Æskan - 01.09.1965, Blaðsíða 22

A. J. CRONIN:
ÍRSKS RÓ$TN
CíÖ<H><K>SH><H3<H><H><H><(<HÍ<HW><H£<H3<H3<H3<H><HS<H3<HÍH3<><H!><H3<><HJ<H><H><H><H><I
Saga um fórn og kærleika lítillar stúlku.
Síðastliðið sumar var ég á Irlandi,
hinni fögru, grænu eyju, og enn-
þá einu sinni var ég í pílagríms-
ferð, sem alltaf hefur snortið
mig djúpt. Fyrir mörgum árum vann
ég sem ungur kandídat við Rotunda
sjúkrahúsið í Dublin á írlandi. Þeir
sjúklingar, sem mér var falið að
stunda, bjuggu í einu fátæklegasta
hverfi borgarinnar, og það var í heim-
sóknum mínum í þessar ömurlegu
götur, sem ég kynntist Rósu litlu
Donegan.
Ég hitti hana oftast í Loughran-
götu, þegar hún var að sækja vatn í
vatnspóstinn. Hún var alltaf með lít-
inn dreng í fanginu, vafinn inn í
ullarsjal. Rósa var aðeins 14 ára og
hin dökkbláu augu hennar sýndust
svo undarlega stór í hinu litla og
alvarlega andliti. Þrjú önnur börn á
aldrinum milli 5 og 9 ára voru oft
í fylgd með henni. Af rauða hárinu
og svipnum gat ég mér til, að þetta
væru systkini Rósu.
Andstæðan milli hinnar miklu fá-
tæktar og neyðar, sem umlukti hana,
og öryggisins og gleðinnar, sem lýsti
úr augum hennar, vakti áhuga minn
fyrir þessari einkennilegu litlu veru.
Ég byrjaði með að heilsa henni á
morgnana, og að nokkrum dögum
liðnum tókst mér að lokka lítið og
varfærið bros fram á varir hennar.
Það leið samt nokkur tími, þangað
til að við fórum að tala saman. Það
var ekki létt að vinna traust hennar,
hún var svo hlédræg, en það kom að
Jjví, að við urðum beztu vinir, og hún
sagði mér frá högum sínum. Hún og
systkini hennar höfðu misst móður
sína fyrir átta mánuðum, einum mán-
uði eftir að Michael litli fæddist.
í kjallara einum í Loughrangötu
bjuggu systkinin með pabba sínum,
Danny Donegan. Leikvangur barn-
anna var dimmur bakgarður eða port,
og var þar einnig fjöldi annarra
barna. Faðir þeirra vann öðru hverju
í skipasmíðastöðvum niðri við höfn-
ina, en hafði ekkert fast starf. Hann
var frekar veiklyndur, en aldrei var
hann vondur við börnin, en hann
eyddi mikið tíma sínum og Jiví, sem
hann vann sér inn, á knæpunum við
höfnina. Það kom Jdví í hlut Rósn
litlu að hugsa um heimilið, gera hrein
hin tvö litlu fátæklegu herbergi og
leiðbeina sínum viljalausa föður, og
gera sitt bezta til að bjarga einhverp.
af þeim litlu launum, sem hann vam
sér inn, búa til matinn og hugsa un
systkini sín. Rósu þótti mjög væn
um öll systkini sín, en stærsta rúmm
í hjarta hennar átti þó Michael litl1
Þegar Rósa litla bar litla drenginn u>
í stóran garð, sem var í Jjessum boi'g
arhluta, svo að hann gæti notið sól
arinnar á grænu grasi, þá var hún of1
Jareytt undir byrði sinni, en það vat
eins og hún fyndi það ekki. Ekkerl
virtist geta tekið frá henni hugrekkn'
og kjarkinn.
Ég gat ekki annað en dáðst aG
henni fyrir hinn þrotlausa viljastyrki
þegar ég sá hana ryðja sér braut með
barnið á handleggnum, gegnum
mannfjöldann á rykugri gangstétt-
inni, önnum kafna við að kaupa nu1
fyrir heimilið, hvort sem það nú vay
hjá kjötsalanum, að kaupa smábxta
af reyktu kjöti, eða hún var að tala
við bakarann um að fá skrifað hja
honum dálítið meira af brauði. Hul1
hafði glöggt auga fyrir öllu, sem fran1
fór í kringum hana. Heimur hennar
var enginn draumaheimur. Hul1
hafði hina skýru innsýn öreigabarns-
ing og óteprulega skilning á hinuin
dekkri leyndardómum lífsins. í sinn>
sínu var hún samt hrein og saklaus^
Hin stóru og djúpu augu hennar 1
iitla óhreina andlitinu töluðu sínu
máli um sára reynslu, en urn le>®
geisluðu Jiau af hlýju og kærleika.
Áhugi minn fyrir Jressu barni vai'Ó
smátt og smátt að djúpri meðaumk'
un. Mér fannst ég yrði að reyna að
gera eitthvað fyrir hana, og þegar
ég af tilviljun komst að því, hvenærj
hún átti afmæli, lét ég senda henny
pakka með góðum ullarkjól, sokku>n
og skóm frá góðri verzlun í O’Connell
götu. Mér leið betur, Jregar ég va>
282