Kirkjuritið - 01.11.1935, Side 34
394
Sveinn Víkingur:
KirkjuritiS.
blóminu, sem grær og vex meS undursamlegum hætti, ef rétt
broskaskilyrði eru fyrir hendi, eða harninu, sem aldrei fæst til
að brosa í faðmi þess, sem tekur það með valdi.
Frelsið er ekki fyrst og fremst fólgið í því taumleysi og
óstýrilæti, sem slítur alla fjötra og opnar allar dyr, heldur er
það fólgið í viðsýni og þekking, þroska og trú mannanna sjálfra.
Það stoðar lítið að opna dyrnar fyrir blindum manni. Það
getur orðið til þess, að hann ani út í hina mestu ófæru. En
væri hinum blinda gefin sýn, inundi hann bæði sjá til að opna
dyrnar og komast þangað, sem liann vill. Viðsýni og þekking
eru frelsisgjafar og frelsisverðir. Þvi víðsýnni og mentaðri sem
maðurinn er, því frjálsari verður hann, því fleiri dyr opnast
honum, því fleiri leiðir sér liann til þess að velja um. Þroski
mannanna líkamlegur, en þó einkum siðferðilegur, er einnig
frelsisgjafi. Vegna vanþroska, vegna skorts á siðferðilegu þreki
og festu, eru mennirnir sífelt að svipta sjálfir sjálfa sig frelsinu
og gjöra sig að ánauðugum þrælum, þrælum óhófs og eitur-
nautna, þrælum tízku og tildurs, þrælum ofstækis og skaplasta.
Án siðferðilegs næmleika og festu getur hvorki þjóð né einstakl-
ingur orðið frjáls. Siðast en ekki sízt er það trúin, sem er
traustasti frelsisvörðurinn og máttugasti frelsisgjafinn. Það er
ekki ófyrirsynju, að vér nefnum Jesú Iirist frelsara mannanna.
Trúin — traustið á sigur réttlætisins og kærleikans i alheim-
inum og í hverri sál, samfara fullvissunni um framhaldslíf eftir
dauðann og eilíft gildi hverrar mannssálar, hún gefur óhjákvæmi-
lega víðari og frjálsari útsýn yfir gjörvalla tilveruna, hún sýnir
oss nýtt mat á verðmætum lífsins, hún kennir oss að virða rétt
mannanna, ekki aðeins rétt þeirra til Hfsins, heldur einnig rétt
þeirra til þroska og frelsis.
„Þar sem andi drottins er, þar er frelsi“. Ég hygg, að þessi
orð postulans lýsi næmari og réttari skilningi á frelsishugsjón-
inni en nútiðin hefir til að bera, nútiðin, sem hervæðir þjóð
gegn þjóð til að sækja frelsið eða verja það á vopnaþingi hnefa-
réttarins. Þar sem andi drottins ríkir, þar sem mennirnir eign-
ast og varðveita bjartsýni og trú Jesú Krists, siðferðilegan hrein-
leika og eldheitan áhuga fyrir málefnum, sem menn finna, að
eru stærri en maður sjálfur, slíkur maður á frelsið í æðstum
skilningi, og það engu síður, þólt hann sé lineptur í fjötra eða
negldur á kross. Frelsið í æðstum skilningi þess orðs lýtur engu
ytra valdi, óttast enga hótun, hræðist ekkert ofbeldi. Frelsið,
í æðstri merkingu, býr í sál þess manns, sem engu lýtur nema
rödd Guðs, sem hann heyrir ekki sem ytra valdboð, venju eða