Vikan - 28.12.1992, Blaðsíða 32

Þegar ég var búin að gera allt
upp bauð ég öllum lögfræðing-
unum og þeim sem höfðu verið
á eftir mér heim, hélt þeim boð
heima á Lindargötunni. Flestir
komu með maka með sér og
þetta er með skemmtilegri sam-
kvæmum sem ég hef verið í.
Mér finnst svo einkennilegt heima þegar fólk er
að segja að það þýði ekkert að vera með hugsjón
heldur verði allt að hafa praktískt gildi. Ef það verð-
ur algild skoðun að það sé barnalegt að vera með
hugsjón þá finnst mér ofboðsleg andleg fátækt í
gangi. Þegar ég var að baksa í þessum iðnaðar-
málum mínum heima sagði fólk oft við mig að það
þýddi ekkert að vera með einhverja hugsjón. Ég
segi aftur á móti að það þýði ekki að gera neitt ef
maður hefur ekki hugsjón. Ég held að það sem er
að okkur (slendingum sé að við erum að sökkva
okkur niður í einhvern flottræfilshátt.
Þetta er svo lítið og yndislegt land sem við eig-
um og við erum svo fá að við getum hæglega tekiö
hressilega til hjá okkur. Það verður að vera til ein-
hvers konar miðstöð, hvort sem hún er í höndum
fjölmiðla, ríkisins eða einkaaðila, sem stuðlar beint
að því að fólk fái meiri áhuga á að flytja út ( stað
þess að það sé svona upptekiö af þvf að fá sér um-
boð og flytja inn kornflex og meira kornflex eða eitt-
hvað annað, eins og öll þessi tæki og allt þetta ó-
þarfa drasl sem við erum að flytja inn - ég tala nú
ekki um fyrir jólin. Þetta væri [ lagi ef við hefðum
eitthvað við allt þetta að gera. Mér finnst við geta
vandað betur til þessara hiuta og samt sem áður lif-
að áfram flott.
Það er draumur minn að íslendingar fái útflutn-
ingsæði í staðinn fyrir þetta linnulausa innflutnings-
æði. Þá værum við nokkuð betur stödd en við erum
núna. í Ijósi þess sem ég hef sagt um jólasveinana
þá er ýmislegt annað sem hægt væri að flytja út
eins og til dæmis tröllagull. Hvað er tröllagull?
kunna einhverjir að spyrja Það eru einfaldlega
steinarnir í fjörunni sem eru „sjávarunnir" eða það
sem við getum kallað „handunnir af náttúrunni" -
sjávarunnið tröllagull. ímyndaðu þér þá til dæmis í
hálsfesti, hæfilega litla steina fyrir konur og aðeins
stærri fyrir karlmenn. Við eigum svo fallegt grjót í
skartgripi og aðra smáhluti eins og bréfapressur.
Sjávarsorfið grjót er ómælt í fjörunum hjá okkur.
Það er svo margt sem við eigum og ekki fæst
annars staðar. Á íslandi eru ómældir útflutnings-
möguleikar. í sambandi við okkar innanhúshönnun
getur ekki annað verið en að hægt sé að nota þetta
fallega grjót. Hugsaðu þér bara borðstofuborð eða
lampa með mismunandi grjóthnullungum sem lapp-
ir, fallegu sjárvargrjóti eða stuðlabergi! Þú þarft
bara að nefna það. En hvað gerum við? Við leitum
að næsta innflutningstækifæri og reynum að fá
okkur umboð! Að fá gott umboð virðist vera æðsta
takmark íslensku þjóðarinnar. Þegar fólk hefur
fengið það nennir það ekkert að vinna í því vegna
þess að það er djöfulsins vinna að vera með gott
umboð. Ég klikkaði líka á þessu, var með fullt af
góðum umboðum en ég var með mikið samviskubit
að flytja svona mikið inn og hætti.
Ég hringdi í forstjóra eins stærsta einkafyrirtækis
á íslandi og sagði honum að mér fyndist hann
skulda þjóðinni fyrir að flytja svona mikið inn og
hann gæti bætt fyrir það með því að reyna að flytja
eitthvað út. Mér var sagt það varfærnislega að
þetta væri víst ekki rétta leiðin til tjáskipta við þenn-
an mann. Mór fannst hann ekki geta flutt svona
mikið inn af ódýru rusli og rústa þannig íslenskum
iðnaði án þess að setja plástur á sárið. Mér og
þessum manni var að öllu jöfnu vel til vina.
Mér finnst samt virkilega þarft ef einhver tekur
sig til og reynir að flytja inn vörur á lægra verði en
þekkst hefur. Það er samt svo að þetta fólk, sem er
í þessum víðtæka innflutningi, er f miklum sam-
böndum erlendis og hefur því góða möguleika á að
nota þær leiðir í gagnstæðum tilgangi - það er að
flytja út frá (slandi. Mér finnst þessum mönnum,
sem eru að flytja svona mikið inn, bera siðferðisleg
skylda til að greiða fyrir því.
Mér finnst að þetta fólk eigi Ifka að vera f útflutn-
ingsráði til að miðla þeirri þekkingu sem það hefur
af samskiptum við erlent viðskiptafólk. Þá á að
bera undir þetta fólk, sem er reglulega í útlöndum,
hvað það telji markaðshæfar vörur erlendis og
hvað það haldi að hægt sé að gera, í stað þess að
vera að bera þetta undir konu Péturs eða Páls sem
fer aldrei lengra en á klósettið. Það er verið að bera
alls konar hluti undir fólk sem er ekkert inni í þess-
um málum.
Þótt einhver sé lærður markaðsfræðingur og hafi
sérhæft sig f að flytja út sfld, lýsi eða eitthvað álíka
er ekki sjálfgefið að sá hinn sami sé hæfur til að
flytja út tískuvöru. Sá sem er markaösskipuleggj-
andinn er einnig sölumaðurinn og hann verður að
vera inni í því sem hann er að selja eða skipuleggja
markað fyrir. Á þessu held ég að sé mikill misbrest-
ur á íslandi. Það er alltof oft þannig heima að
manni sem er góður að selja harðfisk er úthlutað
að selja allt aðra vöru en honum passar, eins og til
dæmis fatnað.
Kannski úthelli ég mér of mikið um þessi mál en
það er vegna þess að ég hef hugsað um þetta í svo
mörg ár. Ég sé þetta í enn skýrara Ijósi eftir að ég
fór að vinna hér, er sannfærð um að óg hef rétt fyrir
mér og er alltaf að fá betri sönnun þess. Ég held að
það sé hægt að gera frábæra hluti f þessum útflutn-
ingi heima. Líttu bara á allt þetta fólk í söngiðnaði,
kvikmyndum og alls konar öðrum listiðnaði. Við eig-
um ekkert lítið af hæfileikaríku fólki og hroka f já-
kvæðri merkingu þess orðs. Ef til dæmis Indverjar
hefðu allan þann hroka sem íslendingar búa yfir
væri ekki vandamálunum þar fyrir að fara."
SAKNAR FÓLKSINS Á ÍSLANDI
- Saknarðu einhvers frá íslandi?
„Ég sakna náttúrlega míns fólks. Ég sakna vina
minna. Jú, ég sakna heilmargs, eins og til dæmis
skapsins í fólkinu. Við erum svo örgeðja og það eru
svo miklar öfgar í okkur. Ég sakna öfganna á l's-
landi og ég sakna þess að rífast við fólk, hlæja með
32 VIKAN 26.TBL, 1992