Vikan - 05.12.1974, Síða 18

tonjom
a& skyggnast í bókmenntir voru
það alltaf leikbókmenntir, sem eg
valdi mér, og þangað sótti ég rit-
gerðarefnin. Ég fór feikilega
mikið i leikhús og .sá flestar, ef
ekki allar, sýningar ( Paris á þess-
um árurn. Ég sat álltaf á efstu
svölum, i ódýrustu sætunum, og
ég áttaöi mig ekki á þvi, fyrr en
ég kom aftur til Frakklands löngu
seinna, að ég hafði aldrei séð
franskt leikhúsnema ofan frá. En
nú er öldin önnur og maður orðinn
svo góðu vanur, að mér finnst
ekkert gaman að fara i leikhús
nema sitja sem fremst I salnum.
— Svo gerðist það, þegar ég
var nýkomin heim frá námi, að ég
hitti Guðlaug Rósinkranz á götu.
Hann var nágranni okkar á upp-
vaxtarárum minum á Asvalla-
götunni. Hann spurði mig, hvort
mig vantaði ekki vinnu, og þegar
ég kvað svo vera, sagðist hann
vilja fá mig i vinnu hálfan daginn,
þvi hann vantaði einhvern til að
vera i bókasafni Þjóðleikhússins
og sjá um leikskrána. Ég fór
heim, hugsaði mig um og sló til.
Tilboð um að vinna i leikhúsi var
allt of spennandi til að geta hafn-
að þvi, og ég hlaut að geta fundið
eitthvað að gera hinn helminginn
af deginum.
— Þetta urðu fyrstu beinu við-
skipti min við leikhúsið. A árun-
um, sem ég vann á bókasafninu,
kynntist ég vinnubrögðum innan
leikhússins, og ekki dofnaði áhug-
inn viö það. Bókasafnið var staö-
sett miðja vegu milli skrifstof-
unnar og leiksviðsins, i nábýli við
búningsherbergin og rétt hjá
hljóðmanni, svo mér gafst gott
tækifæri til að fylgjast með þvi,
sem fram fór. Ég horfði mikið á
æfingar og man eftir mörgum
góðum morgninum, þegar ég
,,Viö vorum óskaplegt
hugsjónafólk og gengum fyrir dyr
framámanna...”
Ef spurt er, hver Vigdis Finn-
bogadóttir sé, geta liklega flestir
Islendingar, sem komnir eru til
vits og ára, gefið eitthvert svar
við þvi. Hvert svarið verður er
ekki alveg hægt að fullyrða en lik-
lega yrði sagt að hún væri leik-
hússtjóri i Reykjavik, konan, sem
kennt hefði frönsku i sjónvarp-
inu, eða jafnvel að hún væri kona,
sem alltaf væri að flækjast fyrir
austan fjall með halarófu af út-
lendingum á eftir sér. Það er á
þessum þremur sviðum, i leik-
húsinu, kennslunni og ferðamál-
unum, sem hún hefur einkum
beitt sér. Um leið hefur hún þó
haft augu og eyru opin, fyrir öðru,
sem er að gerast i kringum hana
og reynt að mynda sér sjálfstæð-
ar skoðanir á flestum málum,
enda er fátt, sem henni leiðist
meira en að sjá, hve landar henn-
ar margir eru sinnulausir og fúsir
til að láta mata sig á skoðunum.
Þegar Vikan fór fram á að fá að
spjalla dagstund við Vigdisi var
af mörgu að taka, en það sem
okkur lék mest forvitni á i þetta
skipti var.að heyráhvernig leiðir
hennar hafa legið irin á þessi þrjú
svið, sem i fljótu bragði virðast
ólik, og hvernig þau hafa tengst
saman i lifi hennar. Er það kenn-
arinn ihenni, sem er svo sterkur,
aö hann lætur sér ekki nægja
kennslustofuna, heldur þarf lika
að ná til ferðamanna og leikhús-
gesta? Eða er i henni innibyrgður
leikari, sem fær útrás fyrir fram-
an skólanemendur og ferða-
menn? Og hefur hún einhvern
tima leikið sjálf?
Þegar við vorum sestar niður
innan um blomin i ibúð Vigdisar,
og Astriður litla kjördóttir hennar
búin að sýna mér bangsana sina
og farin að dunda með kubba
horfði Vigdis um. stund út um
gluggann áður en hún svaraði:
— Nei, ég hef aldrei leikið og
aldrei fundið þörf fyrir að leika á
sviði. En aftur á móti held ég, að
allir kennarar sem ná einhverj-
um árangri i starfi, séu að ein-_
hverju leyti leikarar. Það að
standa uppi við púlt og kenna, er i
raun og veru að leika: koma til
skila einhverri þekkingu, sem
maður hefur komið sér upp. Mað-
ur stendur þarna fyrir framan
hóp fólks og veröur að gæta þess,
að það verði aldrei 'dautt augna-
blik i þeirri skemmtan, sem raun-
verulega á að fara fram, þegar
verið er að kenna eitthvað, þvi
kennsla er ekki góð kennsla,
nema hún sé skemmtileg. —
Kenqarinn, leiösögumaðurinn og
leikarinn eiga það svo sameigin-
legt, að þeim þykir öllum gaman
að miðla, koma á framfæri ein-
hverju, sem i þeim býr. ein-
hverju, sem þeir hafa lært eða
upplifað og finnst sjálfum
skemmtilegt.
— Hvernig er þessi mikli áhugi
þinn á leikhúsinu til kominn?
— Leiklistaráhugi minn er
sprottinn fyrst og fremst af bók-
menntaáhuga. Ég fór til Frakk-.
lands aö loknu stúdentsprófi, end-
ur fyrir löngu, og hafði þá það
markmið að lesa franskar bók-
menntir. Og einhvern veginn æxl-
aðist það þannig — ég hef enga
skýringu á þvl — að þegar ég fór
18 VIKAN 49. TBL.