Æskan

Árgangur

Æskan - 01.09.1967, Blaðsíða 21

Æskan - 01.09.1967, Blaðsíða 21
SAMEINUÐU Þ3ÓÐIRNAR H I>að voru stói'veldin fjögur. Stóra-Bretland, Bandaríkin, Sovétríkin og Kina, sem höfðu forustu um stofnun Sameinuðu bjóðanna. Síðari heimsstyrjöld- in, sem stóð frá árinu 1939 til ársins 1945, færði þessum fjór- um stórveldum heim sanninn um nauðsyn alþjóðastofnunar til varðveizlu friðarins. En sú allsherjarstofnun mátti ekki vera haldin sömu ágöllum og hjóðabandalagið gamla, sem starfaði i Genf á milli fyrri og síðari héimsstyrjaldanna á ár- unum 1919—1939, og hrást svo hrapallega, þegar mest reyndi á. Sú stofnun varð að hafa meiri völd og byggjast á víð- tækari þátttöku i styrjöid. En þeim tókst það ekki. Árás- arstyrjöld möndulveldanna, hýzkalands, ftalíu og Japans, neyddi þau hvert á fætur öðru út í hinn blóðuga hildarleik. I>á sannfærðust þau um það, að friðurinn varð ekki tryggð- ur með því, að hvert ríki ein- angraði sig. Öll urðu stórveldi ]>essi að leggja mikið í sölurn- ar i styrjöldinni. Sama máli gegndi auðvitað um aðrar minni þjóðir, er þátt tóku í styrjöldinni. Þær fórnir, sem liin ægilega styrjöld krafðist, voru óteljandi. Tugir milljóna karla, kvenna og barna höfðu látið lífið, og milljónir heimila voru ekki lengur annað en rúst- ir einar. Öllum almenningi í styrjaldai'löndunum varð það Ijóst, og ljósara en nokkru sinni fyrr í nokkru stríði, hví- hk villimennska og brjálæði styrjaldir eru, og livílík bölv- un og tortíming fylgir þeim. hess vegna varð það sannfær- ing fólksins, að aldrei framar mætti verða slik styrjöld. Og betta varð ekki aðeins sann- færing fólksins. Þetta var krafa þess. Fólkið sá og skildi, að einungis föst alþjóðastofnun eða bandalag var þess umkom- ið að varðveita friðinn. Þennan almenna vilja og þessar al- mennu kröfur fólksins urðu ríkisstjórnir landanna að taka til greina og viðurkenna, hvort sem þeim hefði verið það ljúft eða leitt. Og sem betur fer gerðu þær það. Onnur ytri rök lmigu og að stofnun sliks ]>jóðahandalags. Ný liernaðartækni og nýjar uppgötvanir höfðu gerbreytt styrjaldarrekstri og landvörn- um. Fjarlægðin var ekki leng- ur nein vörn. Hún skipti naum- ast nokkru máli lengur i því tilliti. Landvarnir einstakra einangraðra þjóða virtust nú gagnslitlar eða jafnvel þýðing- arlausar. Ný tortímingartæki gátu valdið áður óþekktri eyði- leggingu. Gera mátti ráð fyrir, að hér væri aðeins um byrjun að ræða. Nýjar uppgötvanir og ný tortímingartæki mundu sigla í kjölfar hinna ýmsu styrjaldaruppgötvana. Þróunin mundi halda áfram. Eina sýni- lega og skynsamlega vörnin gegn þessum ógnum var sam- vinna þjóðanna, eins konar samábyrgð þeirra á fullveldi og frelsi hverrar annarrar. Þessi reynsla og þessi hugs- un lá til grundvallar myndunar Sameinuðu þjóðanna. Það voru stórveldin eða leiðtogar þeirra, sem forustuna liöfðu. Það mun liafa verið Franklin D. Roosevelt, forseti Banda- ríkjanna, sem stakk fyrstur manna upp á nafni hinna Sam- einuðu ]>jóða. Og nafnið var notað í fyrsta sinn i yfirlýs- ingu SÞ 1. janúar 1942, þegar fulltrúar 26 þjóða skuldbundu ríkisstjórnir sínar til þess að Franklin D. Roosevelt. halda áfram að berjast sam- eiginlega gegn Möndulveldun- um í styrjöldinni. Framhald. Stofnun Sameinuðu þjóðanna. „Nei, vinurinn. Datt kettlingur- inn þinn í sjóinn og kann hann ekki að synda, segirðu?“ iMí fi „Þarna sérðu. Þetta gekk vel. Hérna hefurðu kisuna. Htin er að vísu blaut, en hún drukknaði þó ekki.“ ./h _> JJ/-!-/< //sí . V n „Hættu að gráta. Nú skal ég stinga mér eftir honum, og brátt verður hann kominn á þurrt land aftur.“ „Herrar mínir og frúr. Það er sagt, að kötturinn hafi níu líf. Þess vegna hef ég nú sæmt þennan hugprúða mann níu orðum.“

x

Æskan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Æskan
https://timarit.is/publication/383

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.