Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1917, Blaðsíða 18

304
Þorleifur H. Hjarnason:
[ IÐUNN’
áður, að erfðagjald af fasteignum var hækkað,
að skattur var lagður á ónotaðar lóðir og
lönd, sem og ef land hækkaði í verði fyrir
einhver ytri atvik; á hinn bóginn var enginn
skattur lagður á akurlönd eða land sem væri tekið
til þarflegra afnota. Loks vildi hann að tollur á
áfengi og á tóbaki yrði hækkaður að miklum mun.
Af hálfu íhaldsmanna var mótspyrnan gegn frum-
varpinu afskapleg. Blöð þeirra kváðu þessi .byltinga-
og jafnaðarmanna fjárlög' vera allskostar óhafandi.
Þau væri sprottin af því, að LIoyd-George, sem ætti
til öreiga að telja, hefði frá barnæsku lagt fæð á
efnamenn og sæi ofsjónum yfir vildarhag þeirra, en
jafnframt ættu þau að auka áhrif hans og vinsældir
hjá lj’ðnum, svo að hann gæti með aðstoð hans
steypt gömlu Whiggunum og Asquith af stóli og
orðið síðan stjórnarforseti. Lloyd-George og fylgis-
menn hans héldu því hins vegar fram, að fjárlög
þessi væri í fylsta samræmi við stjórnmálastefnu hans
fyr og síðar. Hann hefði réttilega séð, að frjálslyndi
flokkurinn mundi þegar í stað fyrirgera tilveru sinni
og fylgi lijá þjóðinni, ef hann hefði ekki hug og dug
til þess að bindast fyrir umbótum á kjörum alþýðu
og olnbogabarna þjóðfélagsins. Umræðurnar um fjár-
fagafrumvarpið sóttust seint í neðri málstofunni, þó
að frjálslyndi flokkurinn stýrði þar miklum meiri
hluta. Fjármálaráðherrann var þar sýknt og heilagt
og komst stundum ekki í háttinn fyr en kl. 6—7 að
morgni. íhaldsmenn og Balfour foringi þeirra leituð-
ust hins vegar á allar lundir við að fá stjórnina til
þess að stofna til nýrra kosninga; konungur skarst
sjálfur í leikinn og reyndi að miðla málum og for-
sætisráðherrann var þess fýsandi, að sættir tækist,
en Lloyd-George liamaðist því meir móti íhalds-
mönnunum. Þegar neðri málstofan hafði samþykt
fjárlögin við aðra umræðu 7. dag októbermánaðar