Æskan - 01.05.1983, Blaðsíða 10

Þróun svifdrekaflugs
hefur verið ör á
síðustu árum og
drekaflugið nýtur
vaxandi vinsælda
mm i*

• '
WÉhíimBHI
Svifdrekaflug hefur notið vaxandi vin-
sælda á undanförnum árum, en rætur
þessa flugs má þó rekja langt aftur í
aldir. Draumur mannsins hefur lengi
verið sá að fá vængi og geta flogið eins
og fuglinn. Og hver man ekki eftir frá-
sögninni um flugtilraunir Ottos Lilient-
hal? Lilienthal notaði ýmsar gerðir af
svifflugum, þessar tilraunir hans urðu
kveikjan að flugvél Wright-bræðranna,
og eins og allir vita hefur þróun flugvél-
anna verið mjög ör. Svifdrekarnir
gleymdust hinsvegar og það var eigin-
lega ekki fyrr en um 1972 að rykið var
dustað af þessum gömlu flugförum.
Nokkru fyrr, eða um 1948, hafði Fran-
cis M. Rigallo sótt um einkaleyfi á
væng sem var einfaldur hólklaga flug-
dreki, sem hélt vænglagi sínu á flugi
fyrir áhrif loftstreymis um vængina.
Síðar varð til dreki með keilulaga vængi
og fjögur rör mynduðu grind hans. Þrjú
röranna mættust í punkti sem mynd-
aði nef drekans, þ.e. tvö vængrör og
kjölurinn, en fjórða rörið lá
þvert á hin þrjú og hélt þeim í réttri
stöðu. Á grindina var síðan fest
segl, og þarna var komin undirstaðan
að þeim drekum sem síðar urðu vin-
sæiastir.
Ýmsar hugmyndir voru um notagildi
slíkra dreka, og gerði NASA, geim-
ferðastofnun Bandaríkjanna, ýmsar til-
raunir um mögulega notkun drekanna,
m. a. voru gerðar tilraunir með að láta
geimför svifa til jarðar með aðstoð
drekanna að afloknu flugi um geiminn,
en þar sem árangurinn af þessum til-
raunum var ekki í samræmi við tilkostn-
að, var þeim hætt. Þá var einnig reynt
að finna hagnýtt gildi fyrir Rigallo-
vænginn, m. a. var drekinn knúinn
hreyfli, og þetta hugsað sem upphaf að
ódýru skemmtiflugi fyrir almenning-
Það var ekki fyrr en árið 1972 að Fran-
cis Rigallo smíðaði dreka sem ætlaður
var til að hefja menn á loft. Þessi
dreki, ásamt þeim sem fram komu um
svipað leyti, var í grundvallaratriðum
svipaður forverum sínum, en öllu ein-
faldari í uppsetningu. Flestir voru
komnir með stjórnhyrnu neðan úr kilin-
um og annan útbúnað sem styrkti mik-
ið, hvort sem um var að ræða álag ofan
eða neðan á drekann. Drekunum var
eingöngu stjórnað með þyngdartil-
færslu og þar sem þeir voru auðveldir i
10