Vikan - 26.02.1987, Blaðsíða 26

landi og margir hófu að stunda hana fórunr sínurn í tvö ár. En Menntaskól-
sér til óblandinnar ánægju. inn við Hamrahlíð, fyrsti sigurvegar-
JC-hreyfingin á íslandi stóð fyrir inn, mun ekki keppa til úrslita í
mælskunámskeiðum í skólunum og Háskólabíói þvi að hann hefur, eins
undirbúningur var í algleymingi. og margir sjálfsagt vita, nú sagt sig
Fyrstir kepptu til úrslita Mennta- úr keppninni sökum kæru sem lið
skólinn við Hamrahlíð og Mennta- Verslunarskóla íslands lagði fram á
skólinn í Reykjavík. Háskólabíó var hendur liði hans.
Aristóteles sagði að þetta væri raun-
veruleg list sökum þess að það væri
mögulegt að sýna fram á hvers vegna
ræðumaðurinn hefði þau áhrif eða
næði þeim árangri senr hann gerði.
Aristóteles skipti tilgangi ræðu- og rit-
mennsku af þessu tagi niður í fjóra
flokka: í fyrsta lagi taldi hann að hún
væri leiðréttandi því að ef réttlæti
næði ekki fram að ganga gæti hún
verið leiðréttingaraðferð. í öðru lagi
getur ræðulist verið kennslumiðill þvi
hún getur náð til manna með upplýs-
ingar sem hafa ekki náð til þeirra á
annan hátt einhverra hluta vegna. í
þriðja lagi gefur hún í skyn, það er
að segja ef maður hefur tekið afstöðu
til einhvers máls og telur sig hafa rétt
fyrir sér þá getur tal eða skrif af þessu
tagi gefið honum í skyn hvernig skoð-
anir andstæðinga hans eru og þar með
kynnist hann málinu enn betur. í
fjórða og síðasta lagi er ræðulistin
verjandi. Það segir sig raunar sjálft
og það er ekki síður mikilvægt að
maðurinn geti varið sig andlega en lík-
arnlega.
Hermagóras frá Temnos átti einnig
nokkurn þátt i að móta þessa list-
grein. Hann notaði bæði þá „prakt-
ísku“ tegund, sem hafði verið stunduð
fyrir daga Aristótelesar, og þá heim-
spekilegu sem Aristóteles hafði mótað.
Hermagóras þróaði svo nýja tegund
úr þessum tveimur.
Cicero byggði verk sín í þessum efn-
um að miklu leyti á því kerfi sem
Molon kynnti honunr á Rhódos. En
hann notaði líka, á sjálfstæðan hátt,
það besta frá hinum fyrstu grísku rit-
höfundum, til framdráttar greininni.
Árangurinn af því er greinilega miklu
fremur að þakka snilligáfu hans en
þekkingu.
Á árunum milli 117 og 180 urðu
hinir opinberu stólar ræðumennsk-
unnar i Grikklandi æðsta takmark
manna. í skóla ræðumennskunnar
voru tveir stólar. Annar var fyrir þann
sem stundaði kennslu listgreinarinnar
en hinn var fyrir stjórnmálamann.
Stóll kennarans var æðri stól stjórn-
málamannsins.
Morfis
í næsta mánuði verður í fjórða sinn
háður lokabardaginn í mælsku- og
rökræðukeppni framhaldsskólanna,
Morfis. Fyrir rúmunr þremur árum
varð nokkurs konar endurvakning í
mælskulist i framhaldsskólum á Is-
Baráttuþrek og sigurvilji.
troðfullt og rúnrlega það. Erfiðleikum
var háð að komast áfram eða afturá-
bak í öngþveiti menntaskólanema.
Stemmning var í hámarki og allt á
suðupunkti. Keppninni lauk með sigri
Menntaskólans við Hamrahlíð.
Næsta skipti, er keppnin var haldin,
lauk henni með sigri Menntaskólans
í Reykjavík og á sömu leið fór í þriðja
sinn.
Nú er svo kornið að ef Menntaskól-
inn í Reykjavík vinnur keppnina í
þriðja skipti í röð fá nemendur bikar
þann til eignar er þeir hafa nú haft í
Reglur
Hér skal nú sýnd sú skilgreining sem
er gerð á dómblaði, það er reglur þær
sem dómarar gefa stig eftir:
Ræðutækni hefur tvöfalt vægi. í
henni felast:
Raddbeiting: Ræðumaður tali skýrt
og greinilega svo vel heyrist í honum.
Röddin sé blæbrigðarík en ekki óeðli-
leg.
Augnaráð: Ræðumaður sé ekki
bundinn blaði um of, né einhverjum
einum stað í salnum, heldur horfi eðli-
lega unr fundarsal.
26 VIKAN 9. TBL