Heima er bezt - 01.11.1956, Page 16

356 Heima Nr. 11-12
--------------------------------er hezt---------------------------
Skógurinn hefur um aldir skýlt Finnum, hafið oss. En
hvað framtíðin ber í skauti, veit enginn, því að nú
þýtur hættan um loftin með hraða hljóðsins.
Finnar hafa um margar aldir staðið vörð um nor-
ræna menningu. Með innilegri aðdáun höfum vér Is-
lendingar fylgzt með því, hvernig þessi þjóð stóð vörð
um föðurland sitt með vopn í hendi.
í veizlu Noregskonungs 1955.
Vér eigum sameiginlegan arf, sem vér byggjum á.
Vér Islendingar oetum allir rakið ættir vorar til norskra
manna. Engu að síður urðu mörkin milli norsks og
íslenzks þjóðernis snemma skýr. Saga Noregs og ís-
lands hefur runnið samhliða um margar aldir, bæði
bjartar og myrkar. Á síðari tímum hafa Norðmenn
gefið oss íslendingum mikil menningarverðmæti, þar
á meðal bókmenntir á heimsmælikvarða.
í Bergen 1955.
- Norðurlandaþjóðirnar eru á vorum tímum ein skýr-
asta sönnun fyrir tilverurétti smáþjóða, bæði sakir menn-
ingar, frjálshyggju og langlífis. Stórveldi hafa risið og
fallið, en á Norðurlöndum eru þjóðir, sem hafa staðizt
í þúsund ár.
.... Vér höfum þúsund ára sögu og stjórnmála-
reynslu að byggja á, og virðing fyrir lögum, rétti og
frelsi. Þér hafið þingbundið konungsdæmi, vér lög-
bundið frelsi. Ég sakna þess mest, að þjóðir með slíku
innræti skuli ekki vera mannsterkari, til að móta heims-
pólitíkina. Ennþá er það svo, að rétturinn þarf að hafa
máttinn að bakhjarli. En í hópi hinna norrænu þjóða er
eining og friður, og ófriðarhættunni útrýmt fyrir fullt
og allt.
Að lokinni hinni fyrri ferð sinni til Norðurlanda
fórust forseta svo orð meðal annars í áramótaræðu
sinni 1955:
Áramótaræða 1955.
Á síðastliðnu ári höfum við einnig haft tækifæri til
að ferðast meir og víðar en áður, og vil ég þá fyrst
minnast á Norðurlandaförina.
.... Aldrei hefur meira verið ritað í blöð um hið
nýja ísland og hið forna, atvinnulíf, bókmenntir og
þjóðmenning, flest af nákvæmri þekking, og allt af mik-
illi velvild. Almenningur tók þátt í þessum fagnaðar-
fundi, og börnin teiknuðu íslenzka fána og veifuðu
þeim, glöð og brosandi. Það féll í hlut okkar hjónanna
að vera fulltrúar íslands. En vissulega giltu móttök-
urnar ekki okkur persónulega. Þær voru ávarp og kveðja
til hinnar íslenzku þjóðar og árnaðaróskir til hins unga
lýðveldis. Þjóðirnar eru einstaklingar, hver gagnvart
annarri, og grasið má ekki gróa í götunni. Ungt og
fámennt lýðveldi á að gera sér far um að knýta fastar
vináttuböndin í allar áttir.
5. ÍSLAND OG SAMEINUÐU ÞJÓÐIRNAR.
Það má fara nærri um, að maður með lífsviðhorfi
Ásgeirs Ásgeirssonar, fagni hverri þeirri viðleitni, sem
unnin er til eflingar friði í heiminum og samvinnu
meðal þjóðanna. Hann hefur frá'því fyrsta fylgt starfi
Sameinuðu þjóðanna af áhuga og átt sæti á þingi þeirra
af hálfu íslendinga. Hann ræðir nokkuð sambúð íslend-
inga við aðrar þjóðir í innsetningarræðu sinni 1. ágúst
s. 1. og leggur þar áherzlu á þá yfirlýsingu ríkisstjórn-
arinnar, að höfð sé vinsamleg sambúð við allar þjóðir,
og íslendingar eigi samstöðu um öryggismál við ná-
grannaþjóðir sínar, m. a. með þátttöku í Atlantshafs-
bandalaginu.
Eftirfarandi kaflar eru úr ræðum fluttum á degí
Sameinuðu þjóðanna 1954 og 1955.
Menningin er ekki ein, heldur margvísleg. En þó setj-
um vér og aðrar skyldar þjóðir traust vort á, að hóf-
samur meirihluti fái að ráða innanlands, án þess gripið
sé til vopna, og bróðurleg sambúð ríki þjóða á milli,
svo að hver þjóð fái að þroskast samkvæmt sínum sér-
kennum, hugsunarhætti og lífsvenjum, glíma við gátu
lífsins og heyja þess baráttu. Það gengur á ýmsu í um-
heiminum, en þó að einstakir foringjar rísi upp, eins og
nýleg dæmi eru frá síðustu heimsstyrjöld, sem tækist
að gera usla líkt og háhyrningar í síldartorfu, og geri
mönnum kost á að velja um fangelsisfrið eða frið graf-
arinnar, þá freistar slíkt ekki frjálsra manna.
Frjálsir menn og frjálsar þjóðir er sá grundvöllur,
sem Sameinuðu þjóðirnar byggja á vonirnar um alls-
herjar bræðralag. Starf þeirra er mikið um það að út-
rýma fáfræði og fátækt, og þær hafa vakandi auga á
öllu, sem gerist í alþjóðamálum. Oss er skylt að þakka
þann árangur, sem næst, og óska þeim heilla. Bráðlæti
hjálpar ekki. En án þessa vettvangs fyrir alþjóðamál
má heimurinn ekki vera.
í því er mikið aðhald, að þurfa að flytja mál sitt í
heimsins heyranda hljóði. Og á því byggist lýðræði
og þingræði, að frjálsar umræður, þar sem aðilar standa
öndverðir hver gagnvart öðrum, leiði til friðsamlegra
og réttlátra úrslita. En málaflutning má reka með
tvennum hætti. Það má beina máli sínu til skynsemi og
góðvildar, en einnig til fordóma og fjandskapar. Fer
árangur mest eftir innræti þeirra, sem á hlýða og um
dæma. En hvað sem öðru líður, er ekki um að villast,
að þeir, sem flytja mál sinna þjóða á Allsherjarþing-
inu, trúa á almennan friðarvilja. Enda er það horn-
steinninn, sem vonirnar byggjast á, hin sterka friðarþrá
einstaklingsins og hins hrjáða mannkyns.
Framhald á bls. 394.