Vikan - 14.11.1991, Qupperneq 40

JÓNA RÚNA KVARAN SKRIFAR
JÓNA RÚNA KVARAN
Frh. á bls. 39
rými, einmitt í öllum ytri framkvæmdum okkar,
ásamt náttúrlega heiðarleika og hófsemi.
FORTÍÐIN FÆR EKKI LÍF AFTUR
Þú talar um að þér finnist lífið lítils virði og vildir
gjarnan lifa aftur upp það liðna og þá á annan og
öllu aðhaldssamari máta, ásamt því að gefa líf and-
legum þáttum tilveru þinnar. Vissulega væri gott að
geta tekið eitt og annað aftur sem tengist fortíðar-
framkvæmdum okkar og þú ert örugglega ekki einn
um það. Það verður aldrei hægt og í dag ertu betur
settur en áður á mjög marga vegu, þó erfitt sé fyrir
þig að sjá það vegna þess að um tíma hefur sjálfs-
traust þitt beðið hnekki.
Þú hefur nefnilega séð að peningar eru alls ekki
allt og ekki eina aflið sem gefur lífinu gildi. Það er
mjög jákvætt að vilja eftir áfallt það sem gjaldþroti
fylgir leggja sig eftir meiri stöðugleika og farsæld
manneskjulega með ræktun og eflingu heilbrigðs
innra lífs. Þar ertu örugglega upp á framtíðina að
stórauka líkur á annars konar og öðruvísi ríkidæmi
en því sem þegar hefur hrunið í kringum þig. Af
þeim ástæðum eru miklu meiri líkur en ekki á að þér
muni takast að efla veraldlega stöðu framtíðar
þinnar, stöðu sem byggð er á grunni sem á sér and-
legar rætur líka og því líklegt að þér haldist mun
betur á framtíðartækifærum sem bíða þín og tengj-
ast ytri velgengni ýmiss konar.
Þú hefur ennþá sama upplag, auk fyrri hæfileika,
ásamt því sem áunnist hefur í reynslu sem þú gast
ekki eignast nema þurfa bæði að takast á við vetur
og sumar veraldlega séð. Eins ertu giftur góðri konu
og hefur bæði atvinnu og allra þokkalegustu heilsu.
Frá mér séð er algjört aukaatriði þaö sem hefur hent
þig, þó erfitt sé, með tilliti til þessara þátta tilveru
þinnar, sem ekki fást fyrir peninga beint.
SEKTARKENND OG MÖGU-
LEGAR ENDURGREIÐSLUR
Sektarkennd er eðlileg innra með þér vegna þess
að í gjaldþrotamálum einstaklinga eða fyrirtækja er
ekki hægt að komast hjá því að verða beint eða
óbeint valdur að tímabundnum vandræðum þeirra
sem inn í slík mál fléttast beint eða óbeint og tengj-
ast þrotinu á hinum ýmsu stigum og á ólíkum for-
sendum. Vissulega væri eðlilegast að reynast sá
drengur að koma til skila á endanum öllu því sem af
okkar völdum hefur orðið öðrum til skaða. Það eru
og hafa verið til einstaklingar í þessu ágæta þjóð-
félagi sem hafa orðið gjaidþrota, meira að segja oft-
ar en einu sinni, en ávallt ákveðið að endurgreiða
skuldunautum sínum til baka það sem tapast hefur
í viðkomandi gjaldþroti og gengið það vonum
framar, hafi þeir verið svo heppnir að efnast aftur.
Þannig hafa þessar perlur peningaskulda áunnið
sér áframhaldandi traust samferðafólks síns og að
auki orðið öðrum og óábyggilegri einstaklingum holl
áminning um að betra er að velja þá leið að endur-
greiða áður gjaldfallnar skuldir sé þess nokkur kost-
ur þó seint sé, fremur en hafa tilfinningu þess að
maður sé minni maður eftir gjaldþrot en áður.
Auðvitað verða gjaldþrotaskuldir aldrei auðleyst-
ar en ef tekið er tillit til þess að best er að bera gæfu
til að taka öllum hugsanlegum afleiðingum fram-
kvæmda sinna sjálfur er ákaflega eðlilegt að láta
sér detta í hug að gera að minnsta kosti heiðarlega
tilraun til endurgjalds. Síðar kann það að vera hægt,
eins og áður sagði, jafnvel þó Ijóst sé í augnablikinu
að engar séu eignirnar að ráðstafa og því fáir eða
engir möguleikar á endurgreiðslu þessa stundina.
Gjaldþrot á ekki endilega að þýða útþurrkun
vandamála sem maður kom sér sjálfur í en gat ekki
í öllum tilvikum séð fyrir endann á þó feginn hefði
viljað. Kerfið spilar nokkuð inn í þannig mál, hugs-
anlega ekkert síður, jafnvel óhönduglega að auki,
ekkert síður en viðkomandi gjaldþrota einstaklingur
er talinn gera. Ef staðreyndirnar eru orðaðar þröngt
er þannig um samspil margra ólíkra og miserfiðra
þátta að ræða.
ÓÖRYGGI OG ÓTTI
Eins og andlegri Itðan þinni er háttað er greinilegt
að þú verður að leggja þig eftir aö styrkja sjálfs-
traustið. Það gerir þú best með því að ætla þér ekki
of stóra hluti í einu en kynna þér allt það efni sem
mögulega getur verið sjálfstyrkjandi, til dæmis i
bókum. Ákaflega margar Ijómandi góðar og uppörv-
andi bækur hafa verið gefnar út á íslensku í seinni
tíð, hugsaðar til sjálfstyrkingar. Bækur þessar eru
skrifaðar af fagfólki, svo sem sálfræðingum og
félagsráðgjöfum, sem hefur langa og merkilega
reynslu að baki í mannlegum samskiptum og kann
góð skil á vanda sem þessum. Hvatning sú og leið-
sögn, sem má fá með lestri þannig bóka, getur verið
ómetanleg ef fólk kýs að notfæra sér augljósa kosti
þeirra til sjálfstyrkingar. Það kann að vera að þannig
sjálfshjálp ein og sér dugi ekki og þá er um að gera
að nota sér stuðning sérfróðra, svo sem sálfræð-
inga, félagsráðgjafa og geðlækna, í einkaviðtölum
eða á námskeiðum.
Eins er athugandi að efla styrk trúarinnar í innra
lífi þínu og ýmsir prestar landsins bjóða auk al-
mennrar guðsþjónustu upp á alls kyns kirkjulega
starfsemi sem örugglega er bæði gagnleg og hent-
ug á einmitt þeim augnablikum í lífi okkar og tilveru
þar sem okkur finnst fokið í flest skjól.
Við ættum þó flest að sinna kirkjunni meira en við
gerum. Hún er það skjól sem flestum hentar og ekki
bara þegar illa gengur, líka og ekki síður á stundum
velgengni. Kristileg siðfræði er kærleiksrík og hent-
ar öllum. Ef hún væri það afl sem notað væri til að
efla heilbrigð sjónarmið tengd mannlegum sam-
skiptum í þessu ágæta þjóðfélagi er ekki vafi á að
íslenskt samfélag væri á margan hátt mun betur
búið undir ólgusjó mótlætis ýmiss konar. [ raunveru-
leika venjulegs fólks ber mun meira á græðgi ýmiss
konar en hollt er þeim börnum að kynnast sem bera
í barmi sínum vaxtarbrodda framtíðarinnar. Kær-
leikur ( hvers kyns myndum er það afl sem öllu öðru
afli er og verður sterkara og gæfuríkara. Færi betur
á ef það innra afl fengi meira rúm í hug okkar og
hjarta.
Eða eins og fátæki maðurinn sagði einu sinni á
kirkjutröppunum eftir háttðlega guðþjónustu:
„Elskurnar mínar, ef ég ætti ekkl guðstrúna í
huga mínum og hjarta væri fátt sem fengi mig til
að trúa á gæfuríkt líf. Sá kærleikur sem kemur
fram í siðfræði Krists og stendur öllum opinn er
eini raunverulegi aflgjafi lífsins. Hann tapast
aldrei og er jafnframt það grundvallarafl sem
skapað getur fólki mesta og besta hamingju,
ráði hann ríkjum í sem flestum framkvæmdum
þess og samskiptum hvert við annað. Svo eru
þeir líka ríkastir sem nóg eiga af óskilyrtum
kærleika í sinni kristilegu sál og verða aldrei að
eilífu gjaldþrota ef þeir halda vörð um og vökva
uppsprettuna með jákvæðri og einlægri
guðstrú. Hún ætti að vera til staðar í hverjum
manni ef betur er að gáð.
Guð gefi þér hugrekki til að takast á við þann
tímabundna vanda sem þú ert að taka á í augna-
blikinu. Vissulega er ekki vandalaust að vera til und-
ir þessum viðkvæmu kringumstæðum en mundu
bara að öll él birtir upp um síðir.
Með vinsemd,
Jóna Rúna.
INNSÆISNEISTAR
Flest viljum við vera álitin
falslaus og ekki að á-
stæðulausu. Það er
mjög auðvelt að temja sér
þannig afstöðu til flestra mála,
ef betur er að gáð. Ef við temj-
um okkur öllum stundum í
samskiptum hvert við annað
að segja alltaf satt og rétt frá
erum við vissulega vel sett
hvað heiðarleik snertir. Sann-
leikur hvers máls er ekki alltaf
augljós og það kemur fyrir að
við metum hann ekki sem
skyldi. Ef við aftur á móti ósk-
um fremur að fólk treysti okkur
en ekki er ágæt þumalputta-
regla að ígrunda vel einmitt
hvort það sem við bjóðum öðr-
um upp á sé af einhverjum
sannleikstoga spunnið. Þeir
sem það leggja á sig ávinna
sér traust og virðingu annarra
og gefa með þeim hætti kost á
manngildi sínu á mjög já-
kvæðan og heilbrigðan hátt.
Auðvitað getur verið erfitt að
vera öllum stundum frómlynd-
ur og ekki slst i viðskiptum
ýmiss konar, sem byggjast til
dæmis á kaupum og sölu hluta
eða eigna. Auðvelt er að
missa af sölu ef bent er á ann-
marka vörunnar um leið og
tíndir eru til kostir hennar.
Þannig heiðarleiki getur hrein-
lega komið I veg fyrir sölu
varnings og einhver óprúttnari
og ósannsögulli hreppt
hnossið. í sjálfu sér getur það
virst galli I fljótu bragði hugsað
en þegar til lengri tíma er litið
ávinnur sá sem venur sig á að
greina bæði frá kostum og
göllum þess sem selja á sér
traust, virðingu og áhuga
kaupenda. Þeir gera sér nefni-
lega grein fyrir að það sem
sagt er er sannleikur og vilja
fremur heyra þannig upplýs-
ingar en að uppgötva kannski
eftir dúk og disk að þeir hafi
keypt köttinn I sekknum.
Þvl fer það oftast svo að sá
sem velur heiðaleik fremur en
ósannsögli í viðskiptum al-
mennt verður sá sem hefur
mest umfang að lokum, þó
hægt og bítandi hafi gengið I
byrjun, einmitt vegna fróm-
lyndis viðkomandi. I öllu sam-
starfi, sem samið er um milli
fólks, er mikilvægt aö geta
treyst fyllilega því sem ákveð-
ið er I upphafi varðandi sam-
starf og ódrengileg öll svik
sem kunna að koma síðar
varðandi umsamda samninga,
reyndar óafsakanleg. Ef svo
viðkomandi verður jafnvel ber
að lygum að auki, sjálfum sér
til framdráttar, er framferðið
óréttlætanlegt. Slíkar aðferðir
eru vitanlega brot við persónu
hins aðilans og gagnstæðar
þeirri trúmennsku sem ætíð á
að fylgja gefnum loforðum,
ekki slst í samstarfi. Fram-
gangur fólks sem byggir á
þannig athöfnum og aðferðum
við saklausa hittir fyrr eða síð-
ar fyrir höfund sinn, því skyldi
enginn gleyma.
Sá sem gefur kost á einlæg-
um og heiðarlegum tengslum I
leik sem starfi af ýmsum toga
ávinnur sér venjulega virðingu
samferðafólks síns, auk
trausts og áhuga og er því lík-
legur til að eiga kost á góðum
tengslum við flesta. Sann-
leikurinn er sagna bestur því
hann styrkir heiðarleg sam-
skipti og hana nú.
40 VIKAN 23. TBL. 1991