Vikan - 05.02.1981, Side 62

Kæri Póstur.
Vildirðu vera svo yndislega
vænn að svara hér tveimur
spurningum sem mér þætti
vænt um að fá svar við:
1. Hvers konar nám þarf
maður að ganga í gegnum ef
maður ætlar í sálarfræði?
2. Hvernig stendur á því að
ekki hefur ennþá komið plakat
af besta fótboltaliði heims:
bikarmeisturunum 1979 og
1980 — FRAM?
Siggi sálarflækja
Þú þarft stúdentspróf til að fara
í sálarfræði og það er hægt að
taka eftir ýmsum leiðum, í
mennta- og verslunar- eða fjöl-
brautaskólum. Síðan getur þú
farið í nám í sálarfræði við
Háskóla íslands og lokið BA-
prófi í sálarfræði. Það er 3 ára
nám. Það er illt með
Frammarana. Pósturinn skal
koma þessari ábendingu
alvarlega á framfæri við ritstjórn
og svo skulum við sjá hvað
setur.
Ef maður kyssir
stráka
Kæri Póstur!
Ég vona að þú getir frætt
mig svolítið. Rifnar meyjar-
haftið ef maður kyssir stráka?
Ég vona að Helga sé södd en
hún fær bréfið ekki fyrr en
búið er að birta það. Vikan er
besta blaðið á sölumarkaðinum,
eða þannig sko.
???
P.S. Hvað lestu úr skriftinni
(ég er eldri en 12 ára)?
Þú þarft ekki að hafa áhyggjur
af því að meyjarhaftið rifni þó
þú kyssir stráka. Hins vegar
getur kossaflangs leitt til þess að
stelpur og strákar fari að sofa
saman og þá er meyjarhaftið í
hættu. Þú ættir endilega að
reyna að fræðast meira um þessi
mál. Þú getur spurt um bækur
um ungt fólk og kynlíf á bóka-
söfnum, því best er að vera vel
fróður um þessi mál.
Pósturinn er alveg hjartanlega
sammála þér um Vikuna og les
hana alltaf.
Úr skriftinni les Pósturinn
óþolinmæði og dálitinn barna-
skap en reglulega gott skap.
Dægurlagasöng-
nám
Kæri Póstur!
Við erum hérna tvær sem
langar til að læra dægurlaga-
söng en vitum ekki hvert við
eigum að snúa okkur til að
komast að hvort við höfum
hæfileika og yfirleitt hvort
hægt er að ,,læra” dægurlaga-
söng.
Og svo kemur gamla rullan.
Góðar fréttir Goggi! Hún Stina
okkar er búin að trúlofa sig!
Kynsjúkdómar og
tíðahringurinn
Halló, kœri Póstur, og gleðilegt ár.
Ég ætla aðeins að spyrja þriggja spurninga.
1. Er hægt að fá kynsjúkdóma án þess að hafa haft
samfarir?
2. Hvenær er svokallaða ,,örugga" tímabilið í tíðahringnum
(þ.e.a.s. fyrir eða eftir tíðir)?
3. Er óeðlilegt að hafa ekki reglubundnar tíðir ef maður
hefur haft tíðir í tvö ár?
Jœja, ég vona að þú svarir þessu bréfi. Með fyrirfram
þökk ef þetta bréf birtist á síðum Vikunnar.
P.S. Vikan er gott fjölskyldublað og Pósturinn alveg
ágætur.
S
Langalgengasti kynsjúkdómurinn hér á landi er lekandi. Því
næst kemur sárasótt eða sýfilis. Báðir þessir sjúkdómar
smitast með sýklum. Lekandasýkillinn getur aðeins komist
inn í líkamann gegnum tilteknar slímhúðir, það er að segja í
þvagrás, leghálsi, endaþarmi og augum. Talið er því sem næst
óhugsandi að kvenfólk geti smitast af lekanda öðruvísi en við
kynferðislegar samfarir. Hins vegar er fræðilegur möguleiki á
að karlmenn geti smitast af klósettsetu ef lekandasjúklingur
hefur setið þar skömmu áður og skilið eftir graftardropa með
sýklum. Sárasóttin smitast einnig yfirleitt við samfarir.
Bakterían sú getur hins vegar komist hvar sem er inn í
líkamann og dæmi eru til þess að sárasótt hafi smitast með
kossum og öðru nánu samneyti við sárasóttarsjúkling. Bæði
lekanda- og sárasóttarsýkillinn þurfa raka til þess að geta lifað
og deyja fljótt ef þeir þorna. Þess vegna er smitun með öðrum
hætti en við samfarir svo til óþekkt hjá fólki sem ■ býr við heil-
brigða lífshætti.
Notkun gúmmíverju (smokks) er allgóð vörn gegn lekanda
ef gætilega er farið. Langbest er að forðast samfarir við fólk
sem maður þekkir ekkert til en skárra en ekkert er að þvo sér
vandlega með sápu og vatni strax eftir samfarir ef grunur
leikur á að rekkjunauturinn hafi kynsjúkdóm.
2. Því miður er varla hægt að tala um öruggt tímabil á tíða-
hringnum. Það stafar af því að egglosið fer ekki alltaf fram á
sama tíma á tíðatímabilinu og það ekki síst ef blæðingar eru
óreglulegar. Egglosið á sér venjulega stað tveim vikum eftir
byrjun blæðinga. Eggið getur frjóvgast allt að 24 tímum
eftir að það losnar úr eggjastokk, en ekki lengur. Til öryggis er
bætt við tveimur til þremur dögum hvorum megin við
egglosið þannig að „hættulega” tímabilið er frá 12. til 16. dags
ef tíðahringurinn er 28 dagar. (Tíðahringurinn er reiknaður
frá 1. degi blæðinga til 1. dags næstu.) „Örugga” tímabilið ætti
þannig að vera frá 1. til 11. dags og frá 17. til 28. dags. En eins
og áður sagði er þetta mjög ónákvæmt og útilokað með öllu
að reiða sig á það sem getnaðarvörn.
3. Blæðingar eru yfirleitt óreglulegar fyrstu árin. Það er
einstaklingsbundið hve langur tími líður áður en regla kemst
á. Ekkert er óeðlilegt við að blæðingar séu óreglulegar fyrstu
þrjú til fjögur árin. Einnig getur blætt mismikið frá einum
tíðum til annarra. Segja má sem svo að líkaminn þurfi góðan
tíma til að venjast þeim gífurlegu breytingum á starfsemi sinni
sem eiga sér stað við kynþroska.
62 Vikan 6. tbl.