Heima er bezt - 01.04.1954, Blaðsíða 7

Nr. 4
Heima er bezt
103
veginn. Þá var stillt veður, en
mikið frost, svo að klakadröngl-
ar héngu úr nösunum á hestun-
um. Stúlka, sem Þorgerður hét,
var okkur samferða, og léðum
við henni hest. Hún var mjög
skemmtilegur ferðafélagi og
kunnug leiðinni og gat sagt okk-
ur nöfn á bæjum og fjöllum.
Á Ægissíðu var nóg húsrúm fyr-
ir okkur og hestana, og leið öll-
um þar vel.
Þann 13. fórum við að Stein-
móðarbæ og næstu bæjum. Þá
voru öll vötn farin að halda, sem
voru auð, þegar við fórum vest-
ur. Þó urðum við að fara nokk-
uð langt út með vestri Rangá,
til að fá hald á henni. Veðrið
var gott. Þann 14. fórum við að
Drangshlíð og gistum þar í báð-
um bæjunum og leið ágætlega.
Gissur gaf mér góða vettlinga,
sem ég átti lengi á eftir, með
fangamarki hans. Honum þótti
mínir vettlingar ekki vera nógu
hlýir, þegar við vorum að
leggja á stað.
15. febrúar fórum við til Vík-
ur, 16. að Þykkvabæjarklaustri
pg bæjum þar í kring; fengum
gott yfir sandinn. Þann 17. fór-
um við ekki nema að Söndum,
fengum brota og vondan veg yf-
ir vatnið þar vestan við. Og var
fljótið austan við talið ófært
þann dag. Þar var hægt að hýsa
alla hestana, og leið þeim og
okkur þar ágætlega, Af þeim
bræðrum var Eggert einn heima.
Loftur var austur á Hörgslandi
hjá Lofti pósti, en ég vissi ekki,
hvar Jóhannes var. Þar var líka
unglingsmaður, sem Klemenz
hét, en átti þar þó ekki heima.
En af kyenmönnum man ég ekki
eftir nema Guðrúnu, móður
þeirra bræðra, og ungri stúlku,
sem Guðfinna hét. Hjörleifur í
Sandaseli kom að Söndum um
morguninn og taldi fljótið fært
á ís. Og fóru þeir svo að reyna
það, hann og Eggert, og var það
eina vatnið, sem faðir minn
reyndi ekki í ferðinni.
Menn og hestar í fljótið.
18. febrúar var lagt á fljótið
með alla hestana teymda, og
var farið út á það af túninu á
Söndum. Pyrstu lestirnar voru
komnar langt austur á fljótið,
en þó margir hestar eftir, þeg-
ar ég fór út á það með Brún
Stefáns Þorlákssonar á Hnappa-
völlum, og var reiðingur á hon-
um og bögglar. En aftan í hon-
um var ungur, glófextur hest-
ur, sem faðir minn átti. Ég þorði
ekki að fara með fleiri í einu út
á ísinn, því það var autt ræsi
milli bakkans og íssins, sem
hestarnir urðu að stíga yfir. En
svo óhappalega tókst til, að Glói
steig ofan í ræsið með báða
framfætur, og nam brjóstið við
ísinn. Ég stöðvaði Brún strax,
og reif Glói sig upp úr og stökk
austur á ísinn, en það þoldi ís-
inn ekki og brotnaði undir Glóa,
svo að hann lenti á kaf og tók
í tauminn um leið og hékk í hon-
um, og þá rak Brúnn alla fæt-
urna niður úr ísnum. Ég fór aft-
ur fyrir Brún efra megin og
ætlaði að skera í sundur beizlið
og reyna að snúa Glóa við eða
fyrst og fremst losa hann við
Brún. Um leið og ég ætlaði að
skera á tauminn, kom Eggert að
hliðinni á mér, líka efra megin,
og um leið sprakk ísinn fyrir
aftan okkur og jakinn reis upp
á rönd og hvolfdist yfir okkur
og hestana. Um leið náði ég með
vinstri hendi í taglið á Glóa, en
fann hvergi botn, og straumur-
inn hélt mér flötum í vatninu.
Ég fann, að Glói var fastur, og
vissi, að hestarnir voru líka und-
ir ísnum, og sleppti takinu, og
um leið náði ég botni með fæt-
urna og gat staðið upp, en náði
ekki upp undir ísinn. Ég reyndi
að vaða á móti straumnum í
þeirri von, að ég næði kannski
upp úr í vökinni, sem ég fór of-'
an í (ég vissi ekki af vökinni,
sem ég bjargaðist upp úr), en
straumurinn var svo sterkur, að
ég gat það ekki, ég datt og barst
með straumnum. Seinast man
ég, að ég rak höfuðuðið í ísinn
tvisvar sinnum, en ekki vissi ég,
hvort það var í jaka eða ísinn
fyrir ofan mig. En við það mun
ég hafa misst meðvitund. Þegar
ég raknaði við, hékk ég á ísskör-
með höfuð og herðar upp úr,
en straumurinn hélt mér undir
ísnum að öðru leyti.
Skaut upp í sömu vök.
Okkur Eggert hafði báðum
skotið upp í þessari vök, sem var
þó nokkuð utar en þar sem við
fórum ofan í. Eggert skaut upp
efst í vökinni eða í henni miðri,
en hún var alllöng og flaut
hann nokkra stund, en var
sokkinn áður en að ísnum kom.
Mér skaut aftur á móti upp rétt
við ísinn, þar sem straumurinn
hvarf undir hann, og náði ég
strax í skörina. Á henni hafði
myndazt ofurlítil brún af slett-
um, sem varð mér að handfesti,
og hékk ég þarna á olnbogun-
um.
Ari og Klemenz voru á túninu
og sáu þetta allt vel. Þeir urðu
að fara heim að ná sér í band og
5 álna langa spíru, til þess að
komast að mér, svellið var svo
ónýtt þarna. Þeim tókst þó með
gætni að tosa mér upp úr, og
gengu þeir svo undir mér eða
bárú mig heim. Hinir voru allir
austur á fljóti og sáu þetta allt,
en voru sjálfir í svo mikilli
hættu með hestana, að þeir
máttu ekki stanza né yfirgefa
hestana, enda gátu þeir ekkert
hjálpað okkur. Hestunum, sem
eftir voru, tókst að koma austur
yfir langt fyrir utan, og var þar
betri ís. Fóru félagar mínir þann
dag austur á Síðu, daginn eftir
fóru þeir undir sandinn og 20.
febrúar að Svínafelli.
Þegar ég kom heim að Sönd-
um, var ég berháttaður ofan í
volgt og gott rúm og fötunum
haldið heitum, ég var látinn
drekka eitthvað heitt, en maga-
rúmið mun hafa verið heldur lít-
ið, því að ég var víst búinn að
drekka nóg í fljótinu. Ég var
með dálítið sár á hvirflinum og
með lítils háttar blóðnasir fyrst,
en mér fór fljótt að hitna og
leið vel, þegar búið var að hlúa
að mér eins og hægt var.
Þegar allir voru farnir og
kyrrð komin á, sagði Guðrún:
„Við skulum nú biðja Guð um
huggun og styrk.“ Hún las svo
húslestur, og var ekki hægt að
sjá á henni, að nokkuð hefði
komið fyrir. Hún bað um að
sinna skepnunum og hlaða skán
í dyrnar hjá þeim, svo að vatn-
ið rynni ekki inn í húsin um
nóttina, því að fljótið var að
bólgna svo mikið upp. Sjálf var
hún að hjúkra mér og vinda upp
og þurrka fötin mín, og fékk ég
þau að mestu leyti þurr um
morguninn. Guðrún sýndi mik-
ið þrek í þessum raunum, og
var auðfundið, að hún var vel
trúuð.