Jörð - 01.12.1946, Síða 148

306
JÖRÐ
Bretar fá að 'hafa ifámennt setulið — ekki fullt hundrað manns
— í tveimur eða þremur borgum. Kína krefst þess, að liafa hönd
í bagga með utanríkisviðskiptum Thibetbúa.
Bretar hafa engar innrásartilhneigingar sýnt af sér, síðan
Youngliusband förin, sællar minningar, var gerð til Lhasa fyrir
fjörutíu árum. Og það er ekki líklegt, að stjórnin í London
muni leyfa sér nein þvílík ævintýri aftur nema í ýtrustu nauð-
syn. Bretar hafa viljað, að Tliiljet haldi áfranr að vera sjálfstætt
og það bersýnilega af því, að á meðan sú víðáttumikla auðn er
látin í friði, þá hlífir hún Indlandi við öllum hættum úr norðri.
Ef Kínverjar eða Rússar hefðu lagt landið undir sig, mundi
Bretum liafa fundizt þeir vera komnir óþægilega nálægt sínum
bæjardyrum. En Sovétríkin liafa enn sem koniið er ekkert snið
sýnt á sér í þá átt. Hvort framihald verður á því, veit enginn.
Heimsstyrjöldin kom minna við Thibetbúa en nokkra aðra
þjóð. „Við komumst hjá stríðinu vegna þess, að við erum guð-
lirædd þjóð,“ sagði munkur einn við mig. „Þið hinir hafið
goldið synda ykkar í fyrri jarðlífum.“
Ef til vi 11 er þessi skoðun eðlileg með öllum mönnum sem
halda það synd gegn Buddha að drepa nokkra skepnu, jafnvel
orma og fiska.
Á vestrænan mælikvarða eru Thibetbúar sorglega langt á
eftir. Landið er allt í eign klaustranna og innan við hundrað
höfðingja. Allir aðrir, að kaupmönnum undanskildum, eru
litlu betur settir en þrælar. Þeir eru bláfátækir og réttlitlir og
alveg menntunarsnauðir. Einu læknar þeirra eru prestar, og
einu lyfin grasaseyði og bænir. Hið eina, sem Thibetbúar hafa
nytfært sér af vestrænum læknavísindum, er bólusetning. Fyrr-
um eyddi bólan heilum þorpum. Jafnvel Dalai Lama, guðleg
veran, er nú bólusettur.
Á ferð minni um landið reyndist mér alþýðan í Thibet vera
sérstaklega glaðlynd og gestrisin. Auðmýkt manna var þó
stundum óþægileg. Helztu menn þorpanna voru vísir til að
koma til mín með hattinn í hendinni, og með þeim hópur ann-
arra þorpsbúa með lieila kindarskrokka. trog full af eggjum og
aðrar gjafir. Þeir ráku út úr sér tunguna i kveðjuskyni, lutu
höfðum og töluðu í lágum, umlandi hljóðum, eins og það væri