Kirkjuritið - 01.05.1963, Blaðsíða 22

KI n K J U111 TIÐ
212
landiSeins og Hannes Hafstein liélt fram. Saga sveitanna
síðustu áratugina sýnir og sannar, að vér teljum landið of
stórt, og ekki sé þörf á að nytja það, nema að nokkru leyti
eins og sakir standa. Annað sé meira aðkallandi og arðvæn-
legra. Vér höfum í svipinn svo miklu úr að spila að vér þurf-
um ekki að vera neitt nýtnir. Frábært góðæri, einstök afla-
sæld og beinar og óbeinar tekjur af dvöl varnarliðsins valda
því. Einkennilegt til þess að liugsa, að nú á tímum, þegar
liálft mannkynið sveltur, skulum vér hér úti á Islandi njóta
meiri og jafnari velsældar en kannski nokkur önnur þjóð 1
heiminum og hafa áhyggjur af því, hvernig vér eigum að
koma afurðum landsins í lóg e. a. in. k. í viðhlítandi verð.
Þótt fyrst og fremst sé skylt að gleðjast yfir velgengninni, er
von að mann grípi sá grunur á stundum, að þetta geti ef til
vill ekki gengið til eilífðar. Að seinna kunnum vér að
verða að búa enn betur að því, sem náttúran leggur upp í
hendurnar á oss: notfæra betur ræktunarmöguleikana, hirða
á ný öll hlunnindi og komast upp á lag með að liagnýta oss
á fleiri vegur en nú, sjávaraflann — ekki sízt síldina.
Þetta er oft sagt en aldrei of sagt. Annað er mér samt enn
ríkara í liug.
Ófáir tala á þann veg, að þeim sé ekkert mætara að vera
hér á íslandi en víða annars staðar, ef þeir hafi hér minna
upp úr sér, þótt þeir séu bornir hér og barnfæddir og hafi
notið hér skólamenntunar.
Og til eru þeir, sem mæla á þann veg, að það sé eingöngn
af vanabundnu nöldri, að menn rausi um, að tungan kunnx
að vera í hættu sakir erlendra áhrifa, sjónvarps, kvikmynda,
sambýlis við herinn og enn fleira. Tungan sé alltaf að breyt-
ast og ekkert voðalegra þótt vér hverfum frá forneskju í þvl
tilliti en frændur vorir á Norðurlöndum. Hér verði líka alltaf
Islendingar á meðan landið sé byggt, enda þótt svo kynni
að fara að útlendingar streymdu liingað og nýjar kynslóðir
kæniu til sögunnar, sem væru fullt svo mikið af erlendum
stofnum sem íslenzkum.
Hvort tveggja þetta má til sanns vegar færa á vissan hátt.
En ég hygg að þau smáríki þar sem slík saga liefur gerzt
fyrr og síðar, ýti ekki undir þá löngun að slík þróun verði
hérlendis.