Skírnir - 01.08.1920, Blaðsíða 52

210
Ritfregnir.
[Skirnir
Kvæði -hans eru líka að þessu leyti með »þjóðkennilegum blæ«.
Mörgum sveitalesanda hefir verið skemt, er hann las t. þ. þetta
erindi:
»Sprettur fiskur í sjá,
lítið leik bregður á
lambið, grænkuðum fjalla í geirum,
hoppar kálfur án bands,
stígur fetfljótan dans,
folald lífað á rennslóttum eyrum<(.
Alþýðumenn könnuðust við það líf, er hér var lýst. Þeim þótti
vænt um þessar kvikmyndir af sömu rökum sem mönnum
þykir gaman að ljósmyndum, er líkjast þeim, þá er þeir
eru bezt búnir og á hvern veg bezt fyrirkallaðir. Og með
líkri gerð eru ýms kvæði hans. Ymsum mætti við bæta, er sveita-
menn höfðu mætur á, t. d. »smalastúlkunni«, er Jón Thoroddsen
hefir ort um á undan Hannesi Hafstein. Ljóðelskir lesendur geta
í tóm8tundum skemt sór við samanburð á þessum tveimur kvæðum.
Það var í alla staði vel við eigandi að efna á einhvern hátt til
nýrrar útgáfu af kvæðum Jóns Thoroddseus á fyrsta aldarafmæli
hans. Hitt orkar tvímælis, hvort gefa átti út alt, sem hann hafði
ort, eða að eins úrval. Þessi afmælisútgáfa er endurprentun fyrri
útgáfunnar, óbreytt að öðru en því, að bætt er bór við nokkrum
ljóðum, er ekki eru í hinni, aðallega lóttvægum gamanvísum og
kímnikvæðum, enn fremur fáeinum skammavísum um einstaka menn,
þremur beinakerlingavísum og auk þeirra, að minsta kosti, einum
klámkviðling. Eitt kvæði hefi óg fundið alvarlegs efnis, sem er
ekki í fyrri útgáfunm. Hvergi er þess getið, hver séð hafi um út-
gáfuna. Enginn formáli fylgir henni. Engin grein er gerð fyrir,
hvort þessi viðbætir sé sá úrgangur, sem slept var prentun á 1871,
eða önnur kvæði. Þessi útgáfa er að því leyti ófullkomnari en hin
fyrri, að slept er athugasemdum um, hvar kvæðin eru fyrst prent-
uð. En þær athugagreinir leiðbeindu nokkuð um aldur þeirra.
Það stafar eflaust af kunnugleik á fornum og nýjum vinsæld-
um afmælisskáldsins og skilningi á afstöðu hans f bókmentum vor-
um, að jafnmikið er prentað eftir hann og hér er gert. Alt að
einu held eg fastlega, að skáldinu hefði verið meiri sómi sýndur,
ef að eius hefðu verið gefin út úrvalsljóð hans. Ætla má, að hverj-
um höfundi só mest þægð í, að það eitt só prentað eftir hann, er
hann hefir sæmd af. íslenzkum vísitida- og mentamönnum í Kaup-
mannahöfn hefði ekki átt að verða skotaskuld úr að velja faein