Kirkjuritið - 01.06.1958, Blaðsíða 38

276
KIRKJURITIÐ
Dæmi slíkra leika eru „Morðið í dómkirkjunni“ eftir hið viðkunna, brezka
skáld T. S. Eliot. Fjallar það um dauða hiskups nokkurs, sem kemst í and-
stöðu við konungsvaldið og er myrtur í dómkirkjunni. Leikurinn er byggð-
ur upp líkt og forngrískir leikir. Hann er í ljóðum, og talkór flytur þær
hendingar, er sérstaklega gefa til kynna skoðanir hins kristna safnaðar.
„Morðið i dómkirkjunni" hefir meðal annars verið leikið í einni af aðal-
kirkjum Árósa-borgar. -— Annar leikur af þessari tegund, sem einnig
hefir hlotið mikla frægð, er „Svefn fanganna" eftir Christofer Fry. Hann
fjallar um stríðsfanga, sem hafðir eru í haldi í gamalli kirkju og leggjast
til svefns inni í kómum. Leikurinn skiptist milli vöku og draums, en í
svefninum breytast mennimir í þekktar persónur úr Biblíunni. — Báðir
þessir leikir teljast bókmenntalegt snilldarverk.
IV.
Svo er til ætlazt, að helgileikir í kirkjum séu guSsþjónusta, en ekki
skemmtun. Má líkja þeim við kirkjuhljómleika, sem einnig em hugsaðir
sem tilbeiðsla með hljómlist. En guðsþjónustan (messan) felur í sér tvö
ólik tilbeiðsluform, ef svo má að orði kveða. Annars vegar er prédikun
orSsins, hins vegar helgir siSir (ritual). Tilgangur prédikunarinnar er sá,
að boða fagnaðarerindið, skýra innihalld þess fyrir söfnuðinum og „skila*
því frá Drottni til mannanna, er þeir þurfa frá honum að „heyra“. Kristin
prédikun er ekki fyrirlestur um löngu liðna atburði, heldur „guðsorð“
til þeirra, sem þá og þar eru saman komnir, hvort sem þeir em í kirkju,
samkomusal eða í heimahúsum. 1 orði sínu er Kristur nálægur söfnuð-
inum sem lifandi andi, og á erindi við mennina — söfnuðinn. Grundvöllur
prédikunarinnar er heilög ritning.
Margir helgileikir eru hugsaðir fyrst og fremst sem prédikun eða árétt-
ing hennar. Gott dæmi um slíkan helgileik er „Glataði sonurinn", en sa
leikur er nær eingöngu saman settur af ritningargreinum, sem lagðar eru
persónum leiksins í munn. Höfundur hans er Hermann Greid, austur-
rískur leikstjóri, sem gerzt hefir sænskur rikisborgari. Hann hefir nu i
mörg ár unnið að helgileikum á vegum félags, er nefnist „Föreningen
för kyrklig dramatik“. Greid starfar eingöngu með áhugaleikurum, og
fékk ég einu sinni að kynnast starfsháttum hans á leikstjóranámskeiði, er
haldið var í stiftsgarðinum Graninge, skammt frá Stokkhólmi.
„Týndi sonurinn" byrjar og endar á því, að prestur í prédikunarstóli
flytur ritningargreinar, og er prédikunin þannig eins konar rammi um
leikinn, sem byggður er á sögunni um týnda soninn. Leikurinn er ekki
realistiskur, heldur stiliseraður, einfaldur að allri gerð. Hann er gott