Kirkjuritið - 01.01.1957, Blaðsíða 48
42
KIRK JURITIÐ
betur um „gátuna miklu.“ Vitnisburður Lenins þama í bókinni er heldur
hvorki hófsamlegur né skynsamlegur. Tökum t. d. aðra eins fullyrðingu og
þessa: „Trúarbrögðin eru eins konar andlegt áfengiseitur, sem þrælar auð-
valdsins drekkja í mannlegri reisn sinni og kröfum til nokkum veginn mann-
sæmandi lífs.“ Þetta er ljót klessa á hvítum pappírnum. Eftir slíkan lestur
finnst manni raunar enn eftirtektarverðara, að höf. skuli samt enda bók s:na
með því að vitna til orða Krists, sem hann kallar þar meistarann, þessara:
„Sannleikurinn mun gera yður frjálsa.“ En ef til vill er það forspá þess,
að Galileinn eigi enn einn sigurinn í vændum.
Hvaðan kemur höf. líka vald til að telja ekki einu sinni umræðuvert,
hvort til sé opinberun eða ekki? Opinbemn stangast ekkert á við efnis-
hyggjuna eins og höf. túlkar hana. Þessi kafli er ritaður af næstum bams-
legri blindni og að því er virðist afar takmarkaðri þekkingu.
Freistandi væri að minnast á fleiri agnúa. Það vantar skýringar á sum-
um hugtökum. M. a. hvaða raunveruleg meining felst í slagorðinu um
„alxæði öreiganna.“ Og það sýnast sannarlega hæpin trúarbrögð að trúa
á tilkomu stéttlauss þjóðfélags, sem komið er á og stjómað af „stéttvísum
verkamönnum“. En slíkt kemur manni í hug við lestur ummæla Lenins
á bls. 130.
Ranglega er og visað til erindisins á bls. 110—111, sem heimspeki og
trúarjátningar Jónasar Hallgrímssonar. Hér ræðir um þýðingu eða stæl-
ingu á kvæði eftir trúleysingjann Feuerbach, og óyggjandi rök em fyrir
því, að skoðanir Jónasar sjálfs voru þveröfugar við lians.
Þannig mætti margt telja og þyrfti langt mál til að gera bókinni full skil.
En þrátt fyrir gallana er samt þetta rit Brynjólfs Bjarnasonar vel þess vert,
að allir prestar og aðrir, sem mikið hugsa um þessi mál, lesi það bæði
sér til fróðleiks og til íhugunar m. a. um afstöðu sumra þeirra, sem nú á
tímum telja trúarbrögðin lítils nýt, jafnvel skaðleg. G. A.
Brijnjólfur Magnússon prestur í Grindavík:
Guðstraust og mannúð
Útg.: Prentsmiðjan Leiítur.
Séra Brynjólfur (f. 1881 — d. 1947) bar það með sér, að honum var
ekki fysjað saman. Samanrekinn með sterkum róm. Vakti traust við fvrstu
sýn. Uppalinn á Snæfellsnesi, en prestur Grindvíkinga á fjórða áratug.