Menntamál - 01.08.1957, Blaðsíða 59

MENNTAMÁL
153
og það standi ráðþrota frammi fyrir orðum, sem það er
óvant, og hafi þá þau ráð ein, að gizka á. í anda þessarar
gagnrýni hefur kjörorði om.-aðferðarinnar, „Look and
say“, verið breytt í „Look and guess“. En ágizkun fylgir
óvissukennd og óróleiki, sem vel gæti komið fram í augn-
hreyfingum barnanna, einkum hinna greindari, sem eru
sér þess betur meðvitandi en ógreind börn, að þau gizka í
blindni. En þetta er einmitt sú niðurstaða, sem Næslund
kemst að og furðar sig á, hvort sem hann myndi nú fallast
á þessa túlkun eða ekki.
Ýmsir þekktustu formælendur om.-aðferðarinnar í
Bandaríkjunum kvarta um þennan óróleika í augnhreyf-
ingum barnanna. Hér er ekki staður til að rekja þau um-
mæli. Samt leyfi ég mér að minna á lýsingu próf. Edward
Dolchs á lestraratferli om.-barnanna, sem orsaki órólegar
og hvimandi augnhreyfingar. Dolch talar um, að om.-börn-
in venjist á að lesa orðin út frá mynd, eða atriðum í mynd,
sem þau sjá efst á blaðsíðunni. Þau reyni fremur að ráða
merkingu orðanna af myndinni en af orðinu sjálfu. „En
ef barnið sér nú enga mynd, þá leitar það í línunni að
orði, sem það ber kennsl á, hleypur frá því til annarra
orða, sem það kannast við, hvimar fram og aftur milli
þeirra og fyrsta orðsins, og þannig reynir það að fá ein-
hverja merkingu út úr öllu saman. Augnhreyfingar þess
eru líkari því, að það væri að leggja brotamynd (doing a
jigsaw-puzzle), heldur en það sé að lesa. Það er hryllilega
erfitt að venja börnin af þessum hvimandi augnhreyfing-
um.“ Þetta eru íhugul oi'ð eins helzta formælanda om.-að-
ferðarinnar nú á dögum.
I töflu 32 ber Næslund saman árangur tvíburasystkin-
anna á umræddum prófum, 12—27. Sjö börn úr hlj.-hópn-
um ná betri árangri en systkini þeirra úr om.-hópnum,
einir tvíburar eru jafnir, tvö börn ná betri árangri með
om.-aðferðinni. Þrjú börn úr om.-hópnum hafa svo að
kalla engum árangri náð, en fimm börn úr sama hópi ná