Vikan - 15.02.2000, Blaðsíða 16

Elva Jóhannsdóttir gagnrýnir lélega sálgæslu í heilbrigðiskerfinu
•JÍJll /1 j'jJJiiJ
JJUj'JJUJ uu
Elua Jóhannsdóttír, kennari og leiðsögumaður, lenti
slæmri lífsreynslu í desember síðstliðnum. Hún greind-
ist með krabbamein í auga og burfti að ganga í gegnum
erfiðan tíma. Þrátt fyrir bað fékk hún lítinn andlegan
stuðning frá starfsfólki heilbirgðiskerfisins. Elva er
mjög ósátt hversu ilia er staðið að sálgæslu bar.
ötte*

in v>
in m
t .E
0) o
■n ±
>o X
ΠC
** C
í ö
x II
51
x S.
ís
Ég er mjög ánægð með
heilbrigðiskerfið að
mörgu leyti. Það bregst
hratt við ef maður verður
veikur og við eigum vel tækj-
um búna spítala og frábæra
sérfræðinga, lækna og hjúkr-
unarfólk. En það sem vantar
er sálgæslan, þ.e. að hlúa að
mannlega þættinum,“ segir
Elva.
í byrjun desember fór hún til
augnlæknis þar sem hún hafði
fundið fyrir versnandi sjón á
hægra auga. „Augnlæknirinn
minn sá að eitthvað var að
auganu og sendi mig í rann-
sókn á augnlæknadeildina á
Eiríksgötu. Par fór ég í mynda-
töku og sónar. Tveir læknar
skoðuðu mig og virtust sam-
mála um að þetta væri æxli og
sögðu mér að það væri hægt að
lækna þetta með geislameð-
ferð í London. Þeir ákváðu að
senda mig áfram til þriðja sér-
fræðingsins og fá hans álit og
hann komst að sömu niður-
stöðu. Ég áttaði mig ekki á
hvers konar æxli þeir voru að
tala urn og var hin rólegasta
þar til læknirinn tók upp sím-
ann, hringdi til London og fór
að tala við einhverja mann-
eskju um að hann væri með
sjúkling hjá sér sem væri með
sortuæxli í auga og þyrfti að
fara í aðgerð í London. Ég
starfaði sem læknaritari á mín-
um yngri árum og skil því lat-
neska læknamálið ágætlega,
auk þess sem ég er mjög vel að
mér í ensku og þýsku. Ég skildi
því óvart það sem læknirinn
var að tala um. Ég fékk algert
áfall því ég veit að sortuæxli er
mjög hættulegt krabbamein
sem getur dreifst vítt og breitt
um líkamann. Pegar ég spurði
lækninn af hverju í ósköpunum
hann hefði ekki sagt mér frá
því áður en hann hringdi út þá
hélt hann að hinir læknarnir
hefðu verið búnir að segja mér
frá þessu. Það hafði greinilega
Sjón Elvu hefur skaddast veru-
lega en hún segist sætta sig
fullkomlega við það, þar sem
hún telur sig hafa sloppið mjög
vel miðað við marga aðra.
„Eg var allt í einu komin með hættu-
legan sjúkdúm og fannst ég standa
einhuers staðar ein í ðkunnugu
landi. Mér er ekki fisjað saman að
ég siálf tel en ég var í algeru
sjokki. Það var eins og ég hefði
uerið slegin í höfuðið. Ég var eins
og f dáieiðslu begar ég ók bílnum
mínum af stað og fór yfir á rauðu
Ijósi á tueimur stórum gatnamótum
í borginni. Það var í raun ótrúleg
heppni að ekki varð slys.“
enginn þessara lækna áttað sig
á því að leiða mig í allan sann-
leika um hvað amaði að mér
eða þá að þeir vildu komast
hjá því og láta einhvern annan
gera það. En hver átti það að
vera?,“ segir Elva.
Eins og að vera laminn í
höfuðið
Hún segir að þarna inni á
læknastofunni hafi henni
fundist allt lífið breytast í
einni andrá. „Ég var allt í einu
komin með hættulegan sjúk-
dóm og fannst ég standa ein-
hvers staðar ein í ókunnugu
landi. Mér er ekki fisjað sam-
an, að ég sjálf tel, en ég var í
algeru sjokki. Pað var eins og
ég hefði verið slegin í höfuðið.
Ég var eins og í dáleiðslu þeg-
ar ég ók bílnum mínum af stað
og fór yfir á rauðu ljósi á
tveimur stórum gatnamótum í
borginni. Það var í raun ótrú-
leg heppni að ekki varð slys.
Hvorki læknirinn né starfsfólk
á stofunni virtist hafa neinar
áhyggjur af hvað yrði um mig.
Það virtist ekki skipta neinu
máli hvort ég væri með flís í
auganu eða krabbamein. Það
var ekkert athugað hvernig
mér liði eða hvort ég gæti ekið
bíl. Það var engin
nálgun, ekkert
hugsað urn að
hlúa sálartetrinu.“
Elva fór í viða-
mikla rannsókn í
Domus Medica
14. desember þar
sem átti að athuga
hvort krabba-
meinið greindist víðar í líkama
hennar. „Læknirinn sagðist
hringja í mig um leið og niður-
stöður kæmu. Þetta var mikill
álagstími, ég var á fullu að
kenna og undirbúa próf auk
þess sem jólaundirbúningur-
inn var kominn á fullt. Ég
varð að bíta á jaxlinn en það
var erfitt að hugsa ekki um
þetta. Ég vonaði það besta en
bjóst líka við því versta. Á
meðan ég beið leitaði ég mér
upplýsinga um sjúkdóminn
enda fannst mér ég verða að
komast að því hver þessi óvin-
ur minn væri.“
Gleymdist að tilkynna
niðurstöðurnar
Það leið og beið og Elva
heyrði ekkert frá lækninum í
heila viku. „Ég hafði hringt í
hann 17. desember til að for-
vitnast en þá var mér tilkynnt
að hann væri í Keflavík og
væri síðan kominn í jólafrí.
Hinn 21. desember, viku eftir
rannsóknina, hringdi ég í
augnlækninn minn til að fá hjá
henni upplýsingar um slóð á
netinu varðandi sjúkdóminn. I
miðju símtali og í óspurðum
fréttum sagðist hún mjög fegin
að ekki hefði fundist neitt í
rannsókninni. Ég hváði hissa
og spurði hvernig hún gæti vit-
að það. Henni stóð greinilega
ekki á sama um mig og hún
hafði hringt í Domus Medica
og fengið niðurstöðurnar sem
voru á þá leið að ekki hefði
greinst krabbamein annars
staðar f líkamanum. Ég varð
afskaplega fegin en ég var