Skírnir - 01.08.1920, Side 34

192 G-rasafræðin i Ferðafcók þeiría íjggerts ög Bjarná. [Skírnii'
•meira*en að þriðjungi á móts' við eltingarlauðí hev-
Kýrnar mjólka 12 potta á 24 tímufn, og beztu mjólkur-
kýrnar 20 potta. á sama tíma. Þeir segj'a að bændur í
Borgarfirði eigi fieiri nautgripi og þar að auki arðsamari
en bændur á Suðurlandi. Sauðfé telja þeir miklu fleira í
Borgarfirði, og segja þeir að álitið sé að Borgfírðingaí sé
ríkastir fjárbændur á landinu.
Birki-kjarr. Það sem Borgfirðingar kalla skóga
telja þeir réttara að kalla smáskóga eða kjarr. Þeir
nefna, helztu kjörrin: milli Andakíls og Mela, í Skorra-
dal, Hvítársíðu, vestan við Norðurá, neðan Norjðurárdal
og í Hraundal Stæistu birkitrén segja þeir í Húsafells-
skógi, sern lalinn sé þriðji mestur skógur á Islandi. Þeir
skifta birkinu í upprétt birki (stórblöðótt birki) og skríð-
andi birkþ rifhris (smáblöðótt birki). Hæð trjánna er þó
ekki nema 4—6 álnir yfirleitt og þvermál 3—4 þuml-
ungar. Rifhrís telja þeir afbrigði frá hinni venjulegu björk.
Björkin er notuð undir torfþök, einkum í fjósum og
•fjárhúsum, segja þeir hún verjist vel fúa, ef hún sé af-
.börkuð. Börkurinn var notaður til að verka skinu oglita.
Hinar smærri greinar voru notaðar i viðarkol. I sambandi
við stærsta. skóginn, sem mest var sótt i, er getið um skóg-
arhöggið. Finna þeir það að skógarliögginu að stofninn
sé höggvinn í tveim höggum þannig að sýling verði i
bútinn sem rótinni fylgi, svo að vatn gangi í sárið og valdi
fúa. Mönnum var vísað á hvar þeir mættu höggva, en
annars voru menn látnir sjálfráðir hvernig og hvað þeir
ihjuggu. Hafði skóginum farið mjög aftur á síðustu 100
árum, því að menn hjuggu upp og niður ungt og gamalt,
og það er álit þeirra að menn hafi jafnvel sózt meira eftn'
ungum hrislum en gömlum, því að álitið var að þær væru
betri til kola, og stundum segja þeir að gömlu hríslurnai
hafi staðið þangað til þær dóu af elli. Auk þessa telja
þeir að skriðuföll, vatnsflóð og stormar hafi hjálpast að
til þess að eyðiieggja skógana okkar. Fyrir nokkrum ár-
um hafði konungur leitast við að ráða bót á þessu og
fyrirskipað að hlifa skyldi skógarleifum, einkum þó ung-