Vikan - 06.08.1987, Blaðsíða 36

hann geti orðið vettvangur fyrir fleiri en þá
sem fylgja honum í dag.“
'onandi munu verkin tala hér i iðnaðarráöuneytinu
Félag frjálshyggjumanna, þá hefur hún fært
miðjuna til hægri í íslenskri pólitík. Það
kann vel að vera að pendúllinn sé farinn að
færast til baka. Ef Sjálfstæðisflokkurinn ætl-
ar að endurheimta fylgi sitt verður hann að
leggja meira upp úr því að vera praktískur
flokkur og hógvær fremur en leggja ofurkapp
á hugmyndafræði eins og frjálshyggjuna. Við
verðum að viðurkenna að stjórnmálaflokkar
snúast ekki eingöngu um hugmyndir heldur
einnig um fólk og tilfmningar. Við stefnum
að ákveðnu markmiði og þá kann að vera
klókara að velja krókinn en kelduna."
- Hefur Sjálfstæðisflokkurinn ekki færst
of langt til hægri?
„Ef andstæðingar frjálshyggjunnar innan
Sjálfstæðisflokksins eru spurðir hvað sé
frjálshyggja og hver sé munurinn á frjáls-
hyggju og nýfrjálshyggju verður yfirleitt fátt
um svör. Menn hafa það bara á tilfinning-
unni að flokkurinn hafi farið of langt til
hægri. Sé svo ber okkur að færa flokkinn
til, breikka hann svo að ólíkir hópar geti
rúmast innan hans. Sjálfstæðisflokkurinn er
tilbúinn til að endurmeta stöðu sína svo
Ég var svo pólitískur
að ég þekkti svo til
alla háskólanema
með nafni og vissi
svona nokkurn veginn
hvað hver kaus.
Frami Friðriks á pólitíska sviðinu var
hraður: hann er kosinn á þing 1978, hann
varð varaformaður Sjálfstæðisflokksins 1981
á eftir Gunnari Thoroddsen. Hann tók þátt
í formannskjöri í flokknum 1983 og tapaði
þá fyrir Þprsteini Pálssyni en ásamt þeim
var Birgir ísleifur Gunnarsson í kjöri. Þeir
þremenningarnir hömpuðu því i íjölmiðlum
á þeim tíma hversu drengileg barátta þeirra
hefði verið. Þegar ég spyr Friðrik að því
hvort baráttan hafi verið eins slétt og felld
og menn vildu vera láta segir hann: „A milli
okkar þriggja var ágætis samstarf en ég gerði
mér fljótlega grein fyrir því að ég næði aldr-
ei kjöri sem formaður flokksins. Ég var
varaformaður og þvi var eðlilegt að gefa
kost á sér í formannskjörið. Fráfarandi
formaður, Geir Hallgrímsson, studdi Þor-
stein en ekki mig og ég var ekki mjög sterkur
innan þingflokksins.“ Þegar ég bið hann um
að nefna ástæðu þess segir hann: „Ég hef
kannski reynt að halda sjálfstæði mínu, á
kostnað vinsældanna.“
Árið 1984 sat Friðrik í nefnd sem gerði
úttekt á stöðu kvenna innan Sjálfstæðis-
flokksins. Nefndin skilaði áliti i skýrslu-
formi. En hver urðu afdrif skýrslunnar?
„Skýrslan var opinberuð og um hana rætt
meðal annars í æðstu valdastofnunum
flokksins. Niðurstaðan var sú að við ættum
ekki að nota vald til að breyta stöðu kvenna,
til dæmis í formi kvótaskiptingar milli kynj-
anna sem hefur tíðkast meðal sumra hægri
flokka á Norðurlöndunum. Hins vegar var
ákveðið að forysta flokksins reyndi að ýta
undir það að konur ættu greiðari aðgang
að valdastofnunum flokksins.“
- Nú eru liðin þrjú ár og árangurinn er
enginn:
„Árangurinn er lítill, ég vil ekki segja að
hann sé enginn. Hann er of lítill sem þýðir
að það er eitt af meginverkefnum okkar að
efla hlut kvenna í flokknum.
Sú aðferð, sem er notuð til að velja fram-
boðslista flokksins, hentar konum illa.
Prófkjörin skila konum ekki nógu ofarlega
á framboðslistana. Ástæðan virðist meðal
annars vera sú að konur kjósa ekki frekar
konur en karla í prófkjörum. Flokksmenn
líta á listann og segja: Við kjósum einn ung-
an mann og eina konu. Það þarf auðvitað
að breyta þessum viðhorfum og fá fólk til
að velja þannig á lista að listinn sé sigur-
stranglegur. Til að svo megi verða þarf að
Ijölga konum ofarlega á listum. Nú, í öðru
lagi verðum við að átta okkur á því, sem
allt of fáir gera, að kjördæmaskipunin og
kosningatilhögunin dregur mjög úr mögu-
leikum kvenna. Ef við lítum á stærri flokkana
á landsbyggðinni, annars staðar en á Reykja-
nesi, þá virðist vera afskaplega erfitt að ná
konum í efstu sætin. Það er ríkjandi að
menn veljist á lista eftir atvinnulegum eða
36 VIKAN 32 TBL