Nýjar kvöldvökur - 01.04.1959, Side 14

52
BJÖRN í SYÐRA-GARÐSHORNI
N.Kv.
fáeinum árum — hvarf Björn á brott úr Ól-
afsfirði og flutti nú austur yfir Eyjafjörð
og gerðist um það leyti vinnumaður í Greni-
vík. Ber ekki heimildum saman, hver þá var
bóndi í Grenivík, og skal það því ósagt látið.
En dugandi bóndi mun það verið hafa og
vel í efnum, og rak útgerð eins eða tveggja
fiskibáta. Um þetta leyti var það sýnt orðið,
að Björn yrði efnismaður. Hraustur til
heilsu, gildur að karlmennsku, verkfús og
áhugasamur og ráðdeildarmaður um fjár-
hag, en þó fjarri nirfilslund. Á atgervi
Björns og mannkosti mun því húsbóndi hans
hafa litið og kunnað að meta og fól honum,
þótt ungur væri, formennsku á báti sínum.
I'yrir því hefi ég orð Björns sjálfs, að kaup
hafði hann þar í Grenivík 75 kr. um árið,
og þó það þyki ekki mikil upphæð nú,
þá mun það hafa verið talið hátt árskaup í
þá daga hér við Eyjafjörð. Bendir þetta til
þess, að húsbóndi Björns hafi viljað njóta
verknaðar hans sem lengst og tryggja sér
þjónustu hans í lengstu lög, enda að öðru
leyti svo mannlundaður að líta til verðleika.
Kaup sitt mun Björn hafa lagt til hliðar, en
fullnægt klæðaþörf sinni með hlunnindum
þeim og aukatekjum, sem sjómenn höfðu
um langt skeið samkvæmt gömlum viðtekn-
um venjum. Átti Björn um þetta því hægara
til sóknar, sem hann var sjálfur alla stund
enginn eyðslumaður eða vanabundinn þræll
þeirra nautna, sem löngum tæma sjóði
manna og koma jafnvel á niðurlægjandi ör-
bjargasnapir.
í Grenivík kvæntist Björn og gekk að eiga
Jóhönnu Þórarinsdóttur bónda á Finnastöð-
um, Hallgrímssonar á Grýtuhakka Björns-
sonar í Hléskógum, Hallgrímssonar Björns-
sonar. — Kona Hallgríms á Grýtubakka
(d. 28. apríl 1789) var Ingveldur Þórarins-
dóttir á Grýtubakka Þorlákssonar. Brúð-
kaup þeirra Björns og Jóhönnu er talið 2.
okt. 1855. Þetta haust var afli fremur góður
á Eyjafirði og gæftir sæmilegar. Björn var
formaður á báti húsbónda síns og réri til
fiskjar aðfaranótt brúðkaupsdagsins, lagði
línu í sjó, en fór svo í land með morgninum.
Bjóst því næst til kirkjugöngu, enda fóru nú
að koma veizlugestir hvaðanæva. Piltar hans
sóttu línuna og fluttu afla í land og veittu
umsjá. Bar það saman, að þá er þeir höfðu
lokið þessu verki og komu heim að Greni-
vík, kom Björn frá kirkju með konu sína og
fagnaði vel þessum vinum sínum og starfs-
félögum og bauð velkomna. Varð þar í
Grenivík mannfagnaður og veizla góð um
kvöldið og nóttina.
Jóhanna í Syðra-Garðshorni, dóttir
Björns, segir, að faðir sinn hafi verið sjö
ár vinnumaður í Grenivík, og ber það sam-
an við það, er hann sagði mér sjálfur.
Jóhanna hefir sagt mér, að móðir sín hafi
verið komin að Grenivík þremur árum fyrr
en faðir sinn, og hefir hún þá eftir því verið
vinnukona þar um tíu ára bil. Það var al-
gengt á þeim tímum, að góð hjú eirðu lengi
í vist hjá góðum húsbændum, og varð sú
dvöl oft notadrjúgur skóli og affaragóður í
lífsbaráttu síðar á ævinni.
Það held ég, að þau Björn og Jóhanna
byrjuðu búskap á Mógili á Svalbarðsströnd,
og dveldu þar um tvö ár. Þá fluttu þau bú-
ferlum vestur yfir Eyjafjörð í Kræklinga-
hlíð og munu hafa búið bæði á Einarsstöð-
um og í Samtúni. Skortir mig kunnugleika
til þess að geta greint það nánar. En eina
sögu sagði Björn mér frá þessum árum, en
ekki veit ég, hvort hann bjó þá á Einarsstöð-
um eða í Samtúni; en það er víst, að annað-
hvort var.
Það var eitt haust, að Björn reri út að
Sauðanesi á Ufsaströnd og var formaður á