Skírnir - 01.01.1918, Síða 165
Skirnir]
Ritfregnir.
159-
Gnnnar Gnnnarsson: Drengen. Gyldendalske Boghandel.
Kbhvn — Kria. MDCCCCXVII.
Gunnar Gunnarsson er iðinn að rita. Með skömmu millibili
Bendir hann út hverja bókina eftir aðra. Og alt af er eitthvað varið
í það, sem hann lætur frá sór fara.
Bók sú, sem hór um ræðir, er eigi komin út á íslenzku enn
þá, en vonandi verður þess eigi all-lengi að biða. Minna má menta-
lyður íslands ekki gera fyrir þessa Væringja sína, sem flytja nafn
landsins út um allar álfur, en að sjá um, að ritverk þeirra komi
jafnóðum út á íslenzku, og minna má þjóðin ekki gera fyrir þá, en
að lesa bækuruar, þegar út eru komnar — jafnvel þótt fyrir þá
Bök yrði keypt og lesið einni bókinni minna af Lögbergs-sögum og
öðru álíka góðgæti.
Bók þessi er eiginlega engin skáldsaga, þótt í skáldsöguformi
sé, heldur miklu fremur ljóð Lsundurlausum orðum. Og sem Ijóð
verður að dæma hana.
Hún seglr frá æfi manns, sem al’an aldur sinn heldur áfram
að vera barn — eða skáld. Varðveitir næmleik barnsins fyrir rödd-
um náttúrunnar, ómunum neðan úr djúpi sáiar sinnar og þeim
heilaga nið lífsins sjálfs, sem almenningur heyrir ekki fyrir hávaða
dægurstritsins eðajgellandi ópum ástríðnanna.
Og þessu er lyst ljómandi vel. Fyrst samlífi drengsins og
árinnar, sem rennur fyrir neðan bæinn hans — að því er virðlst
án upphafs eða enda, eins og straumur tfmans. Þá kynnum hans
af hafinu, sem reynast örlagaþrungin, er á líður. Svo kemur dauð-
inn sem óboðinn ægilegur gestur inn í líf hans og skilur eftir sig
fskaldan hroll. En svo vakuar hjarta hans til nýs lífs og fyrsta
ástin sprettur upp, feimin og brosandi, til þess eins, að bíða sáran
ósigur og óbætanleg vonbrigði. En þá tekur silfurstrengurinn að
hljóma í hjarta drengsins, silfurstrengur skáldskaparins, og sorg og
gleði renna saman í æðri samhljóm, sem huggar, svalar og opinberar.
Þá er einn þáttur um drenginn og árin — árin, sem lfða og
gera alla aðra fullorðna, harða og sterka, en skilja hann eftlr sem
barn, viðkvæmt og einmana barn. Hann einn »kemst ekkert áfram«
— vill það ekki, og lætur sór nægja, þrátt fyrir óvirðing annarra
manna, að vera daglaunamaður hjá vini sínum, Pótri kaupmanni,
sem átt hefir stúlku þá, sem drengurinn elskar alla æfi. Kaup«
maðurinri er góður maður, sem alt hepnast, en er þó sí-soltinn eftir
melra — meira, og vill vekja »frama-löngun« hjá drengnum. En