Menntamál - 01.08.1957, Blaðsíða 86

180
MENNTAMÁL
uð ákveðin lestrarpróf, sem eru hæfð við hin mismunandi
aldursstig. Er þá fyrsta sporið að athuga, hvers eðlilegt
sé að krefjast, hvað lestrarleikni varðar, af því barni.
Sé lestur barnsins verulega frábrugðinn lestri barna á
hinu ákveðna aldursskeiði og í neikvæða átt, hefst leitin
að orsökunum. Sé lágri greindarvísitölu ekki til að dreifa,
verður að svipast um eftir öðrum orsökum, en þær geta
verið býsna margar og mismunandi. Mjög algengt er, að
slæmar heimilisástæður valdi börnum örðugleikum við
nám, og felst þá ekki aðeins í orðunum slæmar heimilis-
ástæður fátækt, léleg húsakynni og óregla foreldra, ann-
ars eða beggja. Slæmar heimilisástæður geta líka verið á
heimilum, þar sem allt er á yfirborðinu slétt og fellt. Ég
minntist áður á, að hafi barnið verið sett of snemma í
skóla, getur það valdið varanlegum trafala á námsbraut
þess og jafnvel á lífsleiðinni allri. í skólum sem ekkert er
athugað um, hvernig minni barna er háttað og jafnframt
notaðar einhæfar lestraraðferðir, getur lestraraðferð,
sem ekki á við barnið, orðið til þess að valda því örðug-
leikum við lestrarnámið. Ég hef áður bent á, bæði í ræðu
og riti, að skynsamlegast er að nota aldrei einhæfa lestr-
araðferð, þar eð einhverjum hluta nemenda verður þá
örugglega gert rangt til. Ég skal hér benda á niðurstöður
úr íslenzkri athugun, sem raunar hafði annað markmið
en að rannsaka hvaða lestraraðferð myndi henta öllum
almenningi. Ég á hér við Galluprannsóknina og þann þátt
hennar þegar fólk var spurt, hvort því líkaði betur fréttir
blaða eða útvarps. Efnislega reyndust útvarpsfréttirnar
vinsælli en blaðafréttirnar, en nærri því þrír af hverjum
fjórum töldu sig hafa meira gagn af fréttum blaðanna
sökum þess, að þeir myndu betur það, sem þeir sæju, en
það, sem þeir heyrðu. Þessar niðurstöður koma allvel
heim við það, sem vitað er um skiptingu manna eftir yfir-
gnæfandi sjón- og heyrnarminni, og virðist sanna, að svo-
nefnd hljóðaaðferð í lestrarkennslu eigi sáralítinn tilveru-