Vikan - 16.01.1969, Side 29
Einn þeirra tilkynnti hreykinn
að hann hefði eytt fjörutíu skot-
um aðeins í árás einni, sem tókst
með ágætum. Og hvert einasta
þessara fjörutíu skota hafði
drepið Japana.
- Segirðu mér satt? Gott!
sagði Cushing. Eftir því sem
Cirilo Reyes, einn helztu manna
Cushings, sagði síðar frá, brosti
Filippseyingurinn út undir eyru
af ánægju. „Gott“ var mesta
hrós, sem hugsazt gat í munni
Cushings.
Þar kom að Filippseyingarnir
urðu eins elskir að dýnamitinu
sem vopni og foringi þeirra, eða
svo segir Reyes frá. Japanir, sem
sátu í herstöðvum tugi mílna að
baki vígstöðvanna á Bataan,
urðu svo hræddir við nætur-
árásir skæruliðanna að þeir
sváfu um nætur í byrgjum neð-
anjarðar. f Kyrrahafsstríðinu
var það annars algengara að það
væru Bandaríkjamenn, sem voru
hræddir við næturárásir Japana.
En á Filippseyjum var blaðinu
snúið við. Þar urðu Japanir and-
vaka af skelfingu, þeir skutu
eins og óðir menn á alls konar
skugga úti í nóttina og ef þeir
að lokum festu blund, var ekk-
ert algengara en að höfuðið
hefði verið skorið af einhverjum
þeirra er hinir vöknuðu —- ef
þeir vöknuðu þá yfirleitt.
Árásir Cushings drógu mjög
úr baráttu kjarki japönsku her-
sveitanna á Norður-Luzon. Einn
liðsfiokkur hans helgaði sig þvi
eingöngu að klippa sundur síma-
línur. Sjálfur lagði hann sér-
staka elsku við brýr, eða réttara
sagt staði, þar sem brýr höfðu
verið til skamms tíma!
Hann kom sér upp sérstöku
kerfi við að sprengja brýr. Hann
skemmdi eina brú og fór síðan
að annarri og sprengdi hana í
loft upp. Síðan fór hann aftur
að hinni brúnni og sallaði niður
Japönum þeim, sem komnir voru
á vettvang til að gera við hana.
í Abrahéraði var brú ein, sem
Cushing hafði sérstakan áhuga
á. Hún lá yfir hyldýpi milli
tveggja hamra og nauðanærri
þáverandi aðalstöðvum Cus-
hings. Cushing leit á það sem
ósvífni af hálfu Japana að þeir
skyldu koma svo nærri stöðv-
unum án þess að biðja hann um
leyfi. Hann sprengdi því upp þrú
þessa fjórum sinnum, en lengi
vel endurþyggðu Japanir hana.
í síðasta skiptið gekk það
þannig fyrir sig: Cushing kom
sprengju fyrir í brúnni, en hún
olli litlum skemmdum. Nokkrum
klukkustundum eftir sprenging-
una komu nokkrir Japanir á
vettvang. Þeir fóru varlega að
öllu, en urðu einskis grunsam-
legs varir og hófu viðgerð. Því
verki var lokið um kvöldið. Hóp-
ur Japana gekk þá út á brúna
miðja; þar námu þeir staðar og
dáðust að fjörugum litum sólar-
lagsins. Sú sjón var fögur sem
betur fer fyrir þá, því að hún
var hin síðasta sem þeir sáu í
þessu lífi. Á sama augnabliki
sundraðist brúin í smátt við gíf-
urlega sprengingu. Þetta var
tímasprengja, sem falin hafði
verið svo kænlega neðan á
brúnni, að Japanirnir höfðu ekki
séð hennar nein merki. Þeir
hrundu eins og brúður niður í
hyldýpið. Stór vörubíll, sem beið
við annan brúarendann full-
fermdur hermönnum, valt um
koll og rúllaði fram af brúninni.
Japanirnir hrundu utan af hon-
um eins og pöddur og urðu
ásamt honum að klessu niðri á
gljúfurbotninum. Svo öflug var
sprengingin að ekki sást tangur
eða tetur eftir af brúnni. Nú
loksins gáfust Japanir upp á því
að endurbyggja hana.
Cushing vann líka fyrir upp-
lýsingaþjónustu Bandaríkjanna
og gerði þannig herjum þeirra á
Bataan og Corregidor margan
góðan greiða. Dag einn fréttist í
„trumbusímanum“ að japanskur
hershöfðingi, sem þekktur var
orðinn fyrir sérstaka fúl-
mennsku gagnvart stríðsföngum,
væri í þann veginn að færa til
aðalstöðvar sínar. Cushing tók
málið til rannsóknar og vissi
fljótlega gerla hvernig í því lá.
Hann fermdi tvo japanska her-
bíla (þá sem hann hafði hertek-
ið í Candon) með tuttugu mönn-
um sínum og ók þeim síðan
djarflega eftir aðalveginum
áleiðis til Tagudin. Þeir óku
hvað eftir annað framhjá jap-
önskum hermönnum og fengu
alltaf að halda áfram óáreittir.
Um mílu vegar frá Tagudin -- á
svæði sem Japanir héldu að væri
algerlega skæruliðalaust - var
bílunum ekið út af og þeir fald-
ir. Skæruliðarnir lögðust í laun-
sálur þar sem tvær krappar
beygjur voru á veginum með
stuttu millibili. Japanskur flutn-
ingabíll ók framhjá. Cushing
brosti súrt þegar hann hægði á
sér í beygjunum. Hann tók sér
nærri að sleppa þessum Japön-
um lifandi í gegn, en nú voru
þeir á veiðum eftir merkilegri
bráð. Þeir voru viðbúnir langri
bið, en þá kom allt í einu merki
frá manninum, sem á verði var.
Hver skæruliði fór á sinn stað.
Þrír japanskir bílar, fermdir
herforingjum og aðstoðarmönn-
um þeirra, komu í ljós og mjök-
uðust inn í fyrri beygjuna.
Hver maður í fyrirsátursliðinu
vissi nákvæmlega hvað hann átti
að gera, þegar fyrsta skotinu
yrði hleypt af. Það gataði annan
framhjólbarðann á fremsta bíln-
um. Annar skæruliði skaut bíl-
stjórann gegnum höfuðið. Bíll-
inn rann út af og lenti á hliðinni
í vegskurðinum.
í sömu andrá voru bæði fram-
og afturdegg næsta bíls skotin
sundur. Bílstjóri hans steig ben-
síngjafann í botn og ók áfram
gegnum kúlnaregn. Þegar hann
fór framhjá fyrsta bílnum sló
vélbyssuhryðju inn um hurð
stýrishússins og steindrap hann.
Sá bíll lenti einnig í skurðinum.
Þriðji bíllinn hafði stanzað.
Liðsforingjarnir í honum ruku
út dauðskelkaðir og reyndu að
komast niður í skurðinn. Flest-
ir voru skotnir niður áður en
þeir kæmust svo langt. Bílstjór-
inn lá helskotinn með höfuðið
niðri á vegi en fæturna ennþá
uppi í bílnum. Einn Japaninn
hafði dregizt særður ofan í
skurðinn og reyndi að komast í
felur. En það var vonlaus við-
leitni. Annar Japani komst á bak
við stein og skaut þaðan úr
skammbyssu, en var fljótlega
felldur.
Hershöfðinginn illi hafði verið
í öðrum bílnum í röðinni. Nú
kom hann rólandi út úr flakinu.
Hann hafði fengið skot í kviðinn
og hélt annarri hendinni fyrir
gatið, en var með skammbyssu í
hinni og skaut meira að segja úr
henni. Á miðjum veginum valt
hann um koll. Nú varð smáþögn,
sem var aðeins rofin þegar Jap-
aninn reis upp á olnboga og
skaut í þá átt er hann hugði ár-
ásarmennina vera í. Enginn
svaraði skothríðinni. Þeir lofuðu
hershöfðingjanum að skjóta í
friði unz hann dó þarna í dýk-
inu.
Cushing og menn hans óku til
baka sömu leið. Meðal herfangs-
ins voru nokkur mikilvæg skjöl
um hervarnir Bandaríkjamanna
á Bataan og Corregidor, sem
Japanir höfðu náð.
Að sjálfsögðu hefði Cushing
ekki getað spilað svo djarft ef
hann hefði ekki haft landsfólkið
á sínu bandi. Enda kom auðvitað
ekki til greina að menn færu
með ránum og „refsingum“. Þeg-
ar hann þarfnaðist hjálpar, bað
hann um hana og borgaði fyrir
með eigin fé, meðan það entist,
og síðan með ávisunum sem
skyldu leysast út eftir stríðið.
Oftast veittu Filippseyingarnir
honum alla þá hjálp, er hann
þarfnaðist, og sneru sér undan
Framhald á bls. 4o.
" 7 : á
MeS',n Cushing sat aS kaffidrykkju meS
húsbóndanum, komu fjórir japanskir liSs-
foringjar óvænt í heimsókn. Cushing skreiS
undir rúm og hafSi þaSan ágætis aSstöSu
til aS skoSa gljáann á stígvélum Japananna
og hlusta á samtaliS. Plantekrueigandinn
gaf þessum óboSnu gestum kaffi í ró og
spekt og skrafaSi viS þá um daginn og veg-
inn. En fréttin um komu Cushings hafSi
spurzt út á plantekruna.
V______________________________________________/
3. tbl.
VIKAN 29