Heima er bezt - 01.05.1960, Blaðsíða 13

Páli var efst í hug að snúa við, en hugsunin um veika
móður — og svo hréfið, sem hann átti von á, hvatti
hann ósjálfrátt áfram. Ef til vill væri einhvers staðar
ísspöng eða jakahröngl á ánni framar í dalnum. Og
áfram hélt Páll og hraðar för sinni, sem mest hann má.
Hann gengur meðfram ánni, en hvergi er neina ís-
spöng að finna né það mjótt bil milli skara að stökkva
mætti yfir. Er Páll var í þann veginn að snúa við, þá
mundi hann eftir að hafa heyrt að í gilinu neðan við
Stekk hefði verið stór og harður skafl yfir ána og yfir
þann skafl hafði verið samgangur á milli bæjanna
Stekks og Hóls, en Hóll stóð gegnt Stekk austan ár-
innar.
Á milli bæjanna Hóls og Stekks rann áin í frekar
þröngu gili, og er Páll kemur þar sem gilið er þrengst,
þá sér hann sér til mikillar gleði, að skaflinn var kyrr
á sínum stað. Er Páll kom að skaflinum, sá hann að
skaflinn var farinn að síga í miðjunni. Þar var komin
hvilft eða dæld allmikil og gengu gusur árinnar orðið
upp í hana. Ekki var skaflinn breiðari en sem svaraði
þrem metrum, en til beggja hliða var kolmórautt iðu-
kast árinnar. Öðru hvoru lentu stórir jakar á skaflinum
og við það molnaði úr honum. Páll sá að ef hann ætti
að komast yfir ána þá yrði hann að hætta á það að
fara þarna.
Honum var þó um og ó, því vel gat svo farið að
þótt hann kærnist vestur yfir ána að hann kæmist ekki
austur yfir aftur. Einnig var hann minnugur aðvörunar
móður sinnar, um að tefla ekki í neina tvísýnu. En
hugsunin um veikindi hennar svo og bréfið eggjaði
hann til framkvæmda.
Páll fikar sig því varlega niður skaflinn og leggur út
í hvilftina, sem var rúmlega ein skíðalengd. Yfir komst
hann og upp hinum megin, en sér þá að efst upp við
gilbarminn hafði skaflinn sprungið frá og er hann leit
til baka sá hann að áin var byrjuð að renna yfir dæld-
ina í skaflinum.
Páll hraðaði nú ferð sinni heim að Stekk, en bærinn
stóð skammt frá ánni. Er hann gekk í hlað sá hann sér
til hugarléttis að Gunnar myndi heim kominn, því skíð-
in hans stóðu við bæjarvegginn. Er Páll hafði kvatt
dvra nokkrum sinnum opnar Gunnar bóndi bæjardyrn-
ar og nuddar stýrurnar úr augunum.
„Mér þykir þú vera tímanlega á ferð, Páll minn,“
segir Gunnar, um leið og hann heilsar Páli. „Ert lík-
lega kominn að vitja um meðulin, sem ég tók hjá lækn-
inum í gær. Því miður, Páll minn, brast mig kjark til
að brjótast yfir ána í nótt í myrkrinu. Ég reyndi að
fara yfir þar sem þú fórst í gær er þú komst í veg fyr-
ir mig. Sú ísspöng var þá í þann veginn að fara og áin
var alveg ægileg á að líta í myrkrinu. En hvar komst
þú yfir ána, var skaflinn ekki farinn?“
Páll segir sem var og að sér dugi ekki neitt hangs
eigi hann að komast yfir um aftur.
„Þýðir þá víst lítið að bjóða þér í bæinn,“ segir
Gunnar.
Páll neitar því, en biður Gunnar að koma með
meðulin.
Gunnar gengur í bæinn og eftir stutta stund kemur
hann með meðulin og blaðastranga. Ekkert bréf hugs-
ar Páll.
„Þetta tók ég á pósthúsinu,“ segir Gunnar um leið
og hann réttir Páli blöðin. „Og þetta líka,“ bætir hann
við og tekur bréfið úr vasa sínum og réttir Pál. „Ég
sé ekki betur en það sé kvenmannshönd á því,“ segir
Gunnar brosandi.
Páll grípur bréfið og stingur því í brjóstvasa sinn og
ósjálfrátt roðnar hann, því hann hafði þekkt höndina
á bréfinu. Hann þakkar Gunnari fyrir og kveður hann
og hraðar sér niður að ánni. Hvað stóð í bréfinu? Bezt
að lesa það strax. Nei, ekki fyrr en þú ert kominn yfir
ána, var eins og hvíslað væri að honum og hann ákvað
að hlýða þessari rödd.
Er Páll kemur að skaflinum sér hann að sprungan
við gilbarminn hefur stækkað og einnig það, að nú
rennur orðið allmikill straumþungi eftir dældinni og
auk þess sér hann að skaflinn hefur mjókkað talsvert.
Þá sér hann að allstórir jakar koma öðru hvoru og lenda
á skaflinum. Sumir fljóta yfir en aðrir sogast undir
skaflinn. Páll hraðar sér nú niður skafhnn að dældinni.
Varlega færir hann nú skíði hægri fótar út í dældina,
en hefur áður örugglega náð traustu haldi með stafnum
í skaflinn austan við dældina. Loks hefur hann náð með
skíði hægri fótar nær yfir dældina, en er hann ætlar að
færa vinstri fótar skíðið fram kemur allstór jaki og
lendir á hægri fæti hans og skíðinu. Árekstur jakans á
skíðið og fótinn var það harður, að minnstu munaði að
Páll missti jafnvægið og steyptist niður í kolmórautt
hyldýpið fyrir neðan. Skíði hægri fótar hafði færzt
alveg fram á brún skaflsins og þar hafði jakinn stöðvazt
á fæti Páls og skíðinu. Það var stafnum að þakka að
Páll hafði ekld hrotið í ána, því hald hans hafði ekki
bilað.
Páli var ljóst að hann var í mikilli hættu staddur.
Skaflinn var orðinn örmjór og gat því brostið þá og
þegar. Átti hann að fara eins og faðir hans. Nei, það
mátti ekki ske, hann varð að lifa vegna móður sinnar og
Ingu. — Hann skyldi komast yfir. Páll reyndi nú að
draga skíðið til baka, en það vildi ganga illa, því jak-
inn, sem á því hvíldi, var talsvert þungur. Hann náði
loks nokkuð öruggri festu fyrir vinstri fótinn, svo hann
áræddi að draga broddstafinn til sín, og með honum
tókst honurn loks að ýta jakanum fram af skaflinum og
gat þá kippt skíðinu til baka. Páll leit snöggt upp eftir
ánni. Enginn jaki var sjáanlegur þessa stundina. Hann
reyndi þá aftur að ná traustu haldi með broddstafnum
austan megin við dældina og tókst það, og er það var
fengið þá hálf lyfti hann sér á broddstafnum yfir
um. Hann hraðaði sér síðan upp skaflinn, en ekki mátti
það tæpara standa, því varla hafði hann náð öruggri
fótfestu á gilbarminum, er hann heyrði ógurlega skruðn-
inga að baki sér. Er hann leit við sá hann að skaflinn
var horfinn og kominn á flugaferð niður ána og þá
Heima er bezt 157