Æskan - 01.02.1968, Blaðsíða 39

SPURNINGAR OG SVÖR
loknu og tekur síðan við gæzlu eggjanna, en lofar kvenfiskinum
að lifa upp á sitt hopp og lií. Á milli þess sem hann „situr á eggj-
unum“, gætir hann þess að reka á flótta hvert það átvagl, sem
sækist eftir eggjunum, en auk þess her hann stöðugt eggjunum
súi-efni með þvi að tifa eyruggunum í sífellu yfir hreiðrinu.
Eftir 2—3 vikur er klakið um garð gengið, og l>á yfirgefur karl-
fiskurinn ungana, þvi að nú telur liann lilutverki sinu lokið.
Hornsilin lifa hæði i söltu og ósöltu vatni og eru hinir mestu
snillingar í hreiðurgerð. Hrygningin fer fram í maí og júni, en
áður en hún hefst, tekur hængurinn að safna saman fíngerðum
grænjjörungum og öðrum vatnajurtum. Ber hann jurtirnar i
munni sér og raðar þeim hverri ofan á aðra, og lagar þær þannig
til, að úr verður eins konar kúla með holu i miðju. Hreiðrið er
^-iókar, *>em bycfCfja hrei&ur.
KÆRA ÆSKA. Er það satt, að til scu fiskar, sem byggja sér
hreiður? Ef svo er, væri gaman að fá upplýsingar um það, hvaða
fisktegundir er hér um að ræða. Sigurður.
Svar: Mörgum finnst það dálítið skrítið, að til sltuli vera fisk-
ar> sem byggja sér hreiður og gæta eggja sinna likt og fuglarnir.
*‘n svona er þetta nú samt. Lít'ur út fyrir, að fiskarnir séu ekki
J:>fn sauðheimskir og af er látið. Það munu vera þrjár fiskteg-
undir hér, sem hyggja sér hreiður. Þær eru: hrognkelsi, hornsíli
°K steinsuga. Hrognkelsin lsoma fyrst upp að ströndinni seint í
febrúar og síðan smátt og smátt næstu 5—6 mánuðina til þess
að iirygna. Foreldrarnir byj-ja á því að útljúa hreiður eða hrygn-
'ngarstöðvar. Til þess velja þau helzt stórgi-ýttan botn, vaxinn
]neiri eða minni þaragróðri, og á dýpi, sem er 20 metrar eða
fhynnra. Eggin eru stór og eru þau limd saman i einn kökk, sem
101,1 ið er fyrir í eins konar liólfi á milli steina. Hængurinn er á
Varðbergi meðan lirygnan er að gjóta, frjóvgar eggin að því starfi
ýmist í sandbotni eða fest upp á stöngla stinnra vatnajurta. ,Turt-
irnar líma þeir sarnan með liúðslimi eða með saui'num úr sér,
þegar um óvenjulega gilda stöngla er að ræða. Einkennilegast
við þetta lireiður er það, að andspænis innganginum, sem er á
hliðinni, er byggingin svo losaraleg, að auðvelt er að brjótast þar
í gegn. En allt er með ráðum gert.
Steinsugur eru langir og mjóir fiskar. Þeir teljast til bring-
munna. Munnurinn er kringlóttur sogmunnur með fjölmörgum
smáum tönnum. Steinsugur lifa á holdi og blóði annarra fiska
með því að sjúga sig fasta á þá. Sumar steinsugur lifa eingöngu
í fersku vatni, aði'ar bæði i sjó og ósöltu vatni. Sú steinsuga,
sæsteinsugan, sem finnst liér við land, gengur upp í ár til að
hrygna. Hjónin hjálpast að við hreiðui'bygginguna, en hreiðrið
er mjög einfalt, eins konar steinbygging, ekki ósvipuð og liring-
leikahús í laginu. Oftast eru það fjölmargir steinar, sem fisk-
urinn notar til lireiðurgerðarinnar, og verður bann að flytja ])á
alla í munninum.
S V Ö R
Svar til E.: Húsmæðrakenn-
' l rUóli fsbmds er þriggja ára
^l°b, sem endar með bús-
^ðrakennaraprófi og vcitir
ennararéttindi. Rétt til inn-
k°ngu j skólann veitir: 1.
j ,‘ll,dspróf miðskóla með þeirri
j'tmarkseinkunn, sem ákveðin
l' fmeð reglugerð. 2. Fullgilt
^''knfræðapróf með lágmarks-
u n lu,,n i nokkrum aðalgrein-
en ’ se,n reglugerð ákveður,
jr ' a ,ganSi gíignfræðingar und-
„ .v*ðbótarpróf í einstökum
l^num, ef þörf krefur, svo að
yggt se> að þeir hafi lokið
námi, sem samsvarar námi til
landsprófs miðskóla. Æskilegt
er, að nemendur liafi lokið
námi í undii-búningsdeild sér-
náms við Kennaraskóla íslands.
Til viðhótar þurfa umsækjend-
ur hafa lokið námi í fullgildum
húsmæði'askóla.
Svar til S. H.: Það eina, sem
við getum ráðlagt þér, er að
þú ættir að snúa þér til yfir-
valdsins, í þessu tilfelli sýslu-
manns i þínu umdæmi, sem þú
liefur hugsað þér að starfa að
áhugamáli þínu og fá svör við
spurningum þínum. Ef þér tekst
að koma þessu i kring væri
gaman að frétta frá þér síðar.
Svar til J. R. á Akureyri: Þar,
sem þú átt heima á Akureyri,
þá ættir þú að snúa þér til
Tónabúðarinnar á Akureyri, og
tala þar við Pálma' Stefánsson,
og sjá til hvort hann gæli eklci
hjálpað þér. Mynd af hljóm-
sveitinni Póló var birt í síð-
asta jólalilaði.
Svar: Tilgangur skólans er:
1. að veita kennslu og þjálfun
í myndlistum, 2. listiðnum og
3. búa nemendur undir kenn-
arastörf i vefnaði, teiknun og
öðrum greinum myndrænna
lista, sem kenndar eru i skól-
um landsins. í skólanum eru
þessar deildir: Myndlistardeild.
Rétt lil inngöngu i forskóla
myndlistardeildar veitir lands-
pi-óf miðskóla, gagnfræðapróf
eða hliðstæð próf. Forskólinn
veitir tveggja ára undirbún-
ingsmenntun í almennum
myndlistum. — Kennaradeild.
Teiknikennaradeildin veitir
tveggja ára undirbúning að
kennarastarfi í teiknun og
skyldum greinum i barna- og
framhaldsskólum landsins. Inn-
tökuskilyrði eru, að umsækj-
andi liafi áður lokið tveggja
ára forskólanámi eða hlið-
stæðu námi í undirbúningsdeild
sérnáms Kennaraskóla íslands.
Listiðnadeild. Hún veitir nem-
endum kennslu í listiðnum eða
einstökum þáttum þeirra, svo
sem listvefnaði, tízkuteiknun
og leirmunagerð.
Svar til Helgu: Sparibaukar
Búnaðarbanka íslands, sem aug-
lýstir eru i auglýsingu bankans
í Æsliunni kosta kr. 160.00.
95