Vikan - 06.08.1987, Qupperneq 14

Hvernig skynjar fólk tímann?
Anna Skaptadóttir:
Helstí tímaþjófurinn er sjónvarpið
Anna Skaptadóttir er úti-
vinnandi húsmóðir með stórt
heimili. Þegar ég hafði sam-
band við hana og innti hana
eftir hvort hún hefði tíma til
að tjá sig örlítið um tímann
svaraði hún glaðhlakkalega:
„Komdu hvenær sem er.“
Einn sólbjartan morguninn
sótti ég hana síðan heim og
tókum við tal saman.
Anna hefur ævinlega sætt
lagi að vinna seinnipart dags
eða á kvöldin. Ekki kom það
til af leti eða ómennsku held-
ur langaði hana að sinna
heimilinu og þá sérstaklega
börnunum. Meðan þau voru
lítil notaði hún morgnana til
að búa þau út í skólann eða
hjálpa þeim með heimaverk-
efnin. Þrátt fyrir að krakk-
arnir hafi nú slitið barnsskón-
um heldur Anna
vinnutímanum óbreyttum.
„Ef allir fara til vinnu á sama
tíma verður andrúmsloftið
oft spennuþrungið þegar bið-
röðin myndast fyrir framan
salernisdyrnar. Mér flnnst
óskaplega notalegt að geta átt
morguninn fyrir mig, notið
kyrrðarinnar og sinnt heimil-
inu í rólegheitum. Þetta gerir
það að verkum að mér finnst
ég fara betur hvíld og ánægð-
ari í vinnuna heldur en ef ég
byrjaði klukkan átta.“ Anna
skenkir okkur kaffi og ég grip
tækifærið og spyr hvaða áhrif
stimpilklukkan hafi á hana:
„Það er enginn vafi á að
reglulegur og rígbundinn
vinnutími hefur slæm áhrif á
mig. Það er yndislegt til þess
að hugsa ef hægt væri að
vinna sveigjanlegan vinnudag
og þá ekki síst yfír sumarið.
Þetta þyrfti ekki að kosta
minni afköst því með þessu
væri komið til móts við þarfir
starfsfólksins. Ánægður
starfskraftur vinnur betur en
sísvekktur." Hvernig fer
Anna að því að samræma
húsmóðurhlutverkið og
vinnu utan heimilis? „Neyðin
kenndi naktri konu að spinna
og mér að skipuleggja tím-
ann. Eg á þó ekki við að allir
una og því eru föstudagar
engir stressdagar hjá mér,“
segir Anna og kímir. „Ég held
að verklag kvenna hafi breyst
mikið frá því sem áður var.
Þegar ég hóf búskap fyrir
þrjátíu árum voru ákveðin
verk unnin á ákveðnum dög-
um og það var ófrávíkjanleg
regla að hreingerningar fóru
fram á föstudögum. Til marks
hlutir séu niðurnjörvaðir hjá
mér. Það sem skiptir máli er
að verkin séu gerð en ekki
hvort það er klukkar, fimm á
þriðjudegi eða hálfellefu á
laugardagsmorgni. Ég reyni
að dreifa álaginu á alla vik-
um hversu harður húsbóndi
þessi hefð gat verið þá man
ég eftir að eitt sinn var okkur
hjónunum boðið í sumarbú-
stað. Það átti að leggja upp
á föstudegi en ég átti þvottinn
eftir og gat ekki hugsað mér
að stökkva frá sökkvandi
skipi þannig að ég sat af mér
ferðina. Maður var ungur og
samviskusamur í þá daga.“
Anna minnist þessa atviks
með glampa í augunum og
hlær. „í dag mundi ég breyta
öðruvísi og trúlega hafa
áhyggjur af einhverju öðru en
óhreinum þvotti. Mælikvarð-
inn á hvað var góð húsmóðir
tók mið af þessari verkaskipt-
ingu vikunnar og ef til vill var
þetta spurning um að standa
sig. Núorðið upplifi ég mínar
bestu stundir heima um helg-
ar. Laugardagar og sunnu-
dagar eru algjörir afslöppun-
ardagar og í raun sá tími sem
fólk hefur fyrir hvað annað.
Þessa daga förum við á fætur
þegar sálin er reiðubúin að
rísa úr rekkju og er allur
gangur á því. Matmálstímar
eru einnig sveigjanlegir um
helgar. Fólkið fær sér eitt-
hvað í svanginn þegar
hungrið sverfur að því. Við
hjónin höfum það fyrir sið
að fara í sund með kunningj-
um okkar um helgar og
tyllum okkur gjarnan inn á
kaffihús eftir svamlið. Þetta
er ekki einungis hollt og
skemmtileg heldur styrkir það
mannlegu samskiptin. í þjóð-
félagi eins og við lifum í, þar
sem allt er á fleygiferð, er
nauðsynlegt að setjast niður
og spjalla saman, ná áttum.
Ég man að þegar sjónvarpið
fór í sumarfrí sat maður og
spilaði við krakkana eða
gerði eitthvað annað með
þeim. Nú bylur þessi fjandi á
manni allan ársins hring, frá
morgni til kvölds. Sjónvarpið
er illræmdasti tímaþjófurinn
í mínu lífí og spillir heimilis-
friðnum.
14 VIKAN 31 TBL