Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1931, Side 36

230
Trúin á samfélagið.
ÍÐUNN
IX.
Þaö var eðliLegt í alla staði, að heimspekingar síð-
ustu aldar snerust öndverðir gegn kristindóminum og
,,'meðaumikunar-siðfræðinni“ og legðu ríka áherzlu á
rétt hins gáfaða oig dugmikla einstaklings. En skyldum
hans við samfélagið hætti peim til að gleyma.
Vér skulum ekki amast við |)vi, þótt rétti einstak-
lingsins sé haldið fram. Á þVí sviði á Jýðræði seinni.
tíma mokkura skuld að gjalda. Vegna jjess, að fyrri tim-
ar höfðu vanrækt að sjá borgið rétti alimennings og
jrar með borið fyrir borð hagsmuni samfélagsins og
menningarinnar, hefir lýðræðið haft tilhneigingu til að
bera fyrir borð rétt afneksmannsins — samfélaginu og
menningunni einnig í óhag.
Hlutverk vort í náinni framtíð er að finna hinn gullna
meðalveg milli j)essaxa tvennra öfga. Vér jmrfum að
skipa félagsmálunum j)ann veg, að ágætismennirnir fái
notið sín — leita J)á uppi, greiða götu jreirra og gefa
])eim svigrúm til þarflegra athafna. En svo er það líka
skylda j)essara „ofurmenna" að starfa í j)águ samfé-
lagsins og láta heill þess i hvívetna ganga fyrir einka-
hagsmunum sínum. Yfir stóruim og smáum stendur
heildin, sem hvorir tveggja eru hlutar af.
Að hverju mannlegu stórvirki hafa unnið tveir að-
ilar. Annars vegar er forganga brautryðjandans, hins
vegar samstarf margra vinnuhanda. Hvorugt getur án
annars verið, en j)ó er forgangan verðmætust.
Samfélag vort er enn svo ófullkomið, að margur á-
gætur efniviður fer forgörðum. Hjálpast margt að ])vi-
styrjaldir, sjúkdómar, slys, félagslegur óréttur. Skól-
unum var ætlað jrað verkefni, aö vinsa úr ])á hæfustu
og gefa jreim vaxtarskilyrði. En skólarnir vanrækja
jretta hlutverk, svo raun er að. Þar segja tossarnir fyrir