tbl
Ríkið sér fyrrverandi forsætisróð-
herra sinum fyrir fæði og húsnæði.
Það hefur tvo kokka á launum.
Samt kemur oft fyrir, að Nina
Krústjov kýs sjálf að elda rnatinn
fyrir bónda sinn og dóttur.
Á gönguferðunum hefur Krústjov
með sér bæði myndavéi og transis-
tortæki.
faðmaði að sér allan heiminn. En
það er lika alkunna, að honum
hætti til að missa stjórn á skapi
sínu — eins og þegar hann klæddi
sig úr skónum á þingi Sameinuðu
þjóðanna og barði í borðið til frek-
ari áherzlu.
í dag heyrir allt þetta fortíðinni
til. Og í heimalandi hans hefur allt
verið þurrkað út, sem á einhvern
hátt gæti minnt á tilveru hans. Op-
inberlega er aldrei minnzt á hann,
og hann er ekki nefndur í skóla-
bókum. Stúdentar mega vitna í
hans löngu ræður á Flokksþingun-
um, en þeir mega ekki láta höf-
undarins getið.
Nikita Sergejevisj Krúsjoff var
kominn af fátæku fólki, sonur námu-
verkamanns, en hann vann sig upp
í eitt valdamesta embætti veraldar
og drottnaði yfir meir en 200 millj-
ónum manna. Þrátt fyrir það á hann
að gleymast.
En samt líður honum alls ekki
illa, þar sem hann nú er niðurkom-
inn, — og alls ekki verr en f barn-
æsku sinni. Hann hefur nóg af öllu,
en er ekki lengur í tengslum við dag-
legt líf samtíðar sinnar.
VARÐKLEFI VIÐ INNGANGINN.
Þau hjón, Nina og Nikita, eiga
lítinn búgarð suðvestur af Moskvu,
og þar búa þau nú. Umhverfis bú-
garðinn er hátt gerði, og við inn-
ganginn er varðklefi. Verðirnir sem
eru kvenkyns, leyfa engum ókunn-
ugum að komast inn fyrir. Ef ein-
hvern langar til þess að komast inn
og heilsa upp á gamla manninn,
verður hann að tilkynna það með
löngum fyrirvara, og sá sami verð-
ur að vera þekktur af góðu. Krús-
joff á einnig íbúð í Moskvu, en
hún er sárasjaldan notuð. Þar býr
Lena dóttir hans, sem er 28 ára
og ógift. Hún stundar háskólanám,
er í framhaldsnámi ( fagi, sem
heitir „Alþjóðleg samskipti".
Hús Krúsjoffs er rúmt, þar eru
fjögur svefnherbergi. Það er tákn-
rænt fyrir rússneskt hús úti f lands-
byggðinni, þau eru kölluð „datsja".
Þannig hús eru venjulegast um það
bil tíu í hnapp.
Hús Krúsjoffs var byggt á 3. tug
aldarinnar, og hann og Nína hafa
hafa sitt hvort svefnherbergið.
Þriðja svefnherbergið notar Lena,
þegar hún kemur í heimsókn. Fjórða
herbergið hefur verið barnaher-
bergi.. Dóttir Krúsjoffs er gift Alex-
ej Adsjubei, og eiga þau tvö börn.
Tengdasonurinn var orðinn ritstjóri
„Ísvestía", sem er málgagn stjórn-
arinnar, en hann var rekinn, þegar
tengdafaðirinn missti völdin. Nú er
hann blaðamaður við lítið þekkt
vikublað.
NÓG HÚSHJÁLP.
Á búgarðinum skortir þau ekki
aldeilis þónustufólk. Þau hafa tvo
þjóna, tvo kokka, tvo bílstjóra og
garðyrkjumann. Og ríkið rússneska
borgar honum risnu, sem samsvarar
tæpum 30.000 íslenzkum krónum á
mánuði. Fjölskyldan hefur full yfir-
ráð yfir húsinu og ríkið leggur þeim
til einn bíl. Stundum fer hann í
Bolshoj-ballettinn, og þar situr hann
í sömu stúkunni og hann notaði á
valdaárum sínum. Krúsjoff fer samt
aðeins þangað til þess að horfa á
óperur, því honum dauðleiðist ball-
ett.
Með öðrum orðum, þá líður hann
ekki skort efnalega, en eins og
einhvers staðar er skrifað, lifir mað-
urinn ekki af brauði einu saman.
Og Krúsjoff saknar mikið samvist-
anna við annað fólk, að ekki sé
talað um hina sætu valdanna daga.
Og það er ekkert um það, að menn
komi og heimsæki hann til þess að
fá hjá honum ráð um stjórnun rfk-
isins. Þar skilur milli hans og t. d.
Eisenhowers.
Heimur hans er tilbreytingalaus,
og það hefur gert hann bitran. Það
heyrir til undantekninga, ef hann
sér aðra en nánustu ættingja sína.
Hinir gömlu samstarfsmenn hans úr
flokknum forðast hann eins og heit-
an eld. Og það er kannski ekkert
undarlegt, því það voru einmitt
þeir, sem sáu til þess að honum var
komið frá á sínum tíma. Það er
helzt að æskuvinir hans heimsæki
hann og tali við hann.
Þótt hann búi ekki langt frá
Kreml, þá er hann algerlega snið-
genginn. Sinn er siðurinn í landi
hverju.
LJÓSMYNDUN ER
TÓMSTUNDAGAMAN.
Krúsjoff eyðir mestum hluta dags-
Framhald á bls. 29.
3. tbi. VIKAN 23