Muninn - 01.11.1996, Blaðsíða 29
sjálfsagða rétt allra manna að verða ástfangin, finna sér kærasta eða
kærustu án þess að vera neitt að pukrast með það. Og þau ætlast til
þess að mamma og pabbi sýni maka þeirra sömu umhyggju og
virðingu og hinum tengdadætrunum eða tengdasonunum.
Hver er versti óvinurinn?
Samt líður varla sá mánuður að ráðgjöf félagsins þurfi ekki
að sinna ungu fólki í öngum sínum. Það sem þjáir þetta ágæta fólk er
fyrst og fremst einangrun og ótti við álit samfélagsins. Þau þekkja
enga aðra samkynhneigða manneskju, treysta sér ekki til að trúa
félögunum fyrir eigin samkynhneigð, hvað þá mömmu og pabba. Oft
eiga þau í mesta basli við námið því að öll orkan fer í tilhugsunina um
það sem þau halda að ekki sé hægt að segja heiminum. Sum hafa
jafnvel flosnað upp úr námi. Það sem hrjáir þau mest er satt að segja
ekki fjandskapur heimsins, því á viðbrögð hinna hafa þau aldrei látið
reyna. Þeirra versti óvinur er kjarkleysið - bæði mannlegt og
skiljanlegt en satt að segja sálardrepandi. Upp í kollinum kraumar
kjarkleysið eins og lítil lögregla og segir þeint fyrir verkum. Alla jafna
er þetta sanit tímabundin kvöl sem hjaðnar þegar þau hitta s"ína líka
og komast í raun um að allt er þar næstum eins og á hverju öðru
ættarmóti. Hommarnir reynast ekki vera skrækjandi drottningar með
hennalitað hár á bleikum náttsloppum, og lesbíurnar syngja hvorki
annan bassa í kirkjukórum landsins né ganga dags daglega í
samfestingi með skiptilykil í rassvasanum.
En á meðan ungt fólk í öngum sínum hefur samband við
ráðgjöfina okkar í leit að stuðningi, þá er sannarlega þörf á
Samtökunum '78.
núna frumvarp til verndarlaga sem dómsmálaráðherra Ieggur fram.
Með samþykkt þessara laga verður nú refsivert að mismuna mér og
mínum líkum á opinberum vettvangi eða níða fólk opinberlega fyrir
kynhneigð þess. Þau tíðindi hefði ég látið segja mér þrisvar fyrir
fjórtán árum þegar ég hóf að starfa með hommum og lesbíum á
íslandi.
Hvað tekur þá við? Kann einhver að spyrja. Er nú ekki
tímabært að leggja samtökin '78 niður? Því er til að svara að í sumar
gerðist það undur að löggjafarvaldið gekk feti framar en sú þjóð sem
kaus sér þetta vald. Það gerist ekki oft þótt í frjálsu þingræðisríki sé.
Venjulega drattast löggjafarvaldið þá fyrst af stað í
mannréttindamálum þegar almennt gildismat tekur að þrýsta svo á að
ekki verður í móti staðið. Sannleikurinn er sá að hvað sem líður
mannúðlegum leiðréttingum af hálfu löggjafans þá dafna fordómar
meðal íslendinga gagnvart samkynhneigðum og enn sem fyrr er það
fyrst og fremst okkar sjálfra að berjast gegn þessum fordómum.
Þegar hommarnir í New York börðu í fyrsta skipti frá sér
eftir að lögreglan hafði abbast upp á þá með ruddaskap og ofbeldi í
júnílok sumarið 69, lagði skáldið fræga, Allen Ginsberg, leið sína inn
á hverfiskrána sína þar sem hann var vanur að hitta kunningjana. í
fyrsta sinn í lífinu höfðu hommarnir kynnst mætti samstöðunnar.
Þegar Ginsberg kom út sagði hann við vin sinn: „Veistu hvað, þeir eru
svo fallegir, strákarnir þarna inni. Það er horfið þetta sársaukafulla
augnaráð sem einkenndi alla homma fyrir tíu árum'.
Að virða tengdabörnin
Orð Ginsberg koma oft í hugann þegar ég lít í kringum mig í
félagsmiðstöð samtakanna '78 og horfi á nýja kynslóð lesbía og
homma. Þau eru svo langtum hnarreistari en eldri kynslóðirnar. Það
er ekki sami sársaukinn í augnaráðinu og áður fyrr. Þau hafa
einfaldlega fengið langtum minni skerf af sársauka og vonbrigðum en
fyrri kynslóðir samkynhneigðra á íslandi. Þau hafa tekið sér þann
I lögum Samtakanna '78 segir svo:
Markmið félagsins er að lesbíur og hommar verði sýnileg og
viðurkennd og að santkynhneigðir njótí fyllstu réttinda i íslenku
samfélagi.
Markmiðum sínum hyggst félagið einnig ná með því:
- að skapa lesbíum og hommum félagslegan og
menningarlegan vettvang og styrkja þannig sjálfsvitund þeirra og
samstöðu um sérkenni sín.
- að vinna að baráttumalum lesbia og homma, svo og fræðslu
um reynslu þeirra og sérkenni, eftir þeim opinberu leiðum sem
o
arangursríkastar þykja hverju sinni - svo sem á vettvangi
löggjafarvalds, í opinberu fræðslustarfi og 1 fjölmiðlum.
- að eiga santstarf við önnur félög lesbía og homma hérlendis
og erlendis sem stefna að sömu markmiðunt; styðja önnur
félagasamtök, sem vinna að lýðréttindum, og afla stuðnings þeirra.
Hátíðleg stund 1 móttöku Samtakanna '78 í Borgrleikhúsinu 27. júní sl
þegar lög um staðfesta samvist gengu i gildi.
Ijósmynd Bára