Fanney - 01.05.1907, Blaðsíða 44

42
FANNEY.
-t
Hinir áfengu eða æsandi drykk-
ir eru: brennivín, öl, vín og
eplavín(cider). Af þessumdrykkj-
um eru margar mismunandi teg-
undir með ýmsum nöfnum.
Áfengir og æsandi eru drykk-
irnir nefndir af því, að þeir æsa
menn og örva lil þess að gera
það, sem þeir mundu ekki hafa
gert ódruknir. En æsingar-á-
hrifunuin veldur vínandinn (al-
kohol), sem í þeim er. í hin-
um ýmsu tegundum er mismik-
ið af vínanda, og fara áhrif
þeirra cftir því. Brennivín er
áfengast eða »sterkast«, af því
að í því er mestur vínandi, —
það er hér um bil helmingur
vínandi og liitl vatn.
Vínandi er tær eiturvökvi,
lyktarsterkur og beizkur mjög á
bragðið. Hann er einnig nefndur
spiritus.
(»Magne«),

IJm tóbak.
I. Er tóbak nytsamt eða óskaðvænt, eins
og það er venjulega um hönd haft?
Nei, öll tóbaksnautn er hverj-
um manni skaðleg, hvort lieldur
er að lyggja það, reykja cða
taka í neíið.
2. Er nokkur næring i tóbaki?
Nei, en það sefar hungur um
sinn.
3. Hvaða ástæða er til þess, að menn neyta
svo alment tóbaks?
Sá eiginleiki tóbaksins, að það
fær á menn, deyíir og sljófgar.
4. Hvað kalla menn það efni í tóbakinu,
sem fær á menn?
Tóbakseitur cða nikotin.
5. Hefir tóbakið eigi aðra verkun en að
fá á menn og deyfa?
Jú, það hefir íleiri verkanir.
Nikotínið er banvænt eitur. Ef
menn pressa lit einn drojia al'
tóbakseitri, þá er hann nægur
lil að drepa mcðal-bund. — Tó-
bakseitrið sáir út sjúkdómsfræi
í sérhvern hlut mannlegs líkama.
Tóbak heíir eindregið skað-
leg áhrif bæði á taugakerfið,
andardráttar, mellingar og skynj-
unar líffærin.
6. Hver áhrif heflr nikotinið á þanh, sem
er eitri þessu óvanur?
Pað veldur uppsölu, svima og
höfuðverk.
7. Hvað sýnir þetta?
Það sýnir og sannár, að tó-
baksnautn er gagnstæð nátlúr-
legu eðli.
8. Hverjar eru i stuttu máli illar
afleiðingar tóbaksins?
Það kemur óreglu á blóðrás-