Vikan - 20.11.1995, Qupperneq 103

ingu hvort réttlætanlegt sé
að hafa hugfatlað barn
heima er margt að athuga.
Eðlilegast væri að barnið
væri heima eins lengi og
hægt væri. Hafi það hins
vegar þau áhrif á heimilis-
fasta að þeir eigi ekkert
einkalíf vegna álags og áreit-
is vegna barnsins, þá þarf að
endurmeta aðstæður. Það er
varhugavert ef þeirra þarfir
miðast bara við fötlun barns-
ins en sjaldan þeirra eigin.
KRÖFUR OG
ERFIDLEIKAR
Á þessu heimili er annað
barn sem vitanlega þarf líka
að sinna. Njáll veltir því fyrir
sér hvort þau kunni að vera
að bregðast því með því að
hafa hitt heima. Mögulega
má það vera. Ef heilbrigða
barnið getur einskis notið og
þess þarfir mæta afgangi þá
hallar á rétt þess varðandi
ást, athygli og umhyggju.
Það er auðvitað rangt. Hitt er
svo annað mál að börn hafa
gott af því að kynnast hvers
kyns fötlun jafnaldra sinna
og eiga auðvitað að gera
það. Hafi sú viðkynning aftur
á móti i för með sér að
heilbrigða barnið
megi helst ekki
gera neinar kröf- '■
ur eða verði að
vera nánast
fullkomið,
vegna
álagsins
sem fylgir
því hugfatl-
aða, þá þarf
að endur-
skoða sam-
band þess við
það.
krefst stöðugrar sérfræði-
meðferðar og það er einmitt
það sem gæti komið í Ijós
með þetta barn. Það er þó
nokkuð hugfatlað og því er
ekki treystandi til að takast á
við frumþarfir sínar og vit.
ÞUNG SPOR OG
GÓDUR STUÐNINGUR
Slíkan stuðning er erfitt að
sameina uppeldi á öðru
barni og rekstri heimilis.
Þegar ástandið þróast út í
það að aðrir heimilisfastir
vanræki sjálfan sig, þá verð-
ur að endurskoða málin. Það
er auðvitað hægt að styðja
og rækta barnið sitt þótt það
eigi heimili sitt vegna fötlun-
ar á stofnun. Auðvitað eru
það þung spor og átakanleg
að þurfa að fara þessa leið.
Það getur þó verið barninu
fyrir bestu, þegar til lengri
tíma er litið, ekkert síður en
ástvinum þess, þótt sárt sé.
Það getur engin ein mann-
eskja til lengdar átt við það
þrekvirki að bera ábyrgð á
hugfötluðu barni, án stuðn-
ings og hjálpar.
ÞAÐ ER
ÓMANNÚÐLEGT AÐ
BREGÐAST BARNINU
Njáll bendir á neikvæð við-
horf tengdaforeldra sinna og
það verður að segjast eins
og er að þau vekja furðu og
hneykslan. Þetta ágæta fólk
þarf greinilega á tiltali og
leiðsögn að halda. Það er
ómannúðlegt að bregðast
þeim sem minna mega sín.
Barnabarnið þeirra er yndis-
legt þrátt fyrir að það sé hug-
fjötrað. Það er vegna fötlun-
ar sinnar minnimáttar og á
því rétt á því að tekið sé tillit
til þess. Eins og við vitum
getur ekki hugheft mann-
eskja án hjálpar og stuðn-
ings annarra varið sinn rétt.
HVERS VEGNA
FÆÐAST SUMIR
ÞROSKAHEFTIR
Það er erfitt að svara því
hvers vegna sumir fæðast
fatlaðir og aðrir ekki. Mögu-
lega álítur forsjónin ein-
hvern tilgang með því
að útdeila okkur
mismunandi at-
gervi. Við eigum
kost á því að
þroska með
hvern hátt eru fjötraðir og
þjakaðir. Við verðum óumdeil-
anlega betri manneskjur ef við
nálgumst þá, sem minna
mega sín, af nærgætni og
hjálpfýsi.
NÆRGÆTNI OG
HJÁLPSEMI
Gefum því gaum að þeim
sem þurfa á aðstoð okkar og
áhuga að halda. Eða, eins og
skynsami pilturinn sagði eitt
sinn: „Elskurnar mínar, ég
nýt þess að láta gott af mér
leiða. Ég er svo heppinn að
hitta af og til þá sem þurfa á
hvatningu minni og stuðn-
ingi að halda. Þeir sem
minna mega sín gefa mér
tækifæri til að kynnast sjálf-
um mér á hyggilegan hátt.
Ég sé í gegnum þá betur og
skýrar hvað ég er ríkur að
vera heilbrigður og tiltölu-
lega óháður.“
Með vinsemd, Jóna Rúna
ájMr
FRUMÞARFIR OG
VANDALAUSIR
Best væri fyrir Njál og kon-
una hans að bera einmitt
þessi atriði undir sérfræð-
inga. Það er vitanlega erfitt
að þurfa að koma börnunum
sínum fyrir á stofnun hjá
vandalausum ævilangt, en
stundum er fötlun viðkom-
andi barns það alvarleg að
hún verður ekki ræktuð rétt
inni á venjulegu heimili. Hún