Kirkjuritið - 01.01.1968, Blaðsíða 17

KIRKJUItlTIÐ
11
sem mér var meft öllu ófært í rómversk-gríska heiminum, sem
eg lifði í. Þér ferðist á einum degi sömu vegalengdina, sem
eg var þrjá mánuði að brjótast. En þau risaskref, sem þér
hafið stigið á sviðum vísinda og tækni!
En mér er það spurn livort framfarir yðar Ameríkumann-
anna á siðgæðis- og andlegu sviðunum hafa orðið samstiga
þeim vísindalegu? Mér kemur svo fyrir sjónir sem siðgæðis-
þroskinn hafi dregist aftur lir vísindavextinum, skynsemin
hlaupið langt fram úr siðgæðinu og efnislega menningin skák-
að þeirri andlegu í skuggann. Hve margt í nýtízkulífi yðar
verður heimfært lil orða eins skálda yðar, Thoreau: „Betri
tæki til æðri markmiða?“ Með vísindalegri snilli liafið þér
gert allar þjóðir að nágrönnum yðar, en liafið látið undir
liöfuð leggjast að neyta siðferðislegrar og andlegrar orku yðar
til að gera þegna þeirra að bræðrum yðar. Því er svo koinið,
Ameríka, að vetnissprengjan, sem ógnar þér er ekki einvörð-
ungu sú, sem varpa má úr flugvél yfir milljónir manna, en
einnig sprengjan sem felst í mannslijörtunum og stráð getur
hanvænu liatri og eyðandi sérgæzku. Því skora ég á yður að
láta siðferðisþroskann lialdast í liendur við vísindaaukann.
Mér finnst nauðsyn bera til að áminna yður um að halda
fram siðgæðishugsjónum, sem nú á tímum eru mjög lítilsvirtar.
Á sínum tíma var mér til þess trúað. Ég lief frétt að fjöldi
kristinna manna í Ameríku geri sér far um hlýðni við siði
og meginreglur af mannlegum uppruna. Þeir eru smeykir við
að skera sig úr. Leggja sig í líma við að vera í stíl við aðra.
Meðal liöfuðboðorða er þetta: „Þetta gera allir svo að það
hlýtur að vera rétt.“ Siðgæðið er í augum margra yðar ekki
annað en samkvæða álit flokksins. Samkvæmt nútíðar félags-
fræði eru siðvenjur taldar gildandi hegðunarlögmál. Óafvit-
andi hafið þér talið yður trú um að skoðanakannanir ákvarði
livað rétt sé.
Bræður mínir í Ameríku, ég hlýt að endurtaka við yður
það, sem ég forðum daga skrifaði hinum kristnu í Róm:
»Hegðið yður eigi eftir öld þessari, lieldur takið liáttaskipti
ineð endurnýjungu liugarfarsins.“ Þér liafið tvenns konar
þegnrétt. Þér lifið bæði í tímanum og eilífðinni. Þér eigið
a'ðstar skyldur við Guð en hvorki siði né venjur fólksins, við
ríkið eða þjóðina, né nokkra mannlega stofnun. Svo fremi