Vikan - 24.10.2000, Síða 26

kýs að taka sér fyrir hendur þeg-
ar þar að kemur."
Uar öðruuísi að uerða
amma en mammaP
„Það kom mér á óvart hvað
það vargjörólíkt. Égvarafskap-
lega glöð og stolt þegar ég varð
mamma og þó að ég væri frek-
ar ung var ég alveg tilbúin að
takast á við þetta nýja hlutverk
ílífi mínu. Móðurhlutverkið var
mér svo eðlilegt og ég man ekki
eftir að hafa velt því sérstaklega
fyrir mér hvernig ég ætti að
gegna því. Ábyrgðin var mín og
mér þótti sjálfsagt og eðlilegt að
axla hana. Þegar ég varð amma
fannst mér ég að mörgu leyti
miklu óöruggari um stöðu mína.
Ég átti ekki þetta litla barn og
þó að mér fyndist það vera hluti
af mér var ábyrgðin á framtíð
þess ekki mín. Ég hugsa að það
sé líka ólíkt að verða móður-
amma eða föðuramma. Hver
þekkirekki söguraf tannhvössu
tengdamömmunni sem veit svo
miklu betur en sonurinn og
tengdadóttirin hvernig eigi að
ala upp börn? Og ég ætla ekki
að falla í þá gryfju - nema
kannski stundum! Það er aldrei
að vita hvað ég geri þegar
ömmustelpan kemur til mín
og segir mér að pabbi sinn og
mamma skilji sig ekki og vilji
ekki leyfa sér að setja „tattú"
á öxlina á sér og lita hárið á sér
grænt. Ég ætla nefnilega að
vera víðsýna og vinsæla amman
sem skilur nútímann.
í litlu ömmustelpunni minni
hef ég eignast nýja vinkonu.
Hún veit hvað mér finnst hún
skemmtileg og yndisleg og læt-
ur mig líka finna hvað hún er
hrifin af mér. Á milli okkar er
heil kynslóð og margir áratugir
en á milli okkar er líka sterkur
þráður sem ég vona að slitni
aldrei. Við eigum ýmislegt sam-
eiginlegt sem enginn annar á
nema við tvær. Ég hef notið
þess að fylgjast með henni
breytast úr ómálga ungbarni í
sjálfstæðan persónuleika með
skoðanir. Nú er hún farin aðtala
og auðvitað var „amma“ eitt af
fyrstu orðunum sem hún
sagði."
Amman flevtir
rjómann af upp-
eldishlutverklnu
Salome Þorkelsdóttir, fyrrver-
andi alþingismaður og forseti Al-
þingis hefur gegnt ýmsum
ábyrgðarstörfum á vegum
Soroptimistasambands íslands.
Hún hefur til að mynda verið for-
seti Landssambands Soroptimista
og er nú formaður Soroptimista-
klúbbs Kjalarnesþings. Soropti-
mistasambandið er alþjóðleg
samtök kvenna sem starfa fyrst
og fremst að líknar-, menningar-
og umhverfismálum. Hér á íslandi
eru vel á fimmta hundrað konur í
sextán klúbbum. Þetta eru ein
fjölmennustu starfsgreinasamtök
kvenna í heiminum með um hund-
rað þúsund félagskonur, það má
nærri geta að í mörg horn sé að
líta þegar svo margar konur
leggja hönd á plóg og vilja láta
gott af sér leiða. Saiome er einnig
formaður hússtjórnar Þjóðmenn-
ingarhússins (áður Safnahúsið
við Hverfisgötu) sem var opnað
20. apríl með glæsilegum sýning-
um í einu fallegasta húsi á ís-
landi. Barnabörnin hennar eru
átta og að auki á hún eitt
langömmubarn. Hefur Salome
nægan tíma til að sinna afkom-
endunum?
„Það hefur breyst á þeim tíma
sem er liðinn frá því að fyrstu
barnabörnin fæddust. Þegar
þau voru yngri gat ég ekki sinnt
þessu hefðbundna gamla
ömmuhlutverki. Það má segja
að móðir mín hafi gengið inn í
það hlutverk. Hún var oft með
dóttursyni mína þegar þeirvoru
litlir í daglegri pössun en ég naut
þess aðeins á sunnudögum að
fá barnabörnin í heimsókn. Ég
saknaði þess óneitanlega að
geta ekki sinnt þessu betur.“
Hefur þetta þá breyst?
„Já mikil ósköp. Nú ræð ég
tíma mínum sjálf en barnabörn
mín eru flest orðin fullorðið fólk.
Þau eru á aldrinum frá þriggja
til þrjátíu og þriggja ára, þannig
að það eru breyttir tímar en
langömmubarnið mitt ertveggja
ára.“
Sumir tala um að ömmurnar
beri menningararfinn áfram og
fræði komandi kynslóðir. Telur
þú það vera hlutverk ömmunn-
ar?
„Þannig var amma Halldórs
Laxness. Hann segir frá því í
bókinni Heiman ég fór. Ég get
ekki státað af því að hafa gegnt
því hlutverki en náttúrulega
hljóta ömmurnar, vegna aldurs
síns og reynslu, að hafa fleiru
aðmiðlaen mæðurnarsérstak-
lega ef mæðurnar eru ungar.
Maðurinn minn er garðyrkju-
bóndi og flest ef ekki öll barna-
börnin hafa unnið hjá honum í
gróðurhúsunum á sumrin. í
sumarvoru sonardæturokkarað
vinna hjá okkur og þær sóttust
eftir því sjálfar. Þær eru á
fimmtánda ári og mér þótti
vænt um að þær skyldu sjálfar
vilja koma til okkar og vinna.
Þær voru hjá okkur frá klukkan
níu til þrjú svo það veitti okkur
ánægjulegt tækifæri til að um-
gangast þær.“
Hvernig tilfinning er það að
verða amma í fyrsta sinn?
„ Það er mjög sérstakt og ynd-
islegt. Ég var fertug þegar ég
varð amma í fyrsta sinn og það
var áður en ég fór að starfa jafn
mikið og síðar varð í pólitík svo
ég hafði töluverð samskipti við
elsta barnabarn mitt. Foreldrar
drengsins voru í námi erlendis
en þau dvöldu mikið hjá okkur
á sumrin. Þegar hann fór að
stálpast kom hann og vann hjá
afa sínum í gróðurhúsunum. Já,
það er mikil upplifun að verða
amma. Það er svona eins og að
fleyta rjómann ofan af barna-
uppeldinu. Munurinn á ömmu-
hlutverkinu og mömmuhlut-
verkinu er sá að amman er laus
við ábyrgðina og fær að njóta
umgengninnar við barnið."
26
Vikan